Чароўная флейта (опера)
Чароўная флейта (ням.: Die Zauberflöte) (K.620) — опера-зінгшпіль Моцарта ў дзвюх дзеях; лібрэта Э. Шыканедэра.
| Чароўная флейта | |
|---|---|
| ням.: Die Zauberflöte[1] | |
 | |
| Кампазітар | |
| Лібрэтыст | Эмануэль Шыканедэр[1] |
| Мова лібрэта | нямецкая |
| Жанр | зінгшпіль, опера[1] |
| Дзеяў | 2[1] |
| Год стварэння | 1791 |
| Першая пастаноўка | 30 верасня 1791[1] |
| Месца першай пастаноўкі | Theater auf der Wieden[d][1] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Першая пастаноўка: горад Вена, тэатр «Аўф дэр Відэн», 30 верасня 1791 года.
Сюжэт і крыніцы лібрэта
Дачку Царыцы ночы выкраў чараўнік Зарастра. Царыца Ночы пасылае прынца Таміна выратаваць дзяўчыну і дае яму чароўны атрыбут — флейту і памочнікаў. Прынц пераходзіць на бок чараўніка, праходзіць выпрабаванні і атрымлівае каханне.
Сюжэт, апрацаваны ў духу папулярных у той час народных феерый, поўных экзатычных цудаў, Шыканедэр запазычыў у казцы К. Віланда (1733—1813) «Лулу» са зборніка фантастычных паэм «Джыністан, або Выбраныя казкі пра фей і духаў» (1786—1789), з дадаткам з яго ж казак «Лабірынт» і «Разумныя хлапчукі». У ліку дадатковых крыніц таксама называюць эпічную паэму «Аберон, цар чараўнікоў», з дапаўненнямі па лібрэта К. В. Хенслера з оперы «Свята сонца ў брамінаў» Венцэля Мюлера; драму «Тамос, цар егіпецкі» Т. Ф. фон Геблера; раман «Сетас» Ж. Тэрасона (1731). Называюць і працу Ігнаца фон Борна, магістра масонскай ложы «Zur Wahrheit» («Да праўды»), «Аб містэрыях егіпцян» («Über die Mysterien der Ägypter»). Менавіта фон Борну, які сканаў незадоўга да напісання оперы, лібрэта і было прысвечана.
Пасля смерці Эмануэля Шыканедэра на аўтарства лібрэта пачаў прэтэндаваць адзін з акцёраў тэатра «Аўф дэр Відэн» масон Карл Людвіг Гізекэ.
Дзеючыя асобы
- Таміна, прынц (тэнар)
- Папагена, птушкалоў (барытон)
- Паміна, дачка Царыцы ночы (сапрана)
- Царыца ночы (сапрана)
- Зарастра, Вярхоўны жрэц Асірыса і Ісіды (бас)
- Папагена (сапрана)
- Манастатас, маўр (тэнар)
- Стары жрэц (бас)
- Першая, другая і трэцяя дамы (два сапрана і кантральта)
- першы, другі, трэці пажы (два сапрана, кантральта)
- 2 узброеныя ваяры (тэнар і бас)
- аратар пасвечаных (бас)
- жрэц (тэнар)
- першы, другі, трэці жрэц (гутарковыя ролі)
- першы, другі, трэці раб (гутарковыя ролі).