Mexiko

Stood in Noadamerika
Fia andane Bedeitunga schau: Mexiko (Begriffsklearung).

Mexiko (Spanisch: México, amtli: Vereinigte Mexikanische Staaten, span. Estados Unidos Mexicanos, weatliche Iwasetzung: Mexikanische Vareinigte Stootn) is a Stoot in Nordamerika. Ea grenzd im Nordn o de Vaeinigte Stootn vo Amerika und im Siadn o Belize und Guatemala. Westlich ligd da Pazifik, im Ostn da Golf von Mexiko sowia as Karibische Meer, beids Randmeare vom Atlantik. Mid arana Gsamtflächn von eba zwoa Million Quadratkilomeda is Mexiko as fimftgresste Land aufm amerikanischn Kontinent, global ligt as Land aufn 14. Bloz. Wejdweid ligt Mexiko mid arana Bvejkarungszoi vo eba 120 Million Leid aufn 11. Bloz.

Estados Unidos Mexicanos
Vaeinigte Mexikanische Stootn
Vereinigte Mexikanische Staaten
Flagge Mexikos
Flagge Mexikos
Woppn vo Mexiko
Woppn vo Mexiko
FlaggeWappen
AmtsspracheSpanisch, seit 2003 hand 62 indigene Sprochn in Mexiko ois „Nationalsprochn“ okennd
HauptstadtMexiko-Stadt
Staatsoberhaupt, zugleich RegierungschefPresident Andrés Manuel López Obrador
Fläche1.972.550 km²
Einwohnerzahl120.286.655 (Juni 2014, gschatzt CIA)[1]
Bevölkerungsdichte56,9 Einwohner pro km²
Bevölkerungs­entwicklung +0,994 % pro Jahr
Bruttoinlandsprodukt
  • Total (nominal)
  • Total (KKP)
  • BIP/Einw. (nominal)
  • BIP/Einw. (KKP)
2011[2]
  • 1.154 Milliarden $ (14.)
  • 1.661 Milliarden $ (11.)
  • 10.153 $ (63.)
  • 14.610 $ (64.)
Index der menschlichen Entwicklung 0,756 (71.)[3]
WährungMexikanischa Peso (MXN)
Unabhängigkeit1810
1821 vo Spanien okennd
National­hymneHimno Nacional Mexicano
ZeitzoneUTC−6 bis UTC−8
UTC−5 bis UTC−7
(mit Sommerzeit, siehe Zeitzonen in Mexiko)
Kfz-KennzeichenMEX
ISO 3166MX, MEX, 484
Internet-TLD.mx
Telefonvorwahl+52
Vorlage:Infobox Staat/Wartung/NAME-DEUTSCH
Vorlage:Infobox Staat/Wartung/BILD-WAPPEN-BREITE
Mexiko (Mexiko)
Mexiko (Mexiko)
(20° 39′ 58″ N, 103° 21′ 7″W)
Guadalajara
(19° 2′ 49″ N, 98° 12′ 34″W)
Puebla
(21° 7′ 21″ N, 101° 41′ 19″W)
León
(22° 9′ 4″ N, 100° 50′ 34″W)
San Luis Potosí
(20° 58′ 52″ N, 89° 36′ 59″W)
Mérida
(17° 3′ 53″ N, 96° 42′ 59″W)
Oaxaca
(16° 51′ 6″ N, 99° 54′ 35″W)
Acapulco
(24° 8′ 34″ N, 110° 18′ 42″W)
La Paz
(32° 39′ 6″ N, 115° 28′ 44″W)
Mexicali
(28° 37′ 56″ N, 106° 4′ 15″W)
Chihuahua
(19° 1′ 45″ N, 97° 16′ 9″W)
Pico de Orizaba
GOLF VON KALIFORNIEN
Laguna de Términos
Isla
Tiburón
Isla Ángel de la Guarda

Nam vom Land

As Land hoaßt noch da Hauptstod vo de Aztekn, Mexico-Tenochtitlan (iaz Mexiko-Stod).

