Calcuta

Los nomes Kolkata (nome oficial n'inglés dende 2001), Calcutta (antiguu nome inglés) y Calcuta (n'español)^[6] tán probablemente basaos na pallabra sánscrita kalikata, que ye'l nome d'unu de los trés pueblos qu'esistíen nel área enantes de la llegada de los británicos.^[7]

La zona sobre la qu'anguaño s'asitia la ciudá de Calcuta foi oxetu d'ocupación humana siquier dende hai más de 2.000 años, según atestigüen los xacimientos arqueolóxicos atopaos.

La Compañía Británica de les Indies Orientales

En 1690, la Compañía Británica de les Indies Orientales, qu'estableciera la so primer sé de los sos negocios nel golfu de Bengala y en la mesma Bengala dende 1608 na llocalidá de Surat, optó por treslladar la sede de los sos negocios a Calcuta, dando asina entamu a la gran espansión de la ciudá, qu'alministraba, al igual que al restu de les sos posesiones, como si tratar d'un estáu práuticamente soberanu.

Tradicionalmente, pos, considérase la fecha de 1690 como la de la fundación de la ciudá, que se considera obra de Job Charnock,^[2] un alministrador de dicha compañía, sobre l'anterior aldega de Kalikata,^[2] anque esta teoría ye desautorizada pola moderna Historiografía.

Para 1699, Gran Bretaña completó la construcción d'un fuerte, Fort William, que la so misión yera la de sirvir de base militar pal establecimientu de les tropes del Exércitu británicu destinaes a la rexón.

Poco dempués, en 1756, motivaos polos enfrentamientos con Francia pol control de la India, los británicos efectuaron l'ampliación y modernización de les fortificaciones de la ciudá. El nawab de Bengala, Siraj-Ud-Daulah, protestó por diches obres y, al nun ser atendíes les sos reclamaciones, atacó'l fuerte, tomando pos Fort William. Mientres tomar del mesmu, fueron asesinaos dellos británicos nuna de les habitaciones, lo que marcó l'imaxinariu coleutivu británicu, que se refier a los fechos como “La nueche del furacu negru”.

Al añu siguiente, 1757, Fort William y Calcuta fueron reconquistaos por una fuercia mista formada por cipayos al serviciu de la Compañía Británica de les Indies Orientales y de soldaos regulares del Exércitu británicu, puesta sol mandu del xeneral Robert Clive, un antiguu emplegáu (como escribiente) de la Compañía. L'acción decisiva de la campaña foi la batalla de Plassey, que tuvo llugar el 23 de xunu na mesma Bengala, nes cercaníes de Calcuta, y que Robert Clive ganó más a base de sobornos y de promeses de ventayes comerciales que de combate militar.

El Raj británicu

En 1772, la ciudá foi nomada capital de la India británica (el llamáu Raj británicu), rangu que caltendría hasta 1911.^[2][3] Foi a partir d'esti momentu cuando s'entamaron obres de saneamientu pa la ciudá, consistentes na desecación de les zones de marismes qu'arrodiaben a la ciudá, al igual que se construyó a veres del ríu Hugli una zona residencial y d'oficines gubernamentales. Foi Richard Wellesley, quien ente 1797 y 1805 fuera gobernador, quien dio destacáu impulsu a les obres na ciudá.

Escontra principios del sieglu XIX tien llugar la división interna de la ciudá en dos sectores estremaos: un sector européu y otru reserváu pa la población india, zona conocida como “ciudá negra”.

A partir de los años 1850, tien llugar un procesu d'industrialización na ciudá, especialmente relativa al sector testil y a la industria del yute. Ello, de la mesma, fai que'l Gobiernu británicu faiga inversiones nel sector de comunicaciones, especialmente nel ferrocarril y el telégrafu. Como resultáu de la bonanza económica y del contautu ente la sociedá británica y la India, fai la so apaición na ciudá una nueva clase social, la de los babu, grupu d'oficinistes y burócrates de fonduxe frecuentemente angloindia y rellacionaos na mayoría de los casos coles castes cimeres de la India.

Dende finales del sieglu XIX, tien llugar na India un procesu gradual de toma de conciencia nacionalista, qu'acaba per cristalizar nes enganíes d'independencia de lo que yá ye una colonia británica, asumiendo Calcuta nesti procesu un llugar destacáu. Asina, yá en 1883 foi entamada na ciudá una Conferencia Nacional per parte de Surendranath Banerjea, siendo la primera de les sos carauterístiques que tuvo llugar na India.

