Centripeta forto

Je objekto de la maso ${\displaystyle m}$ movanta en distanco ${\displaystyle r}$ de la centro kun la rapido ${\displaystyle v}$ estas centripeta forto:

${\displaystyle F_{Z}={\frac {m\cdot v^{2}}{r}}}$

Ĝi estas direkta internen kaj efektas orta je la rotacia akso.

Rapido povas formuliĝi per la cikla frekvenco,${\displaystyle v=\omega r}$ . Tial centripeta forto povas ankaŭ kaluliĝi tiel:

${\displaystyle F_{Z}=m\,\omega ^{2}\,r}$

Priskribo kiel vektorproduto

Se oni uzas vektoroj por la distanco ${\displaystyle {\vec {r}}}$ kaj la angula rapido ${\displaystyle {\vec {\omega }}}$ la centripeta forto povas skribiĝi:

${\displaystyle {\vec {F_{Z}}}=m\,{\vec {\omega }}\times ({\vec {\omega }}\times {\vec {r}})}$