ABO-blóðflokkar

ABO-blóðflokka kerfið er mikilvægasta blóðflokkunarkerfið í blóðgjöf manna. Með ABO er átt við fjóra flokka blóðs: O, A, B og AB.

Kerfið var uppgötvað af Karl Landsteiner, austurrískum meina- og ónæmisfræðingi árið 1901 og hlaut Nóbelsverðlaun í lífeðlis- og læknisfræði fyrir það árið 1930. Það byggir á mótefnum (enska: antibodies) og mótefnavökum (enska: antigens). Mótefnavakarnir sem ABO-blóðflokkakerfið byggir á eru fjölsykrur sem eru fastar í frumuhimnu rauðra blóðkorna en mótefnin myndast í ónæmiskerfinu.^[1]

Ástæðan t.d. fyrir því að ekki má gefa manni af O-blóðflokki blóð af öðrum flokki er sú, að hann hefur mótefni í blóði gegn þeim sykrum sem vantar utan á rauðu blóðkornin í honum. Blóðið hlypi þá í kekki. Hins vegar má einstaklingur í O-blóðflokki gefa öllum blóð þar sem að í blóði hans er enginn vaki sem mótefni væntanlegs blóðþega gæti ráðist gegn. Einstaklingur í AB-blóðflokki er með bæði A -og B-vaka en engin mótefni. Hann getur þá þegið blóð úr öllum flokkum en aðeins gefið blóð til einstaklings í sama blóðflokki. ^[2].

Breytileiki blóðflokka tengist líklega náttúruvali en blóðflokkar geta haft áhrif á næmi fyrir smitsjúkdómum. Bakteríur og veirur festast á frumur með því að bindast yfirborðssykrum og þar skiptir tegund sykrunnar máli. ^[3]

Tíðni blóðflokka er mismunandi eftir löndum og kynþáttum en O-flokkur er algengastur í heiminum með 63% hlutfall.

Á Íslandi eru um:

• 56% í blóðflokki O
• 32% í blóðflokki A
• 10% í B
• 3% í blóðflokki AB. ^[4]

  Þessi líffræðigrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.