En 1905, George Curzon, primer marqués Curzon de Kedleston, al que se suel conocer como “Lord Curzon”, y que coles mesmes yera Gobernador Xeneral de la India, decidió partir la rexón de Bengala en dos distritos distintes, lo qu'actuó como detonante pa una serie de disturbios que s'asocedieron na ciudá, qu'inclusive incluyó'l boicó indiu a les mercancíes d'orixe británicu.

El clima de baturiciu fizo que los británicos tomaren en 1911 la decisión de que la ciudá de Calcuta dexara de ser la capital del Raj británicu, asumiendo dicha función la ciudá de Nueva Delhi, yá que amás considerábase qu'esta ciudá ocupaba una meyor situación estratéxica na India.

Mientres la Segunda Guerra Mundial, el puertu de Calcuta foi bombardeado en dos causes polos xaponeses. En 1943 producir na ciudá una grave crisis de subsistencies, que dexeneró nuna fame que provocó numberoses víctimes, y que los nacionalistes indios consideraron que se produció de resultes del acaparamientu de suministros destinaos a los exércitos de los Aliaos.

En 1946 produciéronse fuertes disturbios na ciudá, por cuenta del pidimientu de la creación d'un estáu separáu pa los indios de relixón musulmana, qu'acabaron desaguando nuna llucha abierta que provocó más de 2000 víctimes.

Independencia de la India

Foi una importante nel comerciu y l'esportación del yute, pero en 1947, cuando tuvo llugar la partición (llinia divisoria ente musulmanes y hinduistes) viose invadida por folada d'emigrantes procedentes d'árees onde la llucha pola independencia causara gran violencia, al empar que dende la mesma Calcuta partíen emigrantes de confesión musulmana escontra l'acabante crear Paquistán oriental (güei independiente sol nome de Bangladex). Por si ello fuera pocu, les tierres en que se cultivaba'l yute de que s'abastecía la industria yutera de Calcuta quedaron del otru llau de la nueva frontera.^[3] Tou ello provocó un periodu d'estancamientu económicu.

Nos años 1960 y 1970, una serie de graves averíes nel sector llétricu, siguíos por fuelgues y pola actividá d'una guerrilla d'ideoloxía maoísta, los naxalitas, siguió xenerando inestabilidá económica na ciudá.

En 1971 el conflictu ente la India y Paquistán, la guerra indo-paquistanina de 1971, que provocó la creación de Bangladex como estáu independiente, anició nueves folaes de refuxaos, que —xuníos a los que causaren tres sequía socesives—, obligaron a la xente del campu a emigrar a la ciudá.^[3] La medría de la población consecuente a la esplosión demográfica tres la guerra, convirtió a Calcuta nuna fervencia humana onde les imáxenes de hacinamiento, aveyuscamientu, enfermedá y muerte, son tan habituales que la sola mención del nome de la ciudá yá les remembra. Calcuta ye la ciudá del mundu onde esiste mayor númberu de población ensin llar que vive na cai y el mayor númberu de malatos.

Toa esta situación esplica qu'escontra los años 1980 Bombay pasara a ser la ciudá más poblada de la India, en desterciu de Calcuta.

Dende 1977, la ciudá ye gobernada pol Partíu Comunista de la India (Marxista).^[3]

Calcuta alcuéntrase allugada nel este de la India, nel delta del Ganges, a un altor d'ente 1,5 y 9 metros sobre'l nivel del mar.^[8] Estender a veres del ríu Hugli en direición norte-sur, a unos 154 km del golfu de Bengala escontra l'interior del continente. La mayor parte del terrenal sobre'l que s'asitia la ciudá foi orixinalmente una vasta güelga, ganáu tres décades d'asentamientu de la población la ciudá.^[9] La zona húmeda restante, conocida como Güelgues occidentales de Calcuta o East Calcutta Wetlands fueron designaos como "zona húmeda d'importancia internacional" pol Conveniu de Ramsar el 19 d'agostu de 2002.^[10][11]

Como na mayoría de les llanures del Indo-Ganges, el tipu de suelu predominante ye'l d'aluvión. La ciudá asítiase sobre suelos cuaternarios consistentes en delles capes de sedimentos de magre, trolla y grava. Estos sedimentos atópense entendíos ente dos llechos de magre, la inferior con una fondura ente los 250 y 650 metros, y la cimera con una grosez ente 10 y 40 metros.^[12] Según el Bureau of Indian Standards, la población asitia sobre una zona sísmica de grau III nuna escala d'I a V (según la propensión de la zona a sufrir un terremotu),^[13] ente que la zona ye considerada d'un "bien altu riesgu de daños" por vientu y ciclones según el PNUD.^[13]

