Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў
Зьвя́з эўрапе́йскіх футбо́льных асацыя́цыяў (анг. UEFA — трансьліт. УЭФА) — арганізацыя, якая кіруе футболам у Эўропе. Яна аб’ядноўвае нацыянальныя футбольныя асацыяцыі эўрапейскіх краін, а таксама Ізраілю, Казахстану і Кіпру. УЭФА займаецца арганізацыяй усіх эўрапейскіх спаборніцтваў клюбаў і зборных, разьмяркоўвае прыбыткі ад рэклямы й трансьляцыяў паміж клюбамі й нацыянальнымі асацыяцыямі, якія ўваходзяць у яе склад.
| Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў | |
| анг. Union of European Football Associations | |
.JPG) Галаўная сядзіба ў Ніёне (2011 год) | |
 Сінім краіны-ўдзельніцы (2019 год) | |
| Абрэвіятура | ЗЭФА |
|---|---|
| Дата ўтварэньня | 15 чэрвеня 1954 (69 гадоў таму) |
| Штаб-кватэра | кантон Во, Ніён, Жэнэўскі праезд, д. 46[1] |
| Месцазнаходжаньне | Швайцарыя |
| Сяброўства | 55 краёвых аб'яднаньняў |
| Генэральны сакратар | Тэадор Тэадарыдыс |
| Старшыня | Аляксандар Чэферын[2] |
| Кіроўны орган | Выканаўчы камітэт |
| Колькасьць супрацоўнікаў | 622 (2019 год)[3] |
| Сайт | uefa.com |
УЭФА зьяўляецца адной з шасьці кантынэнтальных канфэдэрацыяў, якія ўваходзяць у ФІФА. Амаль усе наймацнейшыя футбалісты сьвету гуляюць у Эўропе з-за таго, што менавіта ў ёй самыя вялікія зарплаты, асабліва ў Ангельшчыне, Італіі, Гішпаніі й Нямеччыне. Таксама УЭФА прадстаўляюць шматлікія моцныя зборныя сьвету, што прадвызначае вялікае прадстаўніцтва краін гэтай канфэдэрацыі на сусьветных першынствах: так, з 32 камандаў на чэмпіянаце сьвету 2006 году УЭФА прадстаўлялі 14.
УЭФА была заснаваная 15 чэрвеня 1954 году ў Базэлі (Швайцарыя) пасьля кансультацыяў, пачатых фэдэрацыямі футболу Францыі, Італіі й Бэльгіі. Першапачаткова ва УЭФА уваходзілі 25 краін, цяпер гэтая лічба дасягнула 55. Штаб-кватэра УЭФА разьмяшчалася ў Парыжы да 1959 году, калі яна пераехала ў Бэрн. З 1995 году яна грунтуецца ў швайцарскім Ньёне. Першым генэральным сакратаром УЭФА быў Анры Дэлянэ, а прэзыдэнтам — Эбэ Шварц.
УЭФА часта меў канфлікты з Эўракамісіяй, прадстаўляючы інтарэсы нацыянальных асацыяцыяў. У 1990-х гадах рознагалосьсі тычыліся правоў на тэлетрансьляцыі й асабліва міжнародных трансфэраў (справа Босмана).
Мінуўшчына
У чэрвені 1954 году Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў (ЗЭФА) заснавалі ў Парыжы (Францыя). У 1959 годзе ЗЭФА перамясьціўся ў Бэрн (Швайцарыя), адкуль у 1995 годзе пераехаў у Ніён (кантон Во)[3].
Старшыні
- Эбэ Шварц (1954—1962)
- Густаў Відэркер (1962—1972)
- Артэміё Франкі (1972—1983)
- Жак Жорж (1983—1990)
- Ленарт Югансан (1990—2007)
- Мішэль Плятыні (2007—2015)
- Аляксандар Чэфэрын (з 2016 году)
Генэральныя сакратары
У 1999—2009 гадах пасада звалася «выканаўчы дырэктар».
- Анры Дэлянэ (1954—1955)
- П’ер Дэлянэ (1955—1960)
- Ганс Бангертэр (1960—1989)
- Гергард Айгнэр (1989—2003)
- Лярс-Крыстэр Ольсан (2003—2007)
- Джаньні Інфантына (2007)
- Дэйвід Тэйлар (2007—2009)
- Джаньні Інфантына (2009—2016)
Спаборніцтвы
Зборныя каманды
Галоўнае спаборніцтва зборных, якое праводзіць УЭФА — чэмпіянат Эўропы, які вядзе сваю гісторыю з 1958 году (першы фінальны турнір прайшоў у 1960), і да 1964 году зваўся «Кубак эўрапейскіх нацыяў». Таксама пад эгідай УЭФА праходзяць моладзевы чэмпіянат Эўропы й юніёрскія чэмпіянаты для гульцоў да 19 і да 17 гадоў. Для жанчын таксама праводзяцца чэмпіянат Эўропы й чэмпіянат да 19 гадоў.
УЭФА таксама арганізуе УЭФА / КАФ «Мэрыдыян» Кубак з АКР для моладзевых камандаў.
Таксама праводзіцца чэмпіянат Эўропы па футзале.
Клюбныя
Пад эгідай УЭФА праводзяцца тры клюбныя спаборніцтвы:
Глядзіце таксама
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Зьвяз эўрапейскіх футбольных асацыяцыяў — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў