Động đất và sóng thần Bán đảo Noto 2024

Bán đảo Noto nằm ở rìa phía đông nam của Biển Nhật Bản, được hình thành do sự tách giãn sau cung liên quan đến sự hút chìm của mảng Thái Bình Dương bên dưới mảng Á-Âu dọc theo rãnh Nhật Bản. Quá trình này bắt đầu vào Miocen sớm và kết thúc vào Miocen giữa. Vào cuối Pliocene chế độ kiến ​​tạo chuyển sang nén, có thể gắn liền với sự va chạm giữa Vòng cung Izu–Bonin và Honshu.^[8] Điều này dẫn đến sự tái hoạt động của các đứt gãy rạn nứt theo nghĩa ngược lại, kết hợp với sự đảo ngược của các bồn hình thành bởi các đứt gãy này.^[9] Hiện nay Nhật Bản nằm trên ranh giới hội tụ giữa Thái Bình Dương, Biển Philippines, Okhotsk và mảng Amurian. Dọc theo bờ biển phía đông và đông nam của vòng cung đảo, sự hút chìm của các mảng biển Thái Bình Dương và Philippine lần lượt xảy ra tại rãnh Nhật Bản và máng Nankai. Bờ biển phía tây của Honshu, giáp biển Nhật Bản, là ranh giới hội tụ theo hướng bắc-nam giữa mảng Amurian và mảng Okhotsk. Người ta đề xuất rằng đây là một đới hút chìm mới hình thành, bao gồm các đứt gãy đẩy hướng về phía đông.^[10]

Sự tách giãn và đảo ngược sau đó đã tạo ra hàng loạt đứt gãy dọc bờ biển có khả năng dịch chuyển và gây ra động đất, trong phạm vi M_w 6.8–7.9, trong nhiều trường hợp có sóng thần.^[11] Các trận động đất và sóng thần lớn dọc theo ranh giới này xảy ra vào các năm 1741, 1833, 1940, 1964, 1983 và 1993, mặc dù nguồn gốc của trận sóng thần năm 1741 vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi.^[12] Một đứt gãy được gọi là F43 (trong danh sách 60 đứt gãy được đánh giá) chạm tới đáy biển ngay phía bắc bán đảo Noto có xu hướng WSW–ENE (Tây Tây Nam – Đông Đông Nam). Đứt gãy nghiêng về phía đông nam này bao gồm hai đoạn có tổng chiều dài 94.2 km, được đánh giá là có khả năng tạo ra trận động đất có cường độ M_w 7.6.^[11]

Khu vực đông bắc của Bán đảo Noto đã hứng chịu một loạt trận động đất trong ba năm qua, trong đó trận động đất lớn nhất là trận M_w 6.3 xảy ra vào tháng 5 năm 2023.^[13] Đây là trận động đất mạnh nhất kể từ khi động đất xảy ra ở Biển Nhật Bản kể từ năm 1983.^[14]

Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) ghi nhận trận động đất có độ lớn mô men là 7,5 và độ sâu chấn tiêu 10 km (6,2 mi). Cục Khí tượng Nhật Bản ghi nhận đô lớn M_JMA  7,6.^[15][16] Đây là trận động đất lớn nhất xảy ra tại Ishikawa kể từ ít nhất năm 1885,^[17] và là trận lớn nhất trên lãnh thổ Nội địa Nhật Bản kể từ trận động đất và sóng thần Tōhoku 2011.^[18]

Cơ chế tiêu điểm của chấn động chính tương ứng với đứt gãy ngược nông dọc theo mặt phẳng có hướng đông bắc nghiêng về phía tây bắc hoặc đông nam,^[4] xảy ra dọc theo ranh giới hội tụ giữa mảng Okhotsk và mảng Amurian. Một cơn tiền chấn có độ lớn 5,5 xảy ra bốn phút trước trận động đất chính,^[19] trong khi một cơn dư chấn mạnh 6,2 độ xảy ra chín phút sau đó.^[20] Hơn 1.200 dư chấn đã được ghi nhận sau trận động đất,^[21] với ít nhất bảy trong số đó có độ lớn từ 5,0 trở lên.^[7]

Theo mô hình đứt gãy hữu hạn do USGS công bố, vết đứt gãy do động đất kéo dài khoảng 160 km (99 mi) x 20 km (12 mi) từ phía tây nam Bán đảo Noto đến Đảo Sado dọc theo đứt gãy nghiêng về phía đông nam. Trượt hầu hết tập trung hoàn toàn bên dưới bán đảo. Các vùng trượt lớn nhất xảy ra ở phía tây nam của tâm chấn trong khi rất ít hoặc không có hiện tượng trượt xảy ra ở vùng biển giữa bán đảo và đảo. Khu vực ngay phía tây nam tâm chấn tạo ra sự dịch chuyển 5.992 m (19.659 ft) bên dưới bờ biển bán đảo. Một vùng trượt khác xảy ra xa hơn về phía tây nam bên dưới cùng một dải bờ biển, tạo ra độ trượt lên tới 6.030 m (19.783 ft) bên dưới Motoichi. Đứt gãy có khả năng đã vỡ về phía đáy biển ở bán đảo trong khi quan sát thấy rất ít hoặc không có hiện tượng trượt ở đáy biển giữa bán đảo và đảo Sado. Toàn bộ quá trình vỡ mất khoảng 50 giây với giai đoạn giải phóng mômen địa chấn lớn nhất xảy ra khoảng 25 giây sau khi bắt đầu.^[22]