El clima de Calcuta ye de tipu tropical, húmedu y secu (Clasificación climática de Köppen). La temperatura media añal ye de 26,8 °C, les temperatures medies mensuales bazcuyen ente 19 °C y 30 °C. Los branos son templaos y húmedos. Mientres la temporada seca (mayu y xunu) les temperatures máximes suelen superar los 40 °C. L'iviernu térmicu suel durar namái unos dos meses, ente avientu y xineru, con temperatures mínimes estacionales de 12 °C. La temperatura máximo rexistrada ye de 43,9 °C y la más baxa de 5 °C. De cutiu, al empiezu del branu, periodos de fuertes agües y nubes azoten la ciudá, colo que se sollivia'l calor. Estes nubes son conocíes llocalmente como kal baisakhi (কালবৈশাখী).

Les agües del monzón sudoccidental azoten el golfu de Bengala y la ciudá ente xunu y setiembre y suministren a la ciudá la mayor parte de la so precipitación añal de 1582 milímetros. La más alta precipitación asocede mientres les agües del monzón n'agostu (306 milímetros).

La ciudá recibe 2528 hores de sol al añu, el máximu de lluz solar producir en marzu. La contaminación ye una esmolición importante en Calcuta, el so nivel ye alto en comparanza con otres grandes ciudaes de la India. Esta grave contaminación del aire na ciudá causó un aumentu de les enfermedaes respiratories como'l cáncer de pulmón.

Parámetros climáticos permediu de Calcuta
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura máxima media (°C)	26	29	33	36	36	34	32	32	32	31	29	26	31.3
Temperatura mínima media (°C)	13	16	21	25	26	27	26	26	26	24	19	14	21.9
Precipitación total (cm)	0.96	1.53	3.41	3.68	10.77	21.10	25.08	24.67	21.36	12.00	2.88	0.45	127.9
[ensin referencies]

Furacán y marexada ciclónica de 1737

El 11 d'ochobre de 1737 rexistróse una violentísima nube (cayeron 380 mm d'agua en 6 h) y namadrugada del 12 d'ochobre la ciudá recibió una marexada ciclónica de dellos metros d'altor, xenerada por un superciclón. Solo en Calcuta ―que nesa dómina cuntaba con menos de 20 000 habitantes― morrieron 3000 persones. Posiblemente seya esaxeráu'l númberu de 300 000 persones finaes, y la fola de «12 m d'altor» (posiblemente abondo menor). Hasta 1994 consideróse que se trató d'un maremotu.^[14][15]

En 2001 Calcuta tenía una población de 4 580 544, ente que la aglomeración urbana cuntaba con una población d'unos 15 000 000. El porcentaxe de muyeres ye de 828 por cada 1000 varones, inferior a la media nacional, por cuenta de que munchos homes trabayadores vienen de les zones rurales, nes que dexen a les sos families. La tasa d'alfabetización ye de 80,86 %, superior a la media de tola India que ye de 64,8 %.

Los bengalíes constitúin la mayoría de la población de Calcuta, con otres grandes minoríes de marwaris y biharis. la comunidá inclúi chinos (tusán), tamiles, gujaratis, ingleses, armenios, tibetanos y parsis. Los principales idiomes que se falen en Calcuta son el bengalí, l'hindi, l'urdú, l'inglés, l'oriya y el bhojpuri.

Según el censo de 2001, el 77,68 % de la población profesa la relixón hindú, el 20,27 % son musulmanes, el 0,88 % cristianos y el 0,75 % profesen el xainismu. Esisten otres minoríes que constitúin el restu de la población como los sijs, budistes y zoroástrica.

La tasa de delincuencia na ciudá foi 81,4 por 100 000 en contra de la tasa nacional de 168,8 en 2004. El barriu de Sonagachi, cuenta con más de 10 000 trabayadores del sexu, ye unu de los distritos de zona colorada más grandes d'Asia.

Patrimoniu artísticu

Nella atopa'l Kalighat (na zona sur de la ciudá), un templu dedicáu a la diosa patrona de la ciudá, Kali, que data del añu 1809. Tamién se denomina Kalighat a la vecindá onde s'atopa esti templu. Nesta zona atopa'l barriu coloráu con muyeres que vienen de distintos partes de la ciudá o del país (inclusive munches muyeres de Bangladex) a exercer la prostitución.

Cuenta tamién con Fort William, el fuerte que ta nel orixe de la mesma ciudá, como arqueoloxía militar.

