Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi
Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi (OFC) xalqaro futbol assotsiatsiyasining oltita qitʼa konfederatsiyasidan biridir. OFC 13 ta aʼzodan iborat boʻlib, ulardan 11 tasi toʻliq aʼzolar va ikkitasi FIFAga aloqador boʻlmagan assotsiatsiyalangan aʼzolardir. Konfederatsiya Okeaniyada oʻyinni targʻib qiladi va aʼzo davlatlarga FIFA Jahon chempionatiga chiqish imkonini beradi.
 | |
 | |
| Qisqartma | OFC |
|---|---|
| Turi | Futbol |
| Ishga tushgan sanasi | 1966-yil 56 yil oldin |
| Joylashuvi | Oklend Yangi Zelandiya |
| Hududiy xizmati | Okeaniya |
| Asoschi(lar)i | 13 ta assotsiatsiya |
| Prezidenti | Lambert Maltock
|
| Bosh kotib | Franck Castillo |
| Aʼzolari | FIFA |
| Vebsayti | oceaniafootball.com |
| Til(lar)i | Ingliz tili |
OFC asosan orol davlatlaridan iborat boʻlib, ularda futbol eng ommabop sport turi hisoblanmaydi. Yalpi ichki mahsulotning pastligi va aholining kamligi OFC davlatlari tomonidan juda kam pul aylanmasi buning asosiy sabablardan biri. OFC keng futbol olamiga xalqaro raqobat nuqtai nazaridan ham, nufuzli klub musobaqalari uchun oʻyinchilar manbai sifatida ham unchalik taʼsir qilmaydi. OFC bir marta ham xalqaro unvonga ega boʻlmagan yagona konfederatsiya boʻlib, eng yaxshi natija Avstraliyaning 1997-yilgi FIFA Konfederatsiyalar kubogi finaliga chiqishi edi.
2006-yilda OFCning eng yirik va eng muvaffaqiyatli davlati Avstraliya Osiyo Futbol Konfederatsiyasiga qoʻshildi va ushbu voqeadan keyin Yangi Zelandiya OFC tarkibidagi eng yirik federatsiyaga aylandi.
2018-yilning aprelidan OFC prezidenti Lambert Maltock hisoblanadi. Vitse-prezidentlar Thierry Ariiotima, Kapi Natto John va Lord Veʼehala, Franck Castillo esa Bosh kotibdir[1]. Konfederatsiya shtab-kvartirasi Yangi Zelandiyaning Oklend shahrida joylashgan.
Tarix
Konfederatsiya 1966-yilda Avstraliya va Yangi Zelandiyaning Osiyo Futbol Konfederatsiyasiga (OFK) qoʻshilishga boʻlgan muvaffaqiyatsiz urinishlari natijasida tashkil topgan. Taʼsischilar OFC aʼzolari quyidagilar edi:[2]
- Avstraliya Futbol Federatsiyasi
- Yangi Zelandiya futbol assotsiatsiyasi
- Fidji futbol assotsiatsiyasi
- Papua-Yangi Gvineya futbol assotsiatsiyasi
Avstraliya yana OFKga aʼzo boʻlish uchun 1972-yilda OFC aʼzoligidan chiqdi, lekin 1978-yilda yana OFCga qoʻshildi[3][4]. Ularning erkaklar terma jamoasi 1974-yilda FIFA Jahon chempionatida Chili, Sharqiy Germaniya va G'arbiy Germaniya bilan bir guruhdan joy oldi. Avstraliya FIFA jahon chempionatida ishtirok etgan birinchi Okeaniya davlati boʻldi. Ular gol ura olmadilar, ammo uchta oʻyinda ham raqobatbardosh boʻlishdi[5]. Yangi Zelandiya milliy jamoasi „Oqlar“ sakkiz yildan soʻng birinchi jahon chempionatida ishtirok etishdi. 1982-yilgi turnirda ular Avstraliyadan koʻra muvaffaqiyatsiz natija qayd etdi[6].
Xitoy Taypeyi 1975-yildan 1989-yilgacha OFC aʼzosi boʻlgan. 1996-yilda FIFA OFCni toʻliq konfederatsiya sifatida tasdiqladi va FIFA uning tarkibiga ijrochi direktori lavozimini berdi[7]. 1998-yilda OFC yangi logotip va The Wave nomli rasmiy jurnalni taqdim etdi. Bu davrda Avstraliya esa konfederatsiyalararo jahon chempionatining bir necha pley-off oʻyinlarida magʻlub boʻldi. Dastlab 1985-yilda Shotlandiyaga, keyin 1993-yilda Argentinaga va 1997-yilda Eronga[8].