Hiệu ứng mặt đất

Khoảng 85 km (53 mi) đường bờ biển trải dài qua Suzu, Wajima và Shika đã được nâng lên và bờ biển bị dịch chuyển ra phía biển tới 200 m (660 ft). Vịnh Minazuki của Wajima đã được nâng lên 4 m (13 ft) trong khi tại cảng cá của Nagahashimachi, máy đo thủy triều không thể sử dụng được do đáy biển lộ ra.^[23]

Cơ quan Thông tin Không gian Địa lý Nhật Bản cho biết nhiều phần của đất nước đã dịch chuyển tới 1,3 m (4 ft 3 in) về phía tây với mức dịch chuyển tối đa quan sát được tại Wajima do biến dạng lớp vỏ. Tại Anamizu, đất dịch chuyển 1 m (3 ft 3 in) về phía tây. Tuy nhiên, cơ quan này cho biết những chuyển động này có thể là chuyển động dốc hoặc chuyển động cục bộ trên mặt đất.^[24] Cơ quan này cũng nói thêm rằng các chuyển động của lớp vỏ 3 m (9,8 ft) xảy ra ở phía tây Wajima và 1,1 m (3 ft 7 in) ở phía bắc Suzu.^[25] Gần cảng Wajima, bờ biển của một bãi biển đầy cát đã bị dịch chuyển 250 m (820 ft) về phía biển do lực nâng ven biển.^[26] Cảng cá Kaiso ở Wajima bị nâng cao thêm 4 m (13 ft) để lộ các phần đáy biển.^[27]

Đường bờ biển ở quận Kawaura của Suzu đã dịch chuyển 175 m (574 ft) về phía biển do lực nâng ven biển, trong khi diện tích đất liền được mở rộng thêm tổng cộng 2,4 km2. Một cảng ở quận Ozawa của Wajima hoàn toàn cạn nước.^[28] Một chuyển động hướng ra biển dài 240 m (790 ft) đã được phát hiện ở bờ biển của quận Monzenmachi và Kuroshimamachi ở Wajima, cũng như sự mở rộng 4,4 km2 ở Bán đảo Noto. Các khu vực ở phía bắc bán đảo cũng được nhận thấy đã dâng cao trong khi các khu vực phía nam, đặc biệt là ở Anamizu, đã sụt giảm.^[29]

Cảng cá Kaiso trước và sau khi được nâng đỡ địa chấn

Ảnh chụp năm 2010: có thể nhìn thấy một con đê dọc bờ biển

Ảnh chụp vào ngày 11 tháng 1 năm 2024: con đê lộ ra hoàn toàn trên bãi biển nổi

Cường độ

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cho biết họ ghi nhận cường độ địa chấn tối đa là 7 (Shindō 7), mức cao nhất trong thang cường độ địa chấn nước này,^[30][31][32] Cường độ tối đa được báo cáo ở Shika, tỉnh Ishikawa. Thang địa chấn mức 6+ được ghi nhận tại Nanao, Wajima, Suzu và Anamizu. Cường độ 6– được ghi nhận ở Nagaoka thuộc tỉnh Niigata và ở Nakanoto và Noto của Ishikawa.^[33] Người dân ở Tokyo và khắp vùng Kanto cũng cảm nhận được trận động đất^[34] và đến tận tỉnh Aomori ở cực bắc Honshu đến Kyushu ở phía nam đất nước.^[31] Gia tốc mặt đất cực đại là 2,826 gal đã được quan sát thấy ở Shika, gần bằng mức đạt được trong trận động đất năm 2011 ở tỉnh Miyagi đo được 2,934 gal.^[35]

Chuyển động nền đất trong thời gian dài

JMA cũng báo cáo rằng Vùng Noto của tỉnh Ishikawa có thang Chuyển động mặt đất trong thời gian dài (LPGM) cao nhất ở mức 4.^[37]

Dư chấn

Chú thích 1: Theo JMA, cơn dư chấn này chỉ kéo dài vài giây và cường độ đo được xung quanh điểm Shindō 6− thấp hơn nhiều so với dự đoán về một trận động đất có cường độ đó. Một cuộc điều tra đang diễn ra.^[65]

Chú thích 2: Theo báo cáo của JMA, dư chấn này đã gây ra Dự báo sóng thần với những đợt sóng cao tới 20 cm ở khu vực Ishikawa, Niigata và đảo Sado.^[66]

Nhật Bản

Cục Khí tượng Nhật Bản đã phát cảnh báo sóng thần toàn bộ khu vực giáp Biển Nhật Bản từ Hokkaidō đến Nagasaki ngay lập tức được đặt trong tình trạng cảnh báo sóng thần sau khi trận động đất xảy ra, với lệnh sơ tán được ban hành tại Ishikawa, Niigata, Toyama và Yamagata. Trận động đất đã gây ra cảnh báo sóng thần lớn, lần đầu tiên kể từ trận động đất Tōhoku năm 2011. Đài truyền hình NHK cho biết, có thể xảy ra sóng thần cao đến 5 m (16 ft),^[7] mặc dù sau đó những đợt sóng nhỏ hơn nhiều đã đến. Trung tâm Cảnh báo Sóng thần Thái Bình Dương cho biết các đợt sóng thần có thể xảy ra phạm vi 300 km (190 mi) tính từ tâm chấn.^[67]

Lệnh sơ tán bao trùm 62.000 người,^[68] trong đó 1.000 người sơ tán tìm nơi trú ẩn tại căn cứ Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản ở Wajima thuộc tỉnh Ishikawa.^[69] Cảnh báo sóng thần lớn sau đó đã được hạ xuống cảnh báo sóng thần vào lúc 20:30, khoảng 4 giờ sau trận động đất.^[70] Những cảnh báo sóng thần này sau đó được hạ xuống thành cảnh báo,^[71] cuối cùng được dỡ bỏ vào lúc 10:01 ngày 2 tháng 1, khoảng 18 giờ sau trận động đất.^[72]

Các đợt sóng đầu tiên được báo cáo là đã đến vào khoảng 16:21,^[7] với sóng thần vượt quá 1,2 m (3 ft 11 in) tấn công Wajima.^[73] Một cơn sóng thần cao 90 cm (35 in) tấn công Kanazawa,^[74] trong khi một cơn sóng thần cao 80 cm (31 in) tấn công Toyama và Sakata tỉnh Yamagata.^[75] Sóng có kích thước 50 cm (20 in) được ghi nhận ở Nanao và Tsuruga^[76] trong khi một cơn sóng thần cao 40 cm (16 in) được ghi nhận tại Kashiwazaki,^[77] Toyooka, Tsuruga, Tobishima, đảo Sado,^[75] và Kanazawa.^[78] Tại thành phố Toyama, một cơn sóng cao 0,5 m (1 ft 8 in) đã được báo cáo.^[73] Tại Hokkaidō, đã ghi nhận sóng cao tới 60 cm (24 in) đã được báo cáo ở Setana, trong khi sóng 50 cm (20 in) tấn công đảo Okushiri.^[79]

Đoạn video ở Jōetsu, Niigata cho thấy cơn sóng thần tiến đến cửa sông Seki lúc 16h35, ập vào bờ kè và khiến nước biển tràn bờ.^[80] Có bằng chứng cho thấy sóng thần đã đạt tới ít nhất 5,5 km (3,4 mi) về phía thượng nguồn tính từ cửa sông.^[81]

Thiệt hại

Ở Suzu, các ngôi nhà bị cuốn trôi khỏi nền móng và một số bị đẩy sâu vào đất liền.^[83] Sóng thần đã lật úp nhiều tàu đánh cá và cuốn một số tàu vào đất liền. Các vụ sập tòa nhà và ô tô bị lật được quan sát thấy từ một máy bay trực thăng đưa tin bay qua thành phố.^[84] Một người dân nhớ lại sóng thần tràn qua một con đường, cuốn theo ô tô và mảnh vỡ; ông cũng ước tính sóng cao hơn mực nước thủy triều 3 m (9,8 ft).^[85] Thống đốc tỉnh Ishikawa, Hiroshi Hase, cho biết sóng thần đã làm ngập khu vực Cảng Iida sâu tới 100 m (330 ft) trong đất liền.^[86]

Tại Shika, hàng loạt đợt sóng thần ập vào cảng lúc 17:40.^[87] Trận sóng thần cao 4,2 m (14 ft) đã làm hư hại cảng cá và các cơ sở vật chất của thành phố.^[88]

Tại khu vực Hiromaru của Noto, Ishikawa, nhà cửa bị cuốn trôi và hỏa hoạn bùng phát.^[89] ​​Ở Jōetsu, Niigata, sóng thần phá hủy các tòa nhà.^[90] Những ngôi nhà ven biển và các tòa nhà khác bị sóng cuốn trôi.^[91] Mười tàu đánh cá bị lật úp ở khu vực Cảng cá Ogata. Các container cũng bị cuốn trôi và máy móc chứa hàng trong kho bị ngập.^[92] Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch đánh giá rằng trận sóng thần đã làm ngập ít nhất 100 ha (250 mẫu Anh) đất ở Suzu và Noto.^[93] Ít nhất 34 tàu biển được cho là đã bị thiệt hại do sóng thần.^[94]

Ở những nơi khác dọc theo Biển Nhật Bản

Theo Cục Khí tượng Hàn Quốc, các bờ biển của tỉnh Gangwon và Pohang ở Hàn Quốc có thể phải hứng chịu mực nước biển dâng cao.^[77][78] Dự kiến ​​sẽ có sóng cao 0,3 m (1 ft 0 in) dọc theo bờ biển phía đông của quốc gia từ 18:29 đến 19:17 giờ địa phương.^[95] Một trận sóng thần cao 0,45 m (1 ft 6 in) sau đó được cho là đã xảy ra ở Gangwon.^[75][96] Một cơn sóng cao 0,85 m (2,8 ft) được cho là đã ập vào Mukho vào khoảng 20:00 giờ địa phương.^[97] Sóng thần với độ cao 0,66 m (2 ft 2 in) được ghi nhận ở Uljin; 0,45 m (1 ft 6 in) ở Sokcho và 0,39 m (1 ft 3 in) ở Gangneung.^[98] Đây được cho là trận sóng thần cao hơn 0,5 m (1 ft 8 in) đầu tiên được quan sát thấy ở nước này kể từ năm 1993.^[99] Theo Hãng thông tấn Yonhap, trích dẫn Đài Phát thanh Trung ương Triều Tiên, cảnh báo sóng thần đã được đưa ra với các đợt sóng cao 2,08 m (6 ft 10 in) có khả năng đánh vào bờ biển phía đông của nước này.^[96][100]