En Calcuta alcuéntrase igualmente'l Victoria Memorial, construyíu cuando la India yera parte del Imperiu Británicu, ye un Muséu dedicáu a la pintura y que ta igualmente consagráu al caltenimientu del so patrimoniu históricu documental; nél hai oleos de gran tamañu na Galería Real, ilustrando episodios de la llarga y solmenada vida de la Reina Victoria y el so reináu.^[16] Foi construyíu dotáu d'un revestimiento en mármol blancu ente los años 1840 y 1847.

Tien igualmente'l Xardín botánicu de Kokata, emplazado al sur de la ciudá, na oriella oeste del ríu Hugli, que cunta con unu de los mayores banianos (Ficus benghalensis) del mundu. Agospia la Biblioteca Nacional de la India, na casona Belvedere.

Deporte

El fútbol ye'l deporte más popular de Calcuta, siendo ésta'l principal centru d'esti deporte en tol país. Los principales equipos del país atópase na ciudá y la so federación local fundar en 1893, inclusive primero que la federación de la India, la All India Football Federation. La federación local recibe'l nome de Indian Football Federation y controla esti deporte en tol estáu de Bengala Occidental. Los principales clubes de la ciudá son el Mohun Bagan AC, el Atléticu de Kolkata y el East Bengal Club.^[17]

El críquet ye tamién bien popular na ciudá al igual que nel restu de la India y suel practicase tantu en campos de xuegu como nes cais. Los clubes locales suelen entamar regularmente los sos propios campeonatos, principalmente de críquet, fútbol, bádminton y carrom. Na zona de Maidan allúguense dellos equipos menores de fútbol y críquet, y otres instituciones deportives.

Calcuta cunta con munches instalaciones deportives ente les que destaquen los sos grandes estadios. El Eden Gardens ye unu de los únicos dos estadios de críquet del mundu con 100 000 asientos.^[18] El multiusos Saltlake Stadium ye'l segundu estadiu de fútbol del mundu tocantes a capacidá y nél apuesten los sos partíos los trés principales equipos de la ciudá.^[19][20] El Calcutta Cricket and Football Club ye'l segundu club de críquet más antiguu del mundu, fundáu en 1792.^[21]

Calcuta tien tres campos de golf de 18 fuexos, el Royal Calcutta Golf Club (el primer club de golf del mundu fuera del Reinu Xuníu^[22]), el Tollygunge Club y Fort William. El Royal Calcutta Turf Club (RCTC) entama carreres ecuestres de forma regular y partíos de polu. El Calcutta Polu Club ye consideráu'l club de polu más antiguu del mundu.^[23] El Calcutta South Club entama dellos torneos de tenis tanto a nivel nacional como internacional. El Calcutta Rowing Club entama competiciones y entrenamientos de remu.

Les escueles primariu y secundariu de la ciudá de Calcuta son dirixíes bien pol Gobiernu del estáu de Bengala Occidental, bien pola iniciativa privada, de cutiu rellacionada col mundu de la relixón. La llingua vehicular de la enseñanza en diches escueles suel ser bien el bengalí bien l'inglés, anque tamién s'utilicen otros idiomes, como'l urdú o'l hindi, en función de les diverses llingües que se falen na ciudá.

Polo que respecta a la enseñanza universitaria, Calcuta, na so condición de gran ciudá de la India, cuenta con un total de nueve centros d'enseñanza universitaria, ente los que cabo destacar la Universidá de Teunoloxía y de la Ciencia de Bengala, o la Universidá de Jadavpur, polo que respecta a los estudios de tipu téunicu.

Calcuta ye la principal zona de negocios, de comerciu y financieru del este de la India y de los estaos del nordés. Ye la sede de la Bolsa de Valores de Calcuta, la segunda bolsa más grande de la India.^[24] Tamién ye un importante puertu comercial y militar, y la única ciudá de la rexón con un aeropuertu internacional. Al igual qu'otres ciudaes metropolitanes de la India, Calcuta sigue lluchando contra problemes como son la urbanización incontrolable, la probeza o la contaminación.

La qu'una vegada foi la principal ciudá y capital de la India, esperimentó un estable amenorgamientu económicu nos años posteriores a la independencia de la India por cuenta de la constante inestabilidá política y al ascensu del sindicalismu sofitáu polos partíos d'izquierda.^[25]Ente los años 1960 y 1990 el despoblamientu de la capital foi inmensu cuando munches de les grandes fábriques fueron cerraes o reaxustaes y los negocios treslladaos. La falta de capital y recursos xunto con una superabundancia mundial demandando les industries tradicionales de la ciudá sumar a la depresión económica de la ciudá.^[26]La lliberalización de la economía de la India nos años 1990 xunto cola eleición del primer ministru reformista Buddhadeb Bhattacharya provocó una meyora nes fortunes de la ciudá.