2008-yilda Shimoliy Mariana orollari futbol assotsiatsiyasining assosiativ aʼzosi ham OFCni tark etdi va 2009-yilda OFKga assotsiatsiyalangan aʼzo sifatida qoʻshildi. 2009-yil oxirida, geografik jihatdan Okeaniyaning bir qismi boʻlgan, lekin OFC bilan rasmiy aloqasi boʻlmagan Palau futbol assotsiatsiyasi ham Shimoliy Mariana orollari assotsiatsiyasi bilan bir xil maqomga ega boʻlish uchun OFKga murojaat qildi, ammo rad javobini oldi[9]. Yangi Zelandiya 2009-yilda Bahraynni mag‘lub etib, 2010-yilgi futbol bo‘yicha Jahon chempionatiga yo‘llanmani qo‘lga kiritdi. Musobaqada OFK vakili boʻlgan Avstraliya ham ishtirok etdi[10]. Yangi Zelandiya guruh bosqichidan oʻta olmaganiga qaramay, turnirda magʻlub boʻlmagan yagona jamoa boʻldi. Avstraliya yoʻqligi sababli, Yangi Zelandiya Jahon chempionatining konfederatsiyalararo pley-off bosqichida muntazam ishtirok eta boshladi. Ular 2013-yilda Meksikaga, 2017-yilda esa Peruga imkoniyatni boy bergandi[11].
Tanqid
OFCning butun tarixi davomida OFCni tarqatib yuborish yoki Osiyo Futbol Konfederatsiyasi bilan birlashtirishga chaqiriqlari boʻlgan. 2003-yilda FIFA Okeaniyaga Jahon chempionatida avtomatik ravishda qatnashish huquqini berish qarorini bekor qilgandan soʻng, tanqidlar yanada kuchaydi[12].
Prezidentlar
Hozirgi rahbarlar
| Ism-sharif | Lavozim |
|---|---|
| Prezident |
 Thierry Ariiotima | Vitse prezident |
 Kapi Natto John | Vitse prezident |
 Lord Ve'ehala | Vitse prezident |
 Franck Castillo | Bosh kotib |
Aʼzo davlatlar
Hozirgi aʼzolar
OFC 11 ta toʻliq aʼzo assotsiatsiyalar va 2 ta notoʻliq assotsiatsiya aʼzolaridan iborat. Ikkita aʼzo OFCning assotsiatsiyalangan aʼzolari hisoblanadi, ammo FIFA aʼzolari emas[15].
| FIFA kodi | Assotsiatsiya | Milliy jamoalar | Tashkil etilgan | Aʼzolik | FIFAga aʼzoligi | OFCga aʼzoligi | Xalqaro olimpiada qoʻmitasiga aʼzoligi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ASA |  Amerika Samoasi | (M, W) | 1984 | Toʻliq aʼzo | 1998 | 1998 | Ha | |
| COK |  Kuk orollari | (M, W) | 1971 | Toʻliq aʼzo | 1994 | 1994 | Ha | |
| FIJ |  Fiji | (M, W) | 1938 | Toʻliq aʼzo | 1964 | 1966 | Ha | |
| KIR |  Kiribati | (M, W) | 1980 | Toʻliq aʼzo emas | N/A | 2007 | Ha | |
| NCL | Yangi Kaledoniya | (M, W) | 1928 | Toʻliq aʼzo | 2004 | 1999 | yoʻq | |
| NZL |  Yangi Zelandiya | (M, W) | 1891 | Toʻliq aʼzo | 1948 | 1966 | Ha | |
| PNG | Papua Yangi Gvineya | (M, W) | 1962 | Toʻliq aʼzo | 1966 | 1966 | Ha | |
| SAM |  Samoa | (M, W) | 1968 | Toʻliq aʼzo | 1986 | 1986 | Ha | |
| SOL |  Solomon orollari | (M, W) | 1979 | Toʻliq aʼzo | 1988 | 1988 | Ha | |
| TAH |  Taiti | (M, W) | 1989 | Toʻliq aʼzo | 1990 | 1990 | yoʻq | |
| TGA | Tonga | (M, W) | 1965 | Toʻliq aʼzo | 1994 | 1994 | Ha | |
| TUV |  Tuvalu | (M, W) | 1979 | Toʻliq aʼzo emas | N/A | 2006 | Ha | |
| VAN | (M, W) | 1934 | Toʻliq aʼzo | 1988 | 1988 | Ha |
Sobiq aʼzolar
| Assotsiatsiya | Aʼzolik | Yil |
|---|---|---|
 Avstraliya | Toʻiq aʼzo | 1966-1972, 1978-2006[16] |
 Xitoy Taypeyi | Toʻiq aʼzo | 1976-1978, 1982-1989 |
 Niue | Toʻliq aʼzo emas | 2006-2021[17] |
 Shimoliy Mariana Orollari | Toʻliq aʼzo emas | 1998-2009 |
Tarixiy liderlar
- Erkaklar