Cảnh báo về sóng thần ước tính cao tới 1 m (3 ft 3 in) cũng được ban hành ở Nga, đặc biệt dọc theo bờ biển phía tây của đảo Sakhalin,^[101] nơi các cuộc sơ tán được tiến hành,^[102] mặc dù Nga sau đó nói rằng không có cuộc sơ tán nào được thực hiện ở đó.^[103] Cảnh báo sóng thần tại Vladivostok và Nakhodka.^[104] Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga cho biết "các đội ứng phó đã sẵn sàng đối phó với những hậu quả có thể xảy ra của sóng thần."^[105] Các quan chức ở Vladivostok sau đó cho biết "không quan sát thấy sóng thần" trong khi ở Nakhodka, "cơn sóng thần đi qua gần như không được chú ý."^[106]

Thiệt hại

Trận động đất xảy ra khi Nhật Bản đang đánh dấu năm mới, một ngày nghỉ lễ khi nhiều người ở nhà và hầu hết các cơ sở đều đóng cửa.^[107] Tất cả 180 trường hợp tử vong đều xảy ra ở tỉnh Ishikawa; 81 ở Wajima, 71 ở Suzu, 18 ở Anamizu, 5 ở Nanao, 2 ở Noto và Shika và 1 ở Hakui.^[108] Một người chết được cho là do điều kiện sống tại trại sơ tán.^[109] Ít nhất 565 người cũng bị thương trong tỉnh.^[110] Tính đến ngày 9 tháng 1, 120 người vẫn mất tích.^[108] Một số người mất tích có thể đã bị sóng thần cuốn ra biển.^[111]

Đến ngày 3 tháng 1, khoảng 31.800 người đang sống trong các nơi trú ẩn sau trận động đất,^[112] với khoảng 27.700 người trú ẩn tại 336 trung tâm sơ tán chỉ riêng ở tỉnh Ishikawa.^[113]

Thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng ở Wajima, Suzu và Noto mặc dù mức độ của chúng không rõ ràng.^[114] Ít nhất 780 người trên 30 huyện ở các làng hẻo lánh đã bị cô lập do đường sá bị hư hỏng và lở đất và cần phải tiếp cận bằng trực thăng.^[115] Nhiều ngôi nhà bị sập ở Wajima là công trình kiến ​​trúc bằng gỗ truyền thống được xây dựng trước các quy định xây dựng hiện hành được áp dụng vào năm 1981. Thông tin từ năm 2018 cũng tiết lộ rằng hơn một nửa số tòa nhà ở Wajima đã không tuân theo các quy định này.^[116] Tại Suzu, nhiều tòa nhà được xây dựng trước khi ban hành quy chuẩn xây dựng hiện đại vào năm 1950, trong khi vào năm 2019, chỉ 51% ngôi nhà trong thị trấn được coi là có khả năng chống động đất, so với 87% của cả nước.^[117]

Chu vi của đám cháy lớn ở Wajima (Dữ liệu bản đồ)

Ít nhất 250 tòa nhà trên khắp Ishikawa đã bị phá hủy một phần hoặc toàn bộ, trong đó có 4 tòa nhà ở Kanazawa; 102 ở Nanao; 15 ở Hakui và Shika mỗi nơi; 16 ở Nakanoto và 29 ở Anamizu.^[118] Nhiều ngôi nhà ở Wajima, Suzu và Noto bị phá hủy nhưng con số vẫn chưa được xác định.^[119] Tại Wajima, ít nhất 60 ngôi nhà bị sập và 10 người bị mắc kẹt.^[120][121] Một vụ hỏa hoạn xảy ra ở thành phố vào khoảng 17:00. Do đường sá bị hư hỏng, lực lượng cứu hỏa không thể dập tắt ngọn lửa,^[122] đã thiêu rụi khoảng 200 tòa nhà, trong đó có nhiều ngôi nhà,^[123][124] và chợ buổi sáng Asaichi; một khu mua sắm 1.000 năm tuổi và là điểm thu hút khách du lịch với khoảng 200 gian hàng.^[125] Hơn 30 người bị thương trong thành phố, trong khi nhiều người bị thương khác được báo cáo ở Suzu,^[126] nơi 1.000 ngôi nhà và 90% tòa nhà bị phá hủy,^[127][128] trong đó có nhiều ngôi nhà do hỏa hoạn.^[129] Thị trưởng Suzu cho biết khoảng 4.000 đến 5.000 hộ gia đình trong số 6.000 hộ gia đình của thành phố không thể trở về nhà, đồng thời cho biết thêm thiệt hại là "thảm khốc".^[130]

Sở cảnh sát Ishikawa Nanao cho biết những ngôi nhà bị sập đã khiến nhiều người mắc kẹt trước khi họ được giải cứu.^[131] Người phát ngôn của Bệnh viện thành phố Wajima cho biết có người bị gãy xương hoặc bị thương do đồ vật rơi xuống.^[132] Ngoài hai người tử vong, còn một người ở Shika bị thương.^[133] 17 tòa nhà bị sập, 24 tòa nhà bị phá hủy một phần và 19 tòa nhà bị hư hại một phần ở Shika.^[134] Tại Anamizu, một người bất tỉnh và chín tòa nhà bị sập.^[135] Trên khắp khu vực miền núi của bán đảo, lở đất lan rộng.^[136] Số vụ lở đất ước tính khoảng 1.000.^[137]

