Kalifornia

Kalifornia (California e saozneg, stumm ofisiel diwar ar spagnoleg) zo unan eus an 50 Stad kevredet a ya d'ober Stadoù-Unanet Amerika. E mervent ar vro emañ, war aod ar Meurvor Habask, en hanternoz da stad Baja California, a zo e gwalarn Mec'hiko.

State of California
Banniel CaliforniaSiell California
Lesanv : The Golden State
Sturienn : Eureka
Lec'hiadur California
Lec'hiadur e Stadoù-Unanet Amerika
Kêr-bennSacramento
Kêr vrasañLos Angeles
GouarnourGavin Newsom (D)
SenedourienDianne Feinstein (D)
Alex Padilla (D)
Yezh(où) ofisielSaozneg
Gorread410,000 km² (3e)
 • Douar404,288 km²
 • Dour20,047 km² (4.7%)
Poblañs (bloaz 2000)
 • Poblañs39,536,653 (2017, braspriziet) (1)
 • Stankter92,6 /km² (11vet)
 • Korvoder dre diegezh$66,636; (13vet)
Degemeret en Unaniezh
 • Deiziad9 a viz Du, 1850
 • Urzh31
Gwerzhid-eurPacific: UTC-8/-7
Ledred32°30'N da 42°N
Hedred114°8'K da 124°24'K
Hirder400 km
Ledander1,240 km
Uhelder
 • Lec'h UhelañMount Whitney
 • Uhelañ4421 m
 • Krenn884 m
 • Izelañ-86 m
Berradurioù
 • USPS (post)CA
 • ISO 3166-2US-CA
Kenrouedadwww.ca.gov

En he 410 000 km² ez eus tost da 40 milion a dud o chom, gant se ez eo ar stad pobletañ e SUA, hag an trede brasañ. Sacramento eo e gêr-benn, ha Los Angeles e gêr brasañ.

Istor

Indianed amerikan, an henvroidi, o deus poblet ar vro, betek ma krogas trevadennerezh an Europeaned e 1769 pa zegouezhas ar Spagnoled war an aodoù. Ul lodenn eus Mec'hiko e teuas Kalifornia da vezañ da vare dizalc'hidigezh ar vro-se diouzh Spagn e 1820. Ne oa bet diorroadur ebet a-raok ma voe aloubet ar vro gant 500 soudard ha moraer stadunanat da vare ar Brezel etre Mec'hiko hag ar Stadoù-Unanet (1846-1848).

Gant feur-emglev Guadalupe Hidalgo e c'hellas ar Stadoù-Unanet prenañ an takad digant ar gollerien. Raktal goude e tesachas ar Fardadeg war an aour 90 000 envroad o tont eus ar Stadoù-Unanet, ha staliet e voe Kalifornia da 31vet Stad an Unaniezh d'an 9 a viz Gwengolo 1850.

Armerzh

Kreñvoc'h eo Kalifornia eget 5 eus an armerzhioù pennañ er bed o vezañ ma tegas-eñ 13% eus produadur broadel gros ar Stadoù-Unanet (13 trilion a zollaroù). An obererezhioù armerzhel pennañ eo ar gounezerezh, an dudi, ar greanterezh skañv hag an touristerezh.

Takadoù armerzhel eo Hollywood e-kichen kêr Los Angeles (sinema), an Draoñienn greiz (gounezerezh), Silicon Valley (urzhiataerezh ha teknologiezh uhel) ha Bro ar gwiniegoù (gwin).

Kêrioù Kalifornia

1Los Angeles3,845,541
2San Diego1,359,132
3San Jose945,942
4San Francisco808,977
5Fresno505,479
6Sacramento500,189
7Longbeach462 257
8Oakland446,901
9Bakersfield333,819
Rannadurioù Stadoù-Unanet Amerika
Stadoù:AlabamaAlaskaArizonaArkansasColoradoConnecticutDelawareFloridaGeorgiaHawaiiIdahoIllinoisIndianaIowaKaliforniaKansasKentuckyLouisianaMaineMarylandMassachusettsMichiganMinnesotaMississippiMissouriMontanaNebraskaNevadaNew HampshireNew JerseyNew MexicoNew YorkNorth CarolinaNorth DakotaOhioOklahomaOregonPennsylvaniaRhode IslandSouth CarolinaSouth DakotaTennesseeTexasUtahVermontVirginiaWashingtonWest VirginiaWisconsinWyoming
Distrig kevreadel:Distrig Columbia
Tiriadoù hag Inizi:GuamInizi Gwerc'h ar Stadoù-UnanetInizi Mariana an NorzhPuerto RicoSamoa Amerikan
Inizi bihan:Enez Baker • Enez Howland • Enez Jarvis • Atoll Johnston • Karreg Kingman • Atoll Midway • Enez Navassa • Atoll Palmyra • Enez Wake