Нарматыўны кантроль

Нарматы́ўны кантро́ль (па-ангельску: Authority control) у бібліятэчнай справе — арганізацыя бібліятэчных каталёгаў і бібліяграфічнай інфармацыі^[1][2] шляхам прысваеньня кожнай тэме пэўнай назвы. Такія ўнікальныя загалоўкі пасьлядоўна выкарыстоўваюцца ў каталёгу^[3] і працуюць разам зь іншымі арганізацыйнымі дадзенымі, напрыклад, перакрыжаванымі спасылкамі^[3][4]. Кожны загаловак мае кароткае апісаньне межаў дастасавальнасьці і выкарыстаньня, такая арганізацыя дапамагае пэрсаналу бібліятэк падтрымліваць каталёг у актуальным стане і спрашчае працу дасьледчыкам^[5].

Каталагізавальнікі прысвойваюць кожнай сутнасьці (аўтар, кніга, сэрыя, выдавецтва) унікальны тэкставы ідэнтыфікатар, які пасьлядоўна выкарыстоўваецца для адназначнага апісаньня ўсіх адсылак да гэтай сутнасьці, нават калі гэта варыянт запісу, псэўданім або крыптанім^[6]. Унікальны загаловак дазваляе атрымаць усю рэлевантную інфармацыю, уключаючы зьвесткі аб зьвязаных з дадзенай сутнасьцю^[6]. Нарматыўны кантроль можа разьмяшчацца ў базе дадзеных і ўтрымліваць сувязі зь іншымі сутнасьцямі і іншымі базамі^[7]. Таму нарматыўны кантроль — разнастайнасьць бібліяграфічнага кантролю і нарматыўнага слоўніка.

Хоць тэарэтычна нарматыўнаму кантролю можа падвяргацца любая інфармацыя (умоўныя загалоўкі, асабістыя імёны, карпаратыўныя назвы)^[2], у бібліятэках каталёгі звычайна сканцэнтраваны вакол імёнаў аўтараў і назваў кніг. Клясыфікацыя Бібліятэкі Кангрэсу выконвае падобную функцыю, хоць звычайна іх разглядаюць асобна. З часам запісы нарматыўнага кантролю патрабуецца зьмяняць і абнаўляць; хоць яго мэтай не зьяўляецца стварэньне ідэальнай непарыўнай сыстэмы захоўваньня дадзеных, ён дапамагае сыстэматызаваць і шукаць інфармацыю^[5].