Edward Snowden
Dr Edward Joseph Snowden (* 21. Juni 1983 z Elizabeth City, North Carolina) isch en US-amerikanische Whistleblower. Syni Enthillige hän Yyblick gee in s Uusmaß vu dr wältwyte Iberwachigs- un Spionagepraktike vu Ghaimdienscht, vor allem vu dr Verainigte Staate un vu Großbritannie. die hän im Summer 2013 di Global Iberwachigs- un Spionageaffäre uusglest.
Doderfir isch er meefach vu Nitregierigsorganisationen uuszaichnet un fir dr Friidesnobelbryys nominiert wore. Am 24. Septämber 2014 het er dr Right Livelihood Award, vylmol Alternative Nobelbryys gnännt, iberchuu.[1]
Dr Snowden isch en ehmolige Agänt, wu as tächnischi Fachchraft fir di US-amerikanische Ghaimdienscht CIA, NSA un DIA gschafft het.[2] Bis Mai 2013 het er im Ufdrag vu dr NSA as Sischtemadminischtrator fir s Berotigsunternämme Booz Allen Hamilton im Kunia Regional SIGINT Operations Center gschafft. Im Ramme vu syre Arbet het er Zuegang ghaa zue Informatione, wu as sträng ghami yygstuft gsii sin, u. a. iber US-amerikanischi Programm fir d Iberwachig vu dr wältwyte Internetkommunikation (PRISM un Boundless Informant) un s no umfassnder britisch Iberwachigsprogramm Tempora. Dr Snowden het die Informationen ibermittlet an d Filmmacheri Laura Poitras un an dr Guardian-Schurnalischt Glenn Greenwald, wu si im Juni 2013 ohni Aagab vun ere Quälle in Dail vereffetligt het.[3][4]
Am 9. Juni 2013 het dr Snowden z Hongkong sy Identitet gegeniber dr Effetligkait bekannt gee.[5] Am 14. Juni 2013 het s FBI mit ere Strofaaziag u. a. wärge Spionasch e Haftbefählt gege ihn erwirkt.[6][7] Dr Snowden het Hongkong chenne verloo, isch derno aber e Zytlang im Transitbereich vun eme internationale Flughafe z Moskau feschtghockt. Derwylscht isch uf diplomatischer Ebeni um sy wyter Schicksal gstritte wore.
Am 1. Augschte 2013 het d Prässe gmäldet, ass dr Snowden vu Russland Asyl iberchuu heb[8]. Am 7. August 2014 het em Snowden sy Aawalt Anatolij Kutscherena bekannt gee, ass dr Snowden en Ufenthaltserlaubnis fir drei Johr z Russland iberchuu diei, si diei syt em 1. Augschte 2014 gälte.[9]
Literatur
- Marc Halupczok: 111 Gründe Edward Snowden zu unterstützen. Eine Hommage an den wichtigsten Whistleblower der Welt. Schwarzkopf & Schwarzkopf, Berlin 2013, ISBN 978-3-86265-376-8.
- Luke Harding: Snowden Files: The True Inside Story on the World’s Most Wanted Man, 2014, ISBN 1-783-35035-0. (Dytschi Ibersetzig as Edward Snowden. Geschichte einer Weltaffäre. 2014, ISBN 978-3-942377-09-6).
- Marcel Rosenbach, Holger Stark: Der NSA-Komplex. Edward Snowden und der Weg in die totale Überwachung. DVA, 2014, ISBN 978-3-421-04658-1
Weblink
Commons: Edward Snowden – Sammlig vo Multimediadateie- Projekt Datenschutz: Chronologie der Affäre Snowden
- FreeSnowden.is, Stiftig zum Schutz vu schurnalitische Quälle
- Edward Snowden: the whistleblower behind the NSA surveillance revelations, Glenn Greenwald, Ewen MacAskill and Laura Poitras; The Guardian; 10. Juni 2013
- How Laura Poitras Helped Snowden Spill His Secrets, The New York Times; 13. August 2013, am 22. August 2013
- Luke Harding: How Edward Snowden went from loyal NSA contractor to whistleblower, The Guardian, 1. Februar 2014
- Edward Snowden im Munzinger-Archiv (Artikelaafang frei abruefbar)
- Edward Snowden in de Internet Movie Database (änglisch)
- Interview mit em Guardian:
- Interview, 18. Juli 2014
- "If they want to get you, in time they will" (Teil 1). Archiviert vom Original am 31. August 2013. Abgrüeft am 31. August 2013.
- "The US government will say I aided our enemies" (Teil 2). Archiviert vom Original am 31. August 2013. Abgrüeft am 31. August 2013.
- "If I end up in Guantánamo I can live with that" uf YouTube vum 18. Juli 2014
- Snowden antwortet auf Leserfragen via Chat; The Guardian; 17. Juni 2013
- ARD-Sondersendung Edward Snowden exklusiv – Das Interview vom 26. Januar 2014, 23:05 Uhr im Ersten; archiviert (englisch) & Manuskript
- Edward Snowden: Here’s how we take back the Internet – Snowden’s Talk bi dr TED-Konferenz, März 2014
- Wired: Edward Snowden: The untold story vum James Bamford, August 2014
Fueßnote
 | Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Edward_Snowden“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |