Stans
Stans isch dä Haiptort vum Kanton Nidwaldä.
| Stans | |
|---|---|
 | |
| Basisdate | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Nidwalde (NW) |
| Bezirk: | (Dr Kanton Nidwaudä kännt käi Bezirk.) |
| BFS-Nr.: | 1509 |
| Poschtleitzahl: | 6370 |
| UN/LOCODE: | CH SAN |
| Koordinate: | / 20137746° 57′ 35″ N, 8° 22′ 0″ O; CH1903: 670635 / 201377 |
| Höchi: | 452 m ü. M. |
| Flächi: | 11.08 km² |
| Iiwohner: | 8119 (31. Dezämber 2022)[1] |
| Website: | www.stans.ch |
| Charte | |
 | |
Geografi
Mid 7803 Eywoner isch Stans diä bevelkärigsschtärchscht Gmäind vu Nidwaldä. Stans isch abär ai diä chliinscht Gmäind mit ärä Flechi vu guet elf Quadratkilometär. Vu dr Gmeindflechi sind 43,7 % landwirtschaftlechi Flechi, 36,5 % Waud, 17,2 % Sidligsflechi und 2,6 % suschtigi Flechi.[2]
Stans liid am Stanserhorn, oder Horn, won ä turistischi Attrakzioon isch. Zum Uifäfaarä bruichd mä zwee Baanä: d Standsäilbaan im underä Täil und diä niiwartig Luftsäilbaan mid ärä Terrassä ufem Tach («Cabrio-Baan») im obrä Täil.
Gschicht
Stans isch zum eerschte Mau gnennt wordä im Jaar 1100 aus Tannis (1124 Stannes/Stannis).
Eywoner
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005[3]
| Jaar | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Eywoner | 1877 | 2028 | 2084 | 2208 | 2458 | 2798 | 2944 | 2980 |
| Jaar | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Eywoner | 2916 | 3449 | 3992 | 4337 | 5180 | 5681 | 6217 | 6983 |
Dr Ussländeraateiu isch 2015 bi 12 % gläge.[4]
Religion
76,7 % vu dr Eywoner sind im Jaar 2000 remisch-katholisch gsii, 10,8 % evangelisch-reformiert.[2]
Politik
Im Dezember vom Jaar 1481 isch es a de Tagsatzig z Stans zum sogenanntä Stanser Verkommnis cho, wo de Rat vom Brueder Chlais e wichtigi Rolle gspillt hed. Bis 1996 isch z Oberdorf bi Stans all Jaar d Landsgmäind vom Kanton Nidwaldä abghalte worde.[5]
Zur Zit sind folgendi Persone i de Gmäindsläitig: (Stand 2020)[6]
- Lukas Arnold (Griäni Nidwalde, sit 2016, Präsidänt sit 2020)
- Florian Grendelmeier (FDP, sit 2020, Vizepräsidänt sit 2020)
- Markus Elsener (CVP)
- Lyn Gyger Erni
- Marcel Käslin (FDP)
- Martin Mathis (SP)
- Sarah Odermatt
- Bernadette Würsch (Gmäindschriiberi)
Spraach und Tialäkt
Bi dr Volchszeuuig 2000 hend vu dr 6983 Eywoner 91,6 % Teytsch aus Haiptspraach aaggää und 8,4 % anderi Spraache.[2]
Dr Tialäkt vu Stans gheerd zum Heechschtalemannisch.
Bilder
Pfarrchile St. Peter und Paul
Winkelried-Dänkmal vo 1865
Winkelriedhuis us em 15. Jahrhundert
Hefli
Kollegium St. Fidelis (1883)
Stanserhorn
Cabrio-Baan ufs Stanshorn
Buochserhorn
Weblink
Commons: Stans – Sammlig vo Multimediadateie- Gmeind Stans
- Emil Weber: Stans. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
