2024 жылғы Жазғы Олимпиада ойындары
XXXIII жазғы Олимпиада ойындары[1] 2024 жылдың 26 шілдесі мен 11 тамыз аралығында өтеді. Франция, Париж қаласы, 2017 жылдың 13 қыркүйегінде Перудің Лима қаласында өткен ХОК-тің 130-шы сессиясында 2024 жылғы Олимпиада ойындарының қабылдаушы қаласы болып бірауыздан сайланды. Бұрын 1900 және 1924 жылдары Олимпиада ойындарын өткізген Париж Ұлыбритания астанасы Лондоннан (1908, 1948 және 2012) кейін үш рет Олимпиада ойындарын өткізген екінші қала болады.
| XXXIII жазғы Олимпиада ойындары | |
 2024 жылғы жазғы Олимпиада ойындарының ресми логотипі | |
| Ұйымдастырушы қала | |
|---|---|
| Ұраны | Ойындарды кеңінен ашайық |
| Медальдар саны | 32 спорт түрінен 329 медаль (48 сайыс) |
| Ашылу салтанаты | |
| Жабылу салтанаты | |
| Стадион | Марс алаңы |
Сондай-ақ, 2024 жыл Париж-1924 ойындарының жүз жылдығымен, сонымен қатар Франция өткізген алтыншы Олимпиада ойындарымен атап өтіледі.
Дайындық
Эмблемасы
Париж-2024 Олимпиада және Паралимпиада ойындарының эмблемасы 2019 жылдың 21 қазанында ұсынылды. Онда бір мезетте алтын медаль ішіндегі Олимпиада алауын және Француз Республикасының символы Марианнаның ернін бейнелейді, ол Париждегі 1900 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарына алғаш қатысқан әйелдерге құрмет болып есептеледі.
Талисмандары
Париж-2024 Олимпиада және Паралимпиада ойындарын ұйымдастыру комитеті 2022 жылдың 14 қарашасында талисмандарды таныстырды. Олар мәндік тарапта Фрижи болды.
Фрижи-бұл кішкентай фригиялық қалпақшалар. Олар еркіндіктің, инклюзивтіліктің және адамдардың үлкен және ақылға қонымды істерді жақтау қабілетінің мықты символы ретінде қызмет етеді. Фрижи қызыл, ақ және көк түстермен боялған. Олардың кеудесінде Париж-2024 ойындарының логотипі орналасқан. Фрижилердің көздері "Француз кокарды" түрінде жасалған - ұлттық француз ою-өрнегіне айналған үш түсті розеткаға ұқсас болып табылады.
Ареналар
Олимпиадалық іс-шаралардың көпшілігі Париж қаласында және оның астаналық аймағында, соның ішінде көршілес Сент-Денис, Ле Бурже, Нантерр, Версаль және Вир-сюр-Марн қалаларында өтеді. Гандбол турнирлері қабылдаушы қаладан 225 км қашықтықта орналасқан Лилльде өтеді; желкенді қайықтан турнирлері және кейбір футбол ойындары жерорта теңізінің Марсель қаласында өтеді, ол қабылдаушы қаладан 777 км қашықтықта орналасқан; сонымен қатар, серфинг жарыстары қабылдаушы қаладан 15 716 км қашықтықта орналасқан француз Полинезиясының Тэхупо ауылында өтеді деп күтілуде. Футбол Бордо, Декен-Шарпи, Нант, Ницца және Сент-Этьен сияқты тағы бес қалада өтеді.