Hai mươi ngôi nhà ở Hiromaru, Noto bị lửa thiêu rụi, trong khi nhiều ngôi nhà khác bị sập.^[138] Một cơn sóng thần cũng cuốn trôi các mảnh vụn ra đường phố.^[139] Hoạt động của Sân bay Noto bị đình chỉ sau khi xuất hiện năm vết nứt dài tới 10 m (33 ft) nhà ga của sân bay cũng bị hư hại.^[140] Các con đường dẫn vào sân bay đã bị phong tỏa, trong khi khoảng 500 hành khách bị mắc kẹt bên trong cơ sở,^[141] dự kiến ​​sẽ đóng cửa cho đến ngày 4 tháng 1. Việc tiếp cận phần phía bắc của Bán đảo Noto bị hạn chế do đường bị hư hỏng.^[142] Đảo Noto bị cô lập sau khi cây cầu nối đảo này với Nanao ở Honshu bị đóng cửa.^[107]

Ít nhất 41 người ở tỉnh Toyama bị thương, trong đó có 3 người bị thương nặng.^[143] 8 người trong số họ sau khi trần của một tiệm pachinko ở thành phố Toyama bị sập.^[144] 22 ngôi nhà bị sập, 20 ngôi nhà khác bị hư hại nghiêm trọng và 296 ngôi nhà khác bị hư hại một phần, chủ yếu ở các thành phố Himi và Toyama.^[145] Tại tỉnh Niigata, 42 người bị thương, 11 tòa nhà bị sập hoặc bị ảnh hưởng nặng nề và 685 ngôi nhà bị hư hại một phần;^[146] 44 khu vực của Phường Nishi được báo cáo đã bị hóa lỏng và 100 tòa nhà bị hư hại.^[147] Một trường hợp ngừng tim được báo cáo ở một người già trong tỉnh, có khả năng liên quan đến trận động đất.^[148] Tại tỉnh Fukui, 6 người bị thương nhẹ,^[149] và 45 ngôi nhà bị hư hại nhẹ ở Awara.^[150] Hai người bị thương cũng được báo cáo ở các tỉnh Osaka^[151] và Hyōgo,^[152] trong khi mỗi quận có một người bị thương ở các tỉnh Gifu và Nagano;^[147] ở Nagano, bốn ngôi nhà bị hư hại một phần.^[153]

Đường bị nứt và đường ống dẫn nước bị vỡ đã được báo cáo ở các thành phố Himi và Oyabe, tỉnh Toyama.^[154] Hóa lỏng xảy ra ở thành phố Niigata; Ống cống cũng bị vỡ và nhiều ngôi nhà không có nước.^[155] Ở Shika, nước được phân bổ hàng ngày ở mức sáu lít cho mỗi người sau trận động đất.^[156] 30 ngôi nhà, chủ yếu ở Nishi-ku bị hư hại.^[157] Đền Onohiyoshi ở Kanazawa cũng bị hư hại. Một trận lở đất đã xảy ra trên đường cao tốc chính giữa Toyama và Kanazawa, xé toạc con đường hàng trăm mét.^[158] Bốn ngôi nhà dọc theo một ngọn đồi bị đổ do đất bên dưới bị sập ở phía đông Kanazawa.^[159] Các đoạn của Quốc lộ 8 đã bị chôn vùi do lở đất ở Joetsu, trong khi nền đường ray bị hư hỏng tại Tuyến JR Echigo.^[160]

Khoảng 260 cửa hàng tiện lợi ở các khu vực bị ảnh hưởng thuộc 7-11 và Family Mart đã đóng cửa, trong khi việc giao hàng bị trì hoãn do đường bị đóng.^[107] NTT Docomo, Rakuten Mobile,^[75] Softbank và KDDI báo cáo tình hình dịch vụ viễn thông và internet bị gián đoạn ở hai tỉnh Ishikawa và Niigata,^[161] trong khi NTT West cho biết các cơ sở của họ đã bị hư hại do trận động đất. Tại Nhà máy điện hạt nhân Shika, một vụ nổ xảy ra gần máy biến áp điện của lò phản ứng số 2, trong khi máy biến áp ở lò phản ứng số 1 không thể hoạt động do sự cố tràn dầu tràn ra 7.100 lít.^[162][163] Tường chắn sóng cao 4 m (13 ft) của khu vực này được phát hiện đã bị nghiêng khoảng vài cm sau trận động đất.^[164]

Ít nhất 36.000 hộ gia đình và 19 cơ sở y tế bị mất điện sau trận động đất^[107][165] và hơn 95.000 hộ gia đình không có nước dùng.^[166] Đến sáng ngày 3 tháng 1, số hộ không có điện đã giảm xuống còn khoảng 33.900.^[167]

Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, Khoa học và Công nghệ báo cáo rằng 276 cơ sở giáo dục đã bị hư hại do trận động đất, đặc biệt là ở các quận Niigata, Ishikawa, Toyama, Fukui và Shiga. Nó cũng cho biết 39 trường học ở bốn quận đã được chuyển đổi thành nơi trú ẩn sơ tán. Bộ cũng báo cáo thiệt hại đối với 20 địa điểm văn hóa ở quận Toyama và Niigata. Một số chiếc đèn lồng bằng đá bị sập tại ngôi chùa Zuiryū-ji ở Takaoka, vốn được coi là Bảo vật Quốc gia, trong khi một con dốc bị sập ở mỏ Sado.^[168] Tại một trung tâm sơ tán ở Anamizu, ba người đã bị nhiễm COVID-19.^[169]

