Усходні Іерусалім

Усходні Іерусалім — частка Іерусаліма, у 1948 годзе захопленая Трансіарданіяй падчас Араба-ізраільскай вайны, а затым, у 1967 годзе, захопленая Ізраілем падчас Шасцідзённай вайны. Пасля гэтых захопаў Усходні Іерусалім быў у аднабаковым парадку анексаваны спачатку Трансіарданіяй (1948—1967 гг.)^[1], а з 1980 года і па цяперашні час — Ізраілем. Праарабскі настроеныя рэжымы і арабскія краіны завуць гэтыя захопы акупацыяй. Разам з тым, з пункту гледжання міжнароднага права гэтыя захопы акупацыяй не з'яўляліся. Захопленыя паслядоўна як адным, так і іншым бокам тэрыторыі Іерусаліма ў той час былі нічыйнымі (Terra nullius), і ААН толькі планавала стварыць незалежны горад пад эгідай ААН. Але, як трансіарданская, так і ізраільская анексіі не былі прызнаны большасцю краін свету, бо прама супярэчылі планам міжнароднай супольнасці.

Усходні Іерусалім складаецца са Старога горада і размешчаных там святых месцаў іўдаізму, хрысціянства і ісламу, такія як Храмавая гара, Сцяна плачу, Храм Труны Гасподняй, мячэць Аль-Акса.

31 ліпеня 1988 года, пасля пачатку першай інтыфады і ў адказ на патрабаванні палестынцаў на самавызначэнне, кароль Іарданіі Хусейн адмовіўся ад прэтэнзій на Заходні бераг ракі Іардан^[2][3] і Усходні Іерусалім на карысць будучай Палесцінскай дзяржавы.У выніку заключэння мірнага дагавора з Іарданіяй у 1994 годзе, тая адмовілася ад прэтэнзій на Усходні Іерусалім на карысць Ізраіля. У наш час на яго прэтэндуюць Ізраіль, які прыняў у 1980 г. Закон аб Іерусаліме — яго «адзінай і непадзельнай сталіцы», і Палесцінская нацыянальная адміністрацыя. Статус Усходняга Іерусаліма з'яўляецца адной з галоўных тэм араба-ізраільскага канфлікту ў сувязі з вышэйшай ступенню святасці горада і размешчаных у ім святынь (галоўным чынам Храмавай гары) як іўдзейскіх, так і мусульманскіх.