Wiaten

Wiatenfial mä wokwiaten (Triticum aestivum)

Klas:	Bloosenplaanten (Magnoliopsida)
Order:	Poales
Famile:	Swetgäärs (Poaceae)
Onerfamile:	Pooideae
Triibus:	Triticeae
Skööl:	Wiaten

Wedenskapelk nööm

Triticum

L.

Wiaten (Triticum) het en hialer rä plaantenslacher uun det plaantenfamile swetgäärs (Poaceae). Di nööm komt ei faan wiat, man faan witj efter det witj meel^[1].

Slacher (ütjwool)

Iankurnslacher
- Iankurn – (T. monococcum)
Emmerslacher
- Emmer (T. dicoccum)
- Hardwiaten – (T. durum)
- Kamut – (T. durum x polonicum)
Dinkelslacher
- Dinkel – (T. spelta)
- Wokwiaten – (T. aestivum)

Uunbau

Bedüüdang

Bääft meis (2010: 844 Mio. t) an ris (2010: 672 Mio. t) as wiaten det traad wichtagst kurn üüb a eerd (650,8 Mio. t). Det woort üüb 217 miljuun hektaar uunbaud.^[2]

Wiaten as fööraal det grünjlaag faan bruad, oober uk tiirfuder. Tu waaksen brükt wiaten warem an drüg somern. Nei krüsangen kem uk mä kuuler kliima turocht.

**A gratst wiaten produsenten (2010)**^[3]
Plaats	Lun	Mengde (uun t)	Plaats	Lun	Mengde (uun t)
1	Sjiina Sjiina	115.180.303	13	Argentiinien Argentiinien	14.914.500
2	Indien Indien	80.710.000	14	Ferianagt Könangrik Ferianagt Könangrik	14.878.000
3	Ferianagt Stooten Ferianagt Stooten	60.102.600	15	Kasachstaan Kasachstaan	9.638.400
4	Ruslun Ruslun	41.507.600	16	Poolen Poolen	7.177.400
5	Frankrik Frankrik	38.207.000	17	Egypten Egypten	7.177.400
6	Sjiisklun Sjiisklun	24.106.700	18	Itaalien Itaalien	6.900.000
7	Pakistaan Pakistaan	23.310.800	19	Usbekistaan Usbekistaan	6.730.400
8	Kanada Kanada	23.166.800	20	Brasiilien Brasiilien	6.036.790
9	Austraalien Austraalien	22.138.000	...
10	Turkei Türkei	19.660.000	43	Uasterrik Uasterrik	1.517.810
11	Ukraine Ukraine	16.851.300	61	Sweits Sweits	523.562
12	Iraan Iraan	15.028.800		Welt	650.881.002