El principal mediu de tresporte públicu ye apurríu pol ferrocarril suburbano de Calcuta, el Metro de Calcuta, tranvíes y autobuses. La rede de ferrocarriles de cercaníes ye bien amplia y estiéndese hasta los barrios más alloñaos de la ciudá. El Metro de Calcuta ye'l sistema de tresporte soterrañu más antiguu de la India, circula paralelu al ríu Hugli y estiéndese pel norte y el sur de la ciudá tomando una distancia de 16,45 quilómetros. Los autobuses son la manera preferida de tresporte y tán al cargu de dos percancies gubernamentales, amás de dellos operadores privaos. Por cuenta de les fuertes agües que cayen mientres la estación de los monzones, dacuando atáyase'l tresporte públicu.

Tamién son bien comunes los cochecillos autorickshaw y les bicitaxis, especialmente pa los desplazamientos a curtia distancia pel interior de la ciudá.

Los vehículos de propiedá privada son menos frecuentes en númberu y usu en comparanza con otres grandes ciudaes, por cuenta de la bayura y variedá de los vehículos de tresporte públicu. Sicasí, la ciudá foi testigu d'un aumentu constante nel númberu de vehículos matriculaos, de cuenta qu'en 2002 los datos amosaron un aumentu d'un 44 % nos siete años anteriores. Debíu al escasu espaciu vial, ye frecuente l'apaición d'importantes problemes de tráficu; por esta razón y pa solliviar el tráficu en cierta midida tán construyéndose nueves víes y estaciones pa la rede Metro, según toa una serie de nueves carreteres.

Calcuta tien principalmente dos estaciones de ferrocarril de llarga distancia, la estación de Howrah y la de Sealdah. A principios de 2006 s'hai empezar a construyir la que tien de ser la tercer estación de la ciudá, llamada Kolkata.

Polo que respecta a medios de tresporte aereu, l'únicu aeropuertu que tien Calcuta, l'aeropuertu internacional Netaji Subhash Chandra Bose, alcuéntrase allugáu al norte de la ciudá, operando tantu en vuelos nacionales como en vuelos internacionales.

Calcuta constitúi tamién un importante puertu comercial nel este de la India, acorde col so antiguu papel como centru de salida de les esportaciones mientres el periodu del Raj británicu, mientres el cual que foi la capital de los dominios británicos na India. Tien igualmente serviciu de pasaxeros escontra Port Blair, nes islles Andamán y Nicobar. Tamién hai'l serviciu d'un ferry que coneuta Calcuta cola so ciudá ximielga de Howrah o Haora.

Delles pontes traviesen el ríu Hugli xuniendo Calcuta cola so vecina Howrah, el más importante d'estes pontes y símbolu de Calcuta ye'l precisamente llamáu ponte de Howrah.

Parques y xardinos

• Zoo de Calcuta

• Madhusudan Gupta (1800-1856), médicu bengalí, el primer indiu que realizó una autopsia.
• William Makepeace Thackeray (1811-1863), novelista realista.
• Rabindranath Tagore (1861-1941), poeta, filósofu, músicu, novelista ganador del Premiu Nobel de Lliteratura en 1913.^[2]
• Swami Vivekananda (1863-1902), relixosu hinduista.
• Sri Aurobindo (1872-1950), políticu.
• Prasanta Chandra Mahalanobis (1893-1972), científicu destacáu na estadística aplicada.
• Satyendra Nath Bose (1894-1974), físicu especializáu en física matemática.
• Prabhupada (1896-1977), fundador del movimientu hare krisna.
• Madre Teresa de Calcuta (1910-1997), monxa macedonia, fundadora de les Misioneres de la Caridá.
• Satyajit Ray (1921-1992), cineasta.
• Gayatri Spivak (1942-), escritora.
• Partha Chatterjee (1947-), científicu social fundador del Grupu d'Estudios Subalternos y artista.
• Jaya Bachchan (1948-), popular actriz india.
• Leander Paes (1973-), tenista.
• Ushoshi Sengupta, modelu, Miss Universu 2010.

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Calcuta.
• Kolkata Online (n'inglés).
• Calcuttaweb.com Tou sobre Calcuta (n'inglés).
• calcuta información sobre Calcuta