אַוויצענאַ (לאטייניש: Avicenna; פּערסיש: ابوعلى سينا/پورسينا אבו אלי חוסיין איבן אבדאלא איבן א סינא; 980 -1037), אדער איבן צינא, איז געווען א פערסישער דאקטער, פילאסאף און וויסנשאפטלער.
אוויצענא האט געשריבן 450 ביכער וועגן מעדיצין און פילאסאפיע, און טייל האלטן אים פון די גרינדער פון מאדערנעם מעדיצין. זיינע מערסטע בארימטע ווערק זענען "דאס בוך פון היילן", א פילאסאפישע און וויסנשאפטלעכע ענציקלאפעדיע, און "דער קאנאן פון מעדיצין", וואס איז געווען א סטאנדארטער מעדיצינישער טעקסט אין פילע אוניווערסיטעטן אינעם מיטל אלטער. מען האט געניצט "דער קאנאן פון מעדיצין" אלס לערנבוך אין די אוניווערסיטעטן פון מאנטפעליער און לעוון ביז 1650. אוויצענאס קאנאן פון מעדיצין פארזארגט א קאמפלעטע סיסטעם פון מעדיצין לויט די פרינציפן פון גאלען (און היפאקראטעס).
זיין ערשטע שטעלע איז געווען דאקטער צום סולטאן, וועמען ער האט געהיילט פון א געפערלעכער קראנקייט אין 997.
אוויצענא איז געבוירן געווארן אינעם געגנט פון בוכארא (היינט אין אוזבעקיסטאן).
| פילאסאפיע |
|---|
| געביטן |
|---|
| אנטאלאגיע • טעאלאגיע • לאגיק • מעטא-עטיק • מעטאפיזיק • מעטאפילאסאפיע • עסטעטיק • עטיק • עפיסטעמאלאגיע • פאליטישע פילאסאפיע • פילאסאפיע פון היסטאריע • פילאסאפיע פון בילדונג • פילאסאפיע פון וויסנשאפט • פילאסאפיע פון מאטעמאטיק • פילאסאפיע פון שפראך |
|---|
|  |
| שטראמען/שולעס |
|---|
| טאאיזם • האסכולה הפיתגוראית • האסכולה האלאטית • אטאמיסטישע שולע • מוהיזם • לעגאליזם • נאטוראליזם • האסכולה הפריפטטית • האסכולה הסטואית • האסכולה הצינית • נעאפלאטוניזם• האסכולה האפיקוראית • קאנפוציאניזם • סכולסטיקה • ראציאנאליזם • עמפיריציזם • עקזיסטענציאליזם • נעא-קאנפוציאניזם • פענאמענאלאגיע • אנאליטישע פילאסאפיע • פראגמאטיזם • פאסטמאדערניזם • בודהיסטישע פילאסאפיע • הינדואיסטישע פילאסאפיע • דזשייניזם • פילאסאפיע יהודית |
|---|
|
|
| טערמינען |
|---|
| גרונטלעכע טערמינען | אורזאכלעכקייט • אינסוף • אמת און שקר • אפאסטעריארי • אפריארי • דיאלעקטיק • הנחה • זמן • חומר ורוח • חוק הזהות • גוט און שלעכטס • ישות • כשל לוגי • לוגוס • מהות • רעאליטעט • ערך • פאראדאקס • צדק • תכונה |
|---|
| טעאריעס/תפיסות | אוטיליטאריזם • אוניווערסאליזם • אימננטיות • אמנה חברתית • בחירה חופשית • בעיית הראוי-מצוי • הבעיה הפסיכופיזית • דעאנטאלאגיע • דואליזם • העדאניזם • האליזם • היסטאריציזם • השכל הפועל • טיעון השפה הפרטית • כשל נטורליסטי • לאגיציזם • מאטעריאליזם • מאניזם • מונאדה • מעכאניזם • מעטאפיזישער נאטוראליזם • ניהיליזם • נאמינאליזם • סוביעקטיוויזם • סאליפסיזם • ספקנות • על-אדם • עשרת הכבלים • פאזיטיוויזם • פטליזם • פאנטעאיזם • הפרא האציל • הצו הקטגורי • הקוגיטו • רעדוקציאניזם • רעלאטיוויזם • תערו של אוקאם |
|---|
|
| פילאסאפיע פארטאל |
|---|
_Mausoleum_-_Hamadan_-_Western_Iran_(7423560860).jpg)