Hậu quả

Hậu quả của trận động đất bao gồm tác động nhân đạo lớn ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, cũng như tác động kinh tế quốc gia. Những phát hiện sơ bộ của công ty dịch vụ tài chính Nhật Bản Nomura Securities cho thấy hoạt động kinh tế trì trệ tạm thời sẽ đẩy GDP danh nghĩa giảm từ 23 đến 50 tỷ yên. Nomura ước tính rằng các thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất như Suzu, Wajima và Nanao, sẽ tạm dừng hoạt động kinh tế. NHK cho biết thêm, thiệt hại có thể sẽ tăng lên do thiệt hại về đường sá, nhà ở và nhà máy chưa được xem xét trong nghiên cứu.^[170] Tuy nhiên, người ta ước tính rằng tác động rộng hơn đến chuỗi cung ứng có thể ít hơn so với động đất ở Kumamoto năm 2016.^[171] Du lịch tại các khu vực bị ảnh hưởng bị ảnh hưởng tiêu cực, với 10.000 người hủy đặt chỗ chỉ riêng ở tỉnh Toyama, dẫn đến thiệt hại khoảng 140 triệu yên (970.000 USD).^[172]

Tính đến ngày 5 tháng 1, khoảng 24.000 tòa nhà vẫn không có điện ở tỉnh Ishikawa và Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp (METI), Ken Saito, nói với các phóng viên về khó khăn trong việc ước tính khung thời gian rõ ràng để phục hồi điện.^[173] Một con cá mập voi tại Thủy cung Notojima chết chín ngày sau trận động đất. Các quan chức của Công viên cho biết thiết bị bị hư hỏng có thể đã khiến điều kiện sống bên trong bể bị xuống cấp và góp phần khiến nó tử vong.^[174]

Trong nước

Phản ứng của chính phủ

Thủ tướng Fumio Kishida tuyên bố thành lập trung tâm khẩn cấp đặc biệt để thu thập và phổ biến thông tin về động đất và sóng thần.^[175] Bộ trưởng Quốc phòng Minoru Kihara ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JSDF) hỗ trợ các nỗ lực cứu hộ.^[176] Sau đó, ông tuyên bố triển khai 2.000 nhân viên JSDF đến khu vực bị ảnh hưởng,^[177] cùng với 8.500 người khác ở chế độ chờ. Khoảng 20 máy bay JSDF cũng được điều động để khảo sát thiệt hại.^[178] Thêm 2.000 lính cứu hỏa và 1.000 cảnh sát cũng được triển khai để hỗ trợ các hoạt động cứu hộ.^[179][180] Khoảng 3.000 nhân viên cứu hộ đã được cử đến Bán đảo Noto một mình.^[181] Đến ngày 4 tháng 1, ít nhất 150 người đã được cứu, trong khi ít nhất 2.000 trong số 10.000 người sơ tán khỏi Wajima đã nhận được viện trợ nhân đạo.^[182]

Chính phủ Nhật Bản thông báo sẽ phân bổ 4 tỷ yên (28 triệu USD) từ quỹ dự trữ để sử dụng cho các nỗ lực cứu trợ thiên tai và tăng sự hiện diện của nhân viên JSDF tham gia ứng phó lên 4.600 người.^[183] Các tỉnh Ishikawa, Niigata, Toyama và Fukui đã yêu cầu hỗ trợ tài chính cho 47 đô thị theo Đạo luật cứu trợ thiên tai, theo đó chính phủ quốc gia dự kiến ​​sẽ trang trải 50 đến 90% chi phí cho việc ứng phó và phục hồi sau thảm họa. Bộ Y tế Nhật Bản cũng chỉ đạo các bệnh viện cung cấp bảo hiểm y tế cho bệnh nhân bị ảnh hưởng bởi trận động đất, kể cả những người không có giấy chứng nhận bảo hiểm.^[184] Chính quyền tỉnh Ishikawa đã mở một đường dây trợ giúp qua email để hỗ trợ người dân và khách du lịch bị ảnh hưởng.^[185]

Vào ngày 4 tháng 1, Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản bắt đầu tìm kiếm những người mất tích trên bờ biển của mình bằng máy bay và tàu tuần tra; có lẽ đã bị sóng thần cuốn trôi.^[111] Ít nhất một người được tuyên bố mất tích sau trận sóng thần.^[186] Ít nhất hai người đã được cứu sau khi hết thời hạn 72 giờ sống sót ở Wajima vào ngày 4 tháng 1. Những hố lớn trên đường và lở đất khiến nỗ lực cứu hộ gặp khó khăn 4 ngày sau trận động đất.^[187] Điều kiện thời tiết có tuyết cũng ảnh hưởng đến nỗ lực cứu hộ, với lượng tuyết rơi lên tới 10 cm (3,9 in) ở một số khu vực và làm dấy lên lo ngại về việc có thêm nhiều tòa nhà bị sập.^[188] Tuyết rơi ảnh hưởng đáng kể đến khả năng của đội cứu hộ trong việc cung cấp hàng tiếp tế cho các ngôi làng bị cô lập và tìm kiếm những người sống sót. Điện cũng bị cắt do tuyết, khiến điện thoại di động bị vô hiệu hóa.^[189]

Nhà máy điện hạt nhân

Công ty Điện lực Kansai, Công ty Điện lực Tokyo và Công ty Điện lực Hokuriku cho biết họ đang kiểm tra các nhà máy điện hạt nhân của mình để phát hiện những bất thường.^{[7][190][191]} Cả hai Công ty Điện lực Kansai^[192] và Công ty Điện lực Hokuriku sau đó đã cho biết không có bất thường nào được báo cáo,^[193] với việc các lò phản ứng tại Nhà máy điện hạt nhân Shika ở tỉnh Ishikawa đã bị đóng cửa để kiểm tra tại thời điểm xảy ra trận động đất. Tuy nhiên, sau đó người ta xác nhận rằng đã xảy ra. Tuy nhiên, sau đó người ta xác nhận rằng đã xảy ra vụ tràn dầu tổng cộng 7.100 lít tại hai trong số các lò phản ứng, ảnh hưởng một phần đến khả năng nhận điện từ các nguồn bên ngoài của nhà máy.^[194]

Thời điểm xảy ra trận động đất, Cơ quan quản lý hạt nhân Nhật Bản cũng không tìm thấy bất thường nào ở các nhà máy điện dọc bờ biển Nhật Bản.^[121] Công ty Điện lực Hokuriku cũng đóng cửa hai máy phát điện tại nhà máy nhiệt điện Nanao Ota ở Nanao.^[74]

Vận chuyển

Các dịch vụ Shinkansen đã bị đình chỉ ở các khu vực miền trung và miền đông Nhật Bản sau trận động đất,^[195] khiến ít nhất 1.400 hành khách trên bốn chuyến tàu bị đình trệ giữa Toyama và Kanazawa trong khoảng 11 giờ.^{[196][197][198]} Trong số những người bị mắc kẹt trên các chuyến tàu cao tốc có đại sứ Gruzia tại Nhật Bản, Teimuraz Lezhava. Các dịch vụ xe lửa địa phương cũng bị tạm dừng tới 24 giờ sau trận động đất, khiến khoảng 1.400 hành khách trên các chuyến tàu tốc hành bị mắc kẹt.^[68] Dịch vụ Shinkansen hoạt động trở lại vào chiều ngày 2 tháng 1.^[199] Một số đường cao tốc chính ở khu vực bị ảnh hưởng cũng bị đóng cửa.^[200] All Nippon Airways và Japan Airlines đã hủy các chuyến bay đến các tỉnh Toyama, Ishikawa và Niigata trong thời gian còn lại của ngày 1 tháng 1.^[191] Japan Airlines sau đó đã công bố các chuyến bay bổ sung đến Sân bay Komatsu ở tỉnh Ishikawa và Sân bay Niigata vào ngày 2 tháng 1.^[201]

Đến sáng ngày 3 tháng 1, Đường sắt Nhật Bản đã nối lại một phần dịch vụ, tuy nhiên, một số tuyến địa phương vẫn bị đình chỉ. Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch (MLIT) xác nhận rằng Sân bay Noto sẽ đóng cửa cho đến ngày 4 tháng 1 và việc nối lại các dịch vụ là vô thời hạn.^[202]

Viện trợ nhân đạo

Do đường sá bị chặn, viện trợ nhân đạo được gửi đến bán đảo bằng tàu, trong khi các khu vực biệt lập khác được tiếp cận bằng trực thăng.^[203] Trước những khó khăn trong việc cung cấp viện trợ, tỉnh Ishikawa đã yêu cầu các cá nhân hạn chế gửi viện trợ, thay vào đó chỉ giới hạn cuộc gọi đến các tập đoàn.^[204] Đến ngày 4 tháng 1, chính quyền đã chuyển khoảng 240.000 bữa ăn, 500 gói sữa bột và 190.000 chai nước uống đến các khu vực bị ảnh hưởng.^[94]

Vào tối ngày 2 tháng 1, một vụ va chạm đã xảy ra tại Sân bay Haneda ở Tokyo giữa máy bay DHC-8 của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản chở hàng viện trợ nhân đạo cho các nạn nhân trận động đất ở Niigata và Chuyến bay 516 của Japan Airlines, một chiếc A350-900 từ Sân bay Chitose Mới hạ cánh xuống Haneda, phá hủy cả hai máy bay. Toàn bộ 379 người trên máy bay JAL đã được sơ tán; tuy nhiên, 14 người bị thương.^[205] Cơ trưởng máy bay của Cảnh sát biển thoát được trong tình trạng bị thương nặng, trong khi 5 thành viên phi hành đoàn còn lại thiệt mạng.^{[206][207][208]}

Các tổ chức tư nhân đã quyên góp được ít nhất 8 triệu USD trong các hoạt động gây quỹ cộng đồng để hỗ trợ cứu trợ, trong khi chính quyền tỉnh Ishikawa bắt đầu chấp nhận quyên góp tiền mặt tại các văn phòng của mình, bao gồm cả các văn phòng ở Tokyo và Osaka, đồng thời công bố kế hoạch mở tài khoản ngân hàng để quyên góp thêm.^[209]

Chính phủ Đài Loan công bố viện trợ 60 triệu yên để hỗ trợ các hoạt động cứu hộ và cứu trợ. Một tài khoản quyên góp cũng đã được tạo. Một tài khoản quyên góp cũng đã được tạo.^[210] Đại sứ Hoa Kỳ Rahm Emmanuel cam kết viện trợ nhân đạo ban đầu trị giá 100.000 USD cho Nhật Bản và hỗ trợ hậu cần từ quân đội Hoa Kỳ.^[211] Nhật Bản cho biết họ chỉ có kế hoạch nhận viện trợ từ Hoa Kỳ bất chấp lời đề nghị từ các nước khác bao gồm Đài Loan và Trung Quốc. Trong một tuyên bố từ Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, đất nước này "không chấp nhận bất kỳ viện trợ nhân sự hoặc vật chất nào vào lúc này do tình hình thực tế và những nỗ lực cần có để nhận được chúng."^[212]