Үлкен Париж аймағы
| Стадион | Суреті | Жарыстар | Сыйымдылығы |
|---|---|---|---|
| Ив дю Мануар[2] |  |  Көгалдағы хоккей | 15000 |
| Стад де Франс[3][4][5] | | |  Регби-7 | 77,083 |
 Жеңіл атлетика | |||
 Жабылу салтанаты | |||
| Пари-Ла-Дефанс Арена[6][7] |  |  Жүзу | 15,220 |
 Су добы (финал) | |||
| Капелланың есігі[8][9] |  |  Бадминтон | 8,000 |
_pictogram.svg){kind=small} Спорттық гимнастика | |||
| Париж су орталығы[10] |  |  Синхронды жүзу | 5,000 |
 Суға секіру | |||
| Су добы (флей-офф) | |||
| Ле-Бурже (Сена-Сен-Дени)[11] |  |  Жартасқа өрмелеу | 5,000 |
| Солтүстік Париж аренасы[12] |  |  Бокс | 6,000 |
 Қазіргі бессайыс |
Париждің орталық аймағы
| Стадион | Суреті | Жарыстар | Сыйымдылығы |
|---|---|---|---|
| Парк де Пренс[13][14] |  Футбол (плей-офф және финал) | 48,583 | |
| Ролан Гаррос[15][16][17] |  |  Теннис | 34,000 |
| Бокс (финалдар) | |||
| Филипп Шатрие корты | Бокс | 15,000 | |
| Теннис | |||
| Сюзанн Ленглен корты | Теннис | 10,000 | |
| Басқа корттар | Теннис | 9,000 (5,000+2,000+8x250) | |
| Paris Expo алаңы[18][19] |  | _pictogram.svg){kind=small} Волейбол | 12,000 |
 Үстел теннисі | 6,000 | ||
 Гандбол (квал.) | 6,000 | ||
 Ауыр атлетика | |||
| Bercy Arena[20][21] |  | _pictogram.svg){kind=small} Көркем гимнастик | 15,000 |
_pictogram.svg){kind=small} Батуттан секіру | |||
 Баскетбол (финал) | |||
| Grand Palais[22][23] |  |  Семсерлесу | 8,000 |
 Тхэквондо | |||
| Келісім алаңы[24] |  |  3×3 Баскетбол | 30,000 |
 Брейк данс | |||
_pictogram.svg){kind=small} BMX (фристайл) | |||
 Скейтбординг | |||
| Пон-д'Иена көрірі[25] |  |  Марафон жүзу | 13,000 (3,000 тұруға арналған) |
| Жеңіл атлетика | |||
_pictogram.svg){kind=small} Тасжолдық велоспорт | |||
 Триатлон | |||
| Марс алаңы[26] | .jpg) | Жағажай волейболы | 12,000 |
| Grand Palais Éphémère[27][28] | _-_2021-08-07_-_1.jpg) |  Дзюдо | 8,000 |
 Күрес | |||
| Мүгедектер үйі[29] |  |  Нысана көздеу | 8,000 |
Версаль ауданы
| Стадион | Суреті | Жарыстар | Сыйымдылығы |
|---|---|---|---|
| Версаль[30] |  | Ат спорты | 80,000 (22,000 + 58,000) |
| Қазіргі бессайыс | |||
| Ұлттық гольф алаңы[31][32] |  |  Гольф | 35,000 |
| Еланкур (Иль-де-Франс) |  | _pictogram.svg){kind=small} Тау велосипеді | 25,000 |
| Ұлттық велодром[33] |  | _pictogram.svg){kind=small} Велотрек | 5,000 |
| BMX | 5,000 |
Париж сыртында
| Стадион | Суреті | Жарыстар | Сыйымдылығы |
|---|---|---|---|
| Пьер Моруа (Лилль)[34] |  | Баскетбол (квал.) | 26,000 |
| Гандбол (финал) | |||
| Вер-сюр-Марн |  |  Академиялық есу | 22,000 |
_pictogram.svg){kind=small} Слалом | |||
| Слалом | |||
| Велодром (Марсель)[35] | .jpg) | Футбол | 67,394 |
| Парк Олимпик (Лион)[36] |  | Футбол | 59,186 |
| Матмю Атлантик (Бордо)[37] | Футбол | 42,115 | |
| Жоффруа Гишар (Сент-Этьен)[38] | .jpg) | Футбол | 41,965 |
| Альянц Ривьера (Ницца)[39] |  | Футбол | 35,624 |
| Божуар (Нант)[40] | _-_2022-09-18_-_51.jpg) | Футбол | 35,322 |
| Марсельдің көне порты (Марсель)[41] |  |  Желкенді спорт | 5,000 |
| Тайарапу-Вест (Таити) |  |  Сёрфинг | 5,000 |
| Ұлттық ату орталығы (Шатору)[42] |  |  Нысана көздеу | 3,000 |
Қосымша алаңдар
| Стадион | Жарыстар | Сыйымдылығы |
|---|---|---|
| Марс алаңы, Jardins du Trocadéro, Сена өзені | Ашылу салтанаты | 30,000 600,000 |
| Л'Иль-Сен-Дени[43] | Олимпиада қалашығы | 17,000 |
| Желдер ауданы, Дюньи | Медиа қалашығы | – |
| Ле-Бурже (Сена-Сен-Дени)[11] | IBC | 15,000 |
| Париждегі Конгресс сарайы | MPC | – |
Спорттық бағдарлама
2017 жылдан бері қолданылып келе жатқан Халықаралық Олимпиада Комитетінің қолданыстағы ережелеріне сәйкес, Жазғы Олимпиада ойындарының бағдарламасы Ойындар арасында сақталатын 28 міндетті "негізгі" спорт түрінен және көп дегенде алты қосымша спорт түрінен тұрады.