Geografie

Satellitnbuidl vo Mexiko

Log und Ausdehnung

Da gresste Tei vo Mexiko (88 %) ghead am noadamerikanischn Kontinent, da siadliche Teil ghead scha zua middlamerikanischn Landbruck. As Land is mid arana Flächn vo 1.972.550 km² fast sechs Moi so grouß wia Deitschland. Obwoi, dass 1.923.040 km² Land hand, 49.510 km² a Wossa und iba 5000 km² auf unbewohnde Insln kemmand. Vo da Flächn her hod Mexiko wejdweid an 14. Bloz.[4]Mexiko is iba 3000 km lang und hod a Brean vo 200 km bis 2000 km. Am Noadwestn ligt de Hoibinsl Niadakalifoanien mid arana Läng vo 1200 km, am Ostn grenzt d Hoibinsl Yucatán, de wos se Mexiko mi Guatemala und Belize teilt, an an Goif vo Mexiko.

De Gsamtläng vo da Landesgrenz bedrogt 4538 Kilomeda, davo hamd 3326 km de gmoasame Grenz mi de USA, am Noadn vom Land. Am Siidostn nochad hods a Grenz mid 962 km mid Guatemala und 250 km mid Belize. Es hod 12.540 km Kistn, davo 8200 km Pazifik und 3200 km Adlandik. Vo da Kistn ausse zua hod Mexiko bis 200 Seemeiln (370 km) und oi exklusive Nutzungsrechte dafia.

Mexiko hod drei Zeitzonen.

Da hächste Punkt vo Mexiko is mid 5636 Meda da Vuikan Citlaltépetl. Da diafste Punkt is mi zeha Meda undam Meeresspiagl Mexicali, d Hauptstadt vom Bundesstaat Baja California.

Klima

As Klima in Mexiko is subtropisch alpin und a vo am Wüstnklima prägt.

Humangeographie

Bväikarungsdichtn in Mexiko 2010 (Einwohner pro km²)

De gresstn Städt in Mexiko, ois Millionstädte, hand Mexico-Stod, Guadalajara, Monterrey, Ecatepec de Morelos, Puebla, Nezahualcóyotl, Juárez, Tijuana, León und Zapopan. Befindn doan sa se ibawiegnd am Landesinnan, dageng hand de Kistn eha dinn besiedlt.[5]

Listn vo de Städt in Mexico

Ballungszendren in Mexiko

(Nationaler Beirat vo Mexiko fia Bvejkarungswachstum, 2009)[6]

NummerMetropoiregionBundesstaatEinwohnerNummerMetropoiregionBundesstaatEinwohnerBuidl
1Mexiko-StadtD.F., México, Hidalgo21.163.226[7]12QuerétaroQuerétaro1.036.154
Guadalajara

Zapopan

Monterrey

Tijuana
2Guadalajara/ZapopanJalisco4.365.10413MéridaYucatán954.813
3MonterreyNuevo León3.985.45714MexicaliBaja California926.042
4PueblaPuebla, Tlaxcala2.647.09915AguascalientesAguascalientes906.758
5VeracruzVeracruz2.584.03416CholulaPuebla872.765
6TijuanaBaja California1.784.03417CuernavacaMorelos850.405
7TolucaMéxico1.775.33718ChihuahuaChihuahua839.129
8LeónGuanajuato1.554.78619TampicoTamaulipas, Veracruz834.983
9JuárezChihuahua1.407.84920CuliacánSinaloa793.730
10Comarca LaguneraCoahuila, Durango1.118.61221SaltilloCoahuila792.697
11San Luis PotosíSan Luis Potosí1.036.55522AcapulcoGuerrero786.830

Nadua

Mexiko is oas vo de zwejf Lända, de wos ma zu de sognenndn „Biodiversitäts-Hotspots“ zejd. In Mexiko gibts 200.000 vaschiene Oatn, de hand zeha bis zwejf Prozent vo olle Oatn auf da Wejd. Mexiko hod mid 763 bekannte Oatn an easchtn Bloz bei da Oatnvuifoit vo de Reptilien, an zwoan Bloz bei de Seigetiere und mid 290 bekannte Oatn hods an viertn Bloz bei de Amphibien. D Flora hod 26.000 undaschiedliche Oatn. Um de 2500 Oatn rumdum hand a gschitzt.