Cầu thủ bóng chày Shohei Ohtani của Los Angeles Dodgers đã quyên góp một số tiền viện trợ không được tiết lộ cho các nạn nhân ở bán đảo Noto.^[213] Dodgers sau đó thông báo rằng họ sẽ quyên góp thêm 1 triệu đô la để cứu trợ động đất.^[214]

JR Freight thông báo sẽ vận chuyển viện trợ nhân đạo miễn phí đến các khu vực bị ảnh hưởng.^[215]

Phản ứng của Nhật hoàng

Sự xuất hiện và chào đón năm mới hàng năm của Nhật hoàng Naruhito vào ngày 2 tháng 1 đã bị hủy do trận động đất.^[68] Cơ quan Hoàng gia cho biết đây là lần đầu tiên sự kiện này bị hủy do thiên tai. Nó cũng đưa tin rằng cặp đôi Imperial "mong rằng các hoạt động cứu hộ và nỗ lực chữa cháy ở những khu vực bị ảnh hưởng sẽ tiến triển nhanh nhất có thể trong bối cảnh thời tiết lạnh giá khắc nghiệt".^[216] Thủ tướng Kishida cũng hoãn chuyến thăm đầu năm mới tới Đền Ise do trận động đất.^[217]

Một số phản ứng khác

Một phút mặc niệm đã được tổ chức cho các nạn nhân của trận động đất vào ngày giao dịch đầu tiên năm 2024 tại Sở giao dịch chứng khoán Tokyo.^[218]

Toyota đã trì hoãn việc bắt đầu hoạt động sản xuất xe trong nước sang năm 2024, dự kiến ​​bắt đầu vào ngày 8 tháng 1, cho đến khi có thông báo mới, với lý do thiệt hại do động đất đối với một số nhà cung cấp của hãng.^[219]

Quốc tế

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã gửi điện tín tới Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida, gửi lời chia buồn và chúc người dân Nhật Bản nhanh chóng bình phục. Đây là lần đầu tiên ông Kim gửi lời chia buồn sau một thảm họa thiên nhiên và cũng là lần đầu tiên ông gửi điện tín cho Kishida.^[220] Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, Tổng thống Philippines Bongbong Marcos, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Thủ tướng Anh Rishi Sunak, Thủ tướng Campuchia Bộ trưởng Hun Manet, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Tổng thống Chile Gabriel Boric, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda, Tổng thống Tanzania Samia Suluhu Hassan, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã gửi lời chia buồn và nói rằng họ sẵn sàng gửi bất kỳ sự trợ giúp nào đến Nhật Bản.^{[221][222][223][224]} Lực lượng vũ trang Philippines cũng đề nghị hợp tác với JSDF để ứng phó với trận động đất.^[225][226] Giám đốc Điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế Kristalina Georgieva và Giáo hoàng Francis cũng bày tỏ lời cầu nguyện của mình tới các nạn nhân của trận động đất.^[221][227] Hoa Kỳ công bố các hoạt động chuẩn bị về hậu cần quân sự, lương thực và viện trợ. Lực lượng Hoa Kỳ tại Nhật Bản vẫn "sẵn sàng hỗ trợ các đồng minh Nhật Bản của chúng tôi trong thời điểm khó khăn này."^[228]

Tại Trung Quốc, một người dẫn chương trình tin tức của Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Nam đã bị đình chỉ sau khi đăng trên tài khoản mạng xã hội Weibo của mình rằng trận động đất là hậu quả của việc chính phủ Nhật Bản quyết định xả nước phóng xạ từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi vào Thái Bình Dương bắt đầu vào tháng 9 năm 2023.^[229][230]

Thông tin sai lệch về trận động đất lan truyền trên các nền tảng truyền thông xã hội như X (trước đây là Twitter).^[231][232] Người dùng đã liên kết sai một video vào tháng 11 năm 2023 về trận động đất dưới nước ở Indonesia,^[233] ảnh về trận động đất Tōhoku năm 2011 và Kumamoto năm 2016^[234] và vụ lở đất năm 2021 với trận động đất.^[232] Ít nhất một tài khoản tự xưng là nạn nhân của trận động đất đã bị phát hiện sử dụng thông tin sai lệch để tìm kiếm quyên góp trực tuyến.^[235] Các tuyên bố gây hiểu lầm cũng được đưa ra cho rằng trận động đất là do con người tạo ra, với video trích dẫn vụ thử vũ khí hạt nhân trước đó của Triều Tiên.^[231]

Cựu Thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatayama đã tuyên bố không chính xác rằng trận động đất đã gây ra hỏa hoạn tại Nhà máy điện hạt nhân Shika và cho rằng tác động của trận động đất đã được cố tình giảm nhẹ để khởi động lại nhà máy. Mặc dù chỉ xảy ra một vụ tràn dầu nhỏ ở hai trong số các lò phản ứng của nhà máy nhưng người ta xác nhận rằng không có ảnh hưởng gì đến nhà máy.^[236]

• Danh sách trận động đất năm 2024
• Danh sách trận động đất ở Nhật Bản
• Động đất Bán đảo Noto 2007
• Động đất Ishikawa 2023
• Vụ va chạm trên đường băng sân bay Haneda năm 2024: Xảy ra một ngày sau trận động đất, máy bay cứu trợ thiên tai đã va chạm với các chuyến bay khác.