Факультативті спорт түрлерін Ұйымдастыру Комитеті таңдайды. Жергілікті жанкүйерлердің қызығушылықты арттыру мақсатында кемінде бес жыл бұрын Халықаралық Олимпиада Комитетіне спорт түрлерінің тізімін жіберу қажет, қадағаланатын жалғыз ереже қатысушылардың жалпы саны 10 500 спортшыдан аспауы тиіс.
ХОК-тың 2017 жылғы қыркүйектегі 131-ші Сессиясында 2024 Жылға Арналған Париж Олимпияда бағдарламасының 28 спорт түрін мақұлдады, сонымен қатар Париж Ұйымдастыру Комитетін бес қосымша спорт түрлерін қарастыруды ұсынды.
Париж 2017 жылдың тамызында Ойындарға қатысуға өтінім берген кезде, Париждің Ұйымдастыру Комитеті ХОК-пен және кәсіби киберспорт ұйымдарымен 2024 жылы конкурстық іс-шараларды өткізу мүмкіндігі туралы келіссөздер жүргізетінін мәлімдеді. 2018 жылдың шілдесінде ХОК 2024 Жылғы Олимпиада ойындарына киберспортты қарастырмайтынын растады. 2019 жылдың 21 ақпанында Париждің Ұйымдастыру Комитеті 2020 Жылғы Жазғы Олимпиада ойындарында дебют жасаған үш спорт түрін: скейтбординг, спорттық альпинизм және серфингпен қатар брейк - дансты (брейк-данс) қосуды ұсынды.
Барлық төрт қосымша спорт түрі 2019 жылдың 24 маусымында Швейцарияның Лозанна қаласында өткен ХОК-тың 134-ші Сессиясында мақұлданды.
329 іс-шараны қамтитын 32 спорттық іс-шара жоспарланған 2024 Жылғы Париж 1960 жылдан бергі алдыңғы Олимпиадаға қарағанда сайыс түрі аз болатын алғашқы Жазғы Олимпиада ойындары. Төмендегі кестеде жақшаның ішінде әр пән бойынша іс-шаралар саны көрсетілген.
Каратэ және бейсбол/софтбол спорттары 2020 жылдан бастап бағдарламадан алынып тасталды, барлығы 10 медаль жоғалды, ал ауыр атлетикадан төрт медаль алынып тасталды.
Каноэде есу кезінде екі спринт жарысы екі слалом жарысына ауыстырылды, медалдар жалпы саны 16 күйінде сақталды. Жаңа жарыс ретінде енгізілген брейк-данста екі бағдарламаға қосты, ал спорттық альпинизмде алдыңғы "аралас" және жеке "жылдам өрмелеу" мен "боулдеринг-энд-лид" жарыстары қосылды.
Академиялық есу (14)- Ат спорты
Конкур (2)
Таңғыш (2)
Үшсайыс (2)
Ауыр атлетика (10)
Бадминтон (5)
Байдаркада/каноэде есу (16)
Баскетбол (2)
Баскетбол 3×3 (2)
- Велоспорт
BMX (2)- BMX (фристайл) (2)
Велотрек (12)
Тау велосипеді (2)
Тасжолдық (4)
Бокс (13)
Брейк-данс (2)- Волейбол
Волейбол (2)- Жағажай волейболы (2)
Гандбол (2)- Гимнастика
Көркем гимнастик (14)
Спорттық гимнастика (2)
Батуттан секіру (2)
Гольф (2)
Дзюдо (15)
Жартасқа өрмелеу (4)
Желкенді спорт (10)
Жеңіл атлетика (48)
Көгалдағы хоккей (2)- Күрес
Еркін күрес (12)- Грек-рим (6)
Қазіргі бессайыс (2)
Нысана көздеу (15)
Регби-7 (2)
Семсерлесу (12)
Сёрфинг (2)
Скейтбординг (4)- Су спорты түрінен
Су добы (2)
Жүзу (35)
Суға секіру (8)
Синхронды жүзу (2)
Теннис (5)
Триатлон (3)
Тхэквондо (8)
Үстел теннисі (5)
Футбол (2)
Күнтізбе
| АС | Ашылу салтанаты | ● | Квалификация | 1 | Финалдар | ЖС | Жабылу салтанаты |
| Шілде/Тамыз | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ашылу салтанаты | АС | ЖС | |||||||||||||||||||
| Су спорты | Синхронды жүзу | ● | ● | 1 | ● | 1 | 2 | ||||||||||||||
| Суға секіру | 1 | 1 | 1 | 1 | ● | 1 | ● | 1 | 1 | 1 | 8 | ||||||||||
| Марафон жүзу | 1 | 1 | 2 | ||||||||||||||||||
| Жүзу | 4 | 3 | 5 | 3 | 5 | 4 | 3 | 4 | 4 | 35 | |||||||||||
| Су добы | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 12 | ||||
