Ociel Baena
Jesús Ociel Baena Saucedo (Saltillo, Coahuila, 1984ko abenduaren 9a - Aguascalientes, Aguascalientes, 2023ko azaroaren 13a) Mexikoko pertsona ez-bitarra izan zen; zuzenbidean, politikan eta LGBT komunitatearen aldeko aktibismoan egindako lanagatik nabarmendu zen.[1] Mexikon eta Latinoamerikan magistratua izan den lehen pertsona ez-bitarra izan zen, Aguascalientes Estatuko Hauteskunde Auzitegiko kide gisa. Bertan lortu zuen bere titulu ofiziala hizkera ez-bitarrean sartzea, gazteleraz: "Magistrade del Tribunal Electoral del Estado de Aguascalientes".[2][3]
Ociel Baena | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Jesús Ociel Baena Saucedo |
Jaiotza | Saltillo, 1984ko abenduaren 9a |
Herrialdea | Mexiko |
Heriotza | Aguascalientes, 2023ko azaroaren 13a (38 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Autonomous University of Coahuila (en) Autonomous University of Durango (en) |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | magistratua eta LGBT ekintzailea |
Enplegatzailea(k) | National Electoral Institute (en) Autonomous University of Aguascalientes (en) Universidad Cuauhtémoc (en) Universidad del Desarrollo Profesional (en) |
Biografia
Zuzenbideko lizentziatura ikasi zuen Coahuilako Unibertsitate Autonomoko Jurisprudentzia Fakultatean, eta han ere masterra egin zuen Konstituzio Zuzenbide eta Gobernu Politiketan.[4]Ondoren, Durangoko Unibertsitate Autonomoan Zuzenbideko doktoretza lortu zuen.[5]
2022ko urriaren 1ean kargua hartu zuen Aguascalientes Estatuko Hauteskunde Auzitegiko kide gisa, Mexikon eta Latinoamerikan hori egiten zuen lehen pertsona ez-bitarra bihurtuz.[6][7] Bere genero disidentzia tribunalak berak onartu zuen, "Magistrade del Tribunal Electoral del Estado de Aguascalientes" moduan izendatu zuten 2022ko maiatzaren 17an eman zitzaion agiri ofizial baten bidez, Homofobiaren, Transfobiaren eta Bifobiaren Aurkako Nazioarteko Egunean, hain zuzen ere.[3][5]
2023ko maiatzean, Kanpo Harremanetarako Idazkaritzak mexikar baten genero ez-bitarra aitortzen zuen Mexikoko lehen pasaportea eman zion Baenari[8].
Heriotza
2023ko azaroaren 13an, Aguascalienteseko agintariek bere heriotzaren berri eman zuten. Etxearen garbitasunaz arduratzen zen pertsonak Baenaren eta bere bikotearen gorpuak aurkitu zituen. Larrialdi zerbitzuak iritsi zirenean baieztatu zuten bi gizonezkoak hilda zeudela eta indarkeria zantzuak zituztela.[9][10]
Rosa Icela Rodríguez Velázquez Segurtasuneko idazkariak López Obrador presidenteak 13 goizean egindako agerraldian Baenaren heriotza baieztatu zuen eta geratutakoa erailketa edo istripua izan den argitzeko ikerketa egingo zela adierazi zuen[11]. Manuel Alonso García Aguascalienteseko Segurtasun idazkariak adierazi duenez, lehen aurkikuntzen arabera, ez dago hirugarren pertsona baten partehartze zantzurik eta, bere esanetan, bikotearen baitako hilketak izan dira [12][13].