Bundesstootn

Mexiko hot 31 Bundesstootn. De haßn duat Estados. Dazua kumt oana fia de Haptstod (Distrito Federal)

Gschicht

Präkolumbianische Gschicht

Hauptartikel: Mesoamerika
Chichén Itzá, UNESCO-Weltkulturerbe

Nochm momendana Foaschungsstand ligt de easchte Besiedlung (Tlapacoya) um de 20.000 bis 22.000 Joa zruck. De easchtn Spuan vo Ockabau findn se umara 1500 bis 900 v. Chr. Um 1500 v. Chr. is de Stod Tlatilco im Doi vo Mexico bsiedlt woan, de eascht im 4. Joahundat wieda aufgem woan is. Tlatilco is unda andam undam kuidiräin Eifluss vo de Olmeken gstandn. Komplexane Kuituan hamd se dann vo 900 bis 300 v. Chr. buidt. Zwischn 100 und 900 n. Chr. hamd se dann se sognenndn mesoamerikanischn Zivilisationa buidt. Es hamd se de Kuituan vo de Maya, Olmeken, Tolteken und de Azteken entwicklt. Um 1500 n. Chr. hand de Azteken as beheaschnde Voik im Gebiet vom heindign Mexiko gwen.

Spanische Kolonialzeid

Neispanien zua Zeid vo seina gresstn Ausdehnung (1763). De häigreana Gebiete woan de jure zwoa Teil vom Vizekinereich, hand oba ned effektiv unda seina Kontrolle gstandn.

A de Joa 1517 bis 1518 ham de easchtn spanischn Expeditiona undam Francisco Hernández de Córdoba und am Juan de Grijalva de Hoibinsl Yucatán erreicht. De nei entdecktn Hochkuituan und des ganze Goid vo dene hod de tierra firme, as Festland, fia de Spanier indressant gmocht. Vo 1519 bis 1521 is am Hernán Cortés glunga as Reich vo de Azteken mid da Huif vo andane indigene Vabündete zum stiazn. Gleichzeide hamd da Francisco de Montejo Yucatán und da Pedro de Alvarado as heidige Guatemala erobert, wo se de letztn Maya-Städt undawoafa hamd. As heidige Mexiko is nochad zum Vizekinereich Neispanien woan und wega seim Goid- und Suibareichtum oane vo de wichtigstn Besitzunga vo de Spanier. A de nächstn drei Joahundat hamd se de Spanier und de Missionare mid eanam katholischn Glaum und da Spanischn Sproch ausbroad.

Bvejkarung

D Bvejkarung setzt se zam aus 60 % Mestizn, 30 % aus indigene Vejka (noch andane Beleg 13 % odara 7, unda andam hand des Maya und Nahua, Nochkommen vo de Azteken) und eba 9 % oda 15 % Eiropäischstämmige (am mehran Spanier).[8][9] Des anda Prozent hand nochad de andan Bvejkarungsgruppn, zum Groußteil aus Afrika. Vo da Bvejkarungszio her gseng ligt Mexiko aufn 11. Bloz auf da Wejd.[10]

Da gresste Teil vo de schwoazn Mexikana hand a de letztn 200 Jea a de Mestizn aufganga. Am Bundesstaat Veracruz und a da Westgstod ka ma heid nu oi schwoaze Mexikana findn.

Entwicklung vo da Eihwohnazoi vo Mexiko
        Jahr        Eihwohna
18055.700.000
18427.000.000
18809.600.000
189512.632.000
190013.607.000
191015.160.000
192114.335.000
193016.553.000
194019.654.000
194824.461.000
195026.282.000
        Jahr        Eihwohna
195530.557.000
196034.994.000
196541.284.000
197050.695.000
197560.145.000
199081.250.000
199693.182.000
2000100.350.000
2006108.700.000
2008109.960.000
2010112.322.757

Kuitua

Aussahoib vo Mexiko kennt ma vua oim de Mariachi-Musi, obwoi des eignli nur oa regionale Eascheinung is. In de 1960er is des aa bei uns bekaunt woan, durchn Herb Albert and the Tijuana Brass (Brass hoasst Blech), der wo a poa Hits ghobt hod.Bekaunnte Musika aus Mexiko san zum Beispui da Gitarrist Carlos Santana und da Opansänga Rolando Villazón. Tijuana No! is a mexikanische Ska-Punk-Band.

Aus da TrinkKuitua bekaunnt is des mexikanische Bia Corona und natiali da Tequila.

Schau aa

Beleg

23° N, 102° W