| Садақ ату | ● | 1 | 1 | ● | ● | ● | 1 | 1 | 1 | 5 | |||||||||||
| Жеңіл атлетика | 2 | 1 | 5 | 3 | 4 | 5 | 5 | 5 | 8 | 9 | 1 | 48 | |||||||||
| Бадминтон | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 1 | 2 | 5 | ||||||||||
| Баскетбол | Баскетбол | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||
| 3×3 Баскетбол | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 2 | 2 | |||||||||||||
| Бокс | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 2 | 2 | 4 | 4 | 13 | ||||||
| Брейк данс | 1 | 1 | 2 | ||||||||||||||||||
| Каноэде есу | Слалом | ● | 1 | 1 | ● | 1 | 1 | ● | ● | 2 | 6 | ||||||||||
_pictogram.svg){kind=small} Спринт | ● | ● | 4 | 3 | 3 | 10 | |||||||||||||||
| Велоспорт | Тасжолдық | 2 | 1 | 1 | 4 | ||||||||||||||||
| Велотрек | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 | 3 | 12 | |||||||||||||
| BMX | ● | 2 | ● | 2 | 4 | ||||||||||||||||
| Тау велосипеді | 1 | 1 | 2 | ||||||||||||||||||
| Ат спорты |  Таңу | ● | ● | 1 | 1 | 2 | |||||||||||||||
 Үшсайыс | ● | ● | 2 | 2 | |||||||||||||||||
 Конкур | ● | 1 | ● | 1 | 2 | ||||||||||||||||
| Семсерлесу | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 12 | |||||||||||
| Көгалдағы хоккей | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||||
| Футбол | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | |||||||
| Гольф | ● | ● | ● | 1 | ● | ● | ● | 1 | 2 | ||||||||||||
| Гимнастика | Көркем гимнастика | ● | ● | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 10 | ||||||||||
| Спорттық гимнастика | ● | 1 | 1 | 2 | |||||||||||||||||
| Батутта секіру | 2 | 2 | |||||||||||||||||||
| Гандбол | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||
| Дзюдо | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 15 | ||||||||||||
| Қазіргі бессайыс | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||||||||||||||
| Академиялық есу | ● | ● | ● | ● | 2 | 4 | 4 | 4 | 14 | ||||||||||||
| Регби-7 | ● | ● | 1 | ● | ● | 1 | 2 | ||||||||||||||
| Желкенді спорт | ● | ● | ● | ● | 2 | 2 | ● | ● | ● | 2 | 2 | 2 | 10 | ||||||||
| Нысана көздеу | 1 | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 | 2 | 15 | ||||||||||
| Скейтбординг | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 | ||||||||||||||||
| Жартасқа өрмелеу | ● | ● | 1 | 1 | 1 | 1 | 4 | ||||||||||||||
| Сёрфинг | ● | ● | ● | 2 | 2 | ||||||||||||||||
| Үстел теннисі | ● | ● | ● | 1 | ● | ● | ● | 1 | 1 | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 5 | |||||
| Тхэквондо | 2 | 2 | 2 | 2 | 8 | ||||||||||||||||
| Теннис | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 2 | 2 | 5 | |||||||||||
| Триатлон | 1 | 1 | 1 | 3 | |||||||||||||||||
| Волейбол | Жағажай волейболы | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||
| Волейбол | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||
| Ауыр атлетика | 2 | 2 | 2 | 3 | 1 | 10 | |||||||||||||||
| Күрес | ● | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 18 | |||||||||||||
| Медаль саны | 14 | 13 | 18 | 14 | 17 | 19 | 22 | 28 | 20 | 16 | 17 | 21 | 26 | 32 | 39 | 13 | 329 | ||||
| Барлық медаль саны | 14 | 27 | 45 | 59 | 76 | 95 | 117 | 145 | 165 | 181 | 198 | 219 | 245 | 277 | 316 | 329 | |||||
| Шілде/Тамыз | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | ||