Paganismus

Ab aetate aenea ad aetatem ferream

• Religiones Orientis Propinqui antiqui
  • Religio Aegyptia
  • Religio Semitica antiqua
  • Religio Mesopotamica antiqua

Antiquitas classica

Si plus cognoscere vis, vide etiam Religio Graeca antiqua, Religio Romana, Religio Hellenistica, et Cultus imperatorius (Roma antiqua).

Ludovicus Feuerbach paganismum antiquitatis classicae definivit, quem Heidentum appellavit "unitas religionis et civilitatis, spiritus et naturae, dei et hominis,"^[7] per notationem mutata, quod homo, sententia pagana, semper ab ethnicitate circumscribitur (hoc est Graeca, Romana, Aegyptia, Iudaica, etc.) ut quaeque traditio pagana etiam traditio nationalis sit. Rerum gestarum scriptores hodierni paganismum potius definiunt totas culturae actiones, intra civicum, potius quam nationalem contextum positas, sine fide scripta vel notione orthodoxiae.^[8]

Feuerbach praeterea postulavit originem monotheismi, et ergo finis aetatis paganae, fuisse progressum qui ex philosophia Hellenistica sponte crevit ob contradictionem in ethnico traditionis paganae ingenio et universalitate spiritualitatis humanae (Geist) inhaerentem, tandem religionem spatii universi forma Christianitatis primae parientem.^[9]

Essentia paganismi fuit unitas religionis et civilitatis, spiritus et naturae, dei et hominis, sed homo in paganismo non fuit homo solus, sed homo certae gentis: Graecae, Romanae, Aegyptiae, Iudaeae, et itaque eius deus fuit nationalis, certus, praecipuus, numen contra numen vel deum aliorum populorum—numen sic animum contradicens qui essentia humanitatis et eius ingenii est, ut generalis omnium nationum et gentium unitas. Abrogatio huius contradictionis in paganismo fuit philosophia pagana; quia ea hominem ex eius secessu nationali et statu per se sufficienti eripuit, eum supra arrogantiam hominum angusti animi et fidium vulgarium sustulit, sententiam cosmopolitam ei dedit.^[10]

Nemo historicus recens Christianitatem natam videt fastigium inclinationis ad monotheismum proprium: assectatores certarum deitatum acceptarum et singularum vocatarum, adeo eorum sacerdotes, alios deos etiam venerabantur.^[11]

Paganismus recens, vel Neopaganismus, religiones redintegratas amplecti potest, sicut cultus deorum Romanorum, polytheismus Hellenicus, Neopaganismus Slavicus (Rodnovery), Paganismus Reconstructionisticus Celticus, vel reconstructionismus religiosus Germanicus, cum recentioribus traditionibus eclecticis sicut Discordianismus, Wicca, et eius multi consequentes. Saepe autem fit distinctio vel separatio nonnullorum reconstructionistarum polytheisticorum, sicut reconstructionistae polytheistici Hellenici religionis Hellenisticae et Neopagani renovantes sicut Wiccani. Discrimen res varias tractat, sicut momentum orthopraxis accuratae secundum fontes antiquos exstantes, usus et notio magicae, quod calendarium adhiberi et quales feriae observari debent, et usus vocabuli pagani ipsius.^[12][13][14]

Multae redintegrationes, potissimum Wicca et Neodruidismus, ex Romanticismo saeculi undevicensimi ortae sunt, certasque occultismo vel theosophiae proprietates quae tum obtinebantur retinent, eas a religione historica rustica (pagana) distinguentes. Plurimi autem Pagani ingenio divino mundi naturalis credunt, et Paganismus igitur saepe describitur "religio telluris."^[15]

Sunt auctores Pagani qui coniunctiones motuum redintegrationis polytheisticae saeculi vicensimi cum polytheismo historico et traditionibus hodiernis vulgaris indigenarum religionis investigent. Isaac Bonewits tria vocabula ad hanc discrepantiam explicandam excogitavit.^[16]

• Palaeopaganismus: retronymum ad "Neopaganismum" opponendum factum, vocabulum quod significat "religiones primas polytheisticas in natura conditae," sicut religio Graeca ante tempus Hellenisticum, religio Romana ante imperium, paganismus Germanicus temporis ante maiores migrationes a Tacito, et polytheismus Celticus a Iulio Caesare descriptus.
• Mesopaganismus: grex qui a cosmotheoriis monotheisticis, dualisticis (vel binariis), vel nontheisticis insigniter movetur vel motus est, sed usus religiosos libere tenere potuit. Hic grex indigenas Americae et Australiae, Aetatem Viccingorum paganismum Nordicum et spiritualitatem Aetatis Novae comprehendit. Inter fontes sunt Latomismus, Rosicrucianismus, Spiritualismus, et multae religiones Afro-Diasporicae sicut Vodou, Santería, et Espiritu. Bonewits Wiccam Traditionalem Britannicam in hoc grege ponit.
• Neopaganismus: motus ab hominibus hodiernis effectus ad religiones prae-Christianas vel alias vias spirituales in natura conditas redintegrandas, liberalismum hodiernum contra paganismum priscum saepe etiam implicans. Haec definitio greges comprehendere potest sicut Wicca, Neodruidismus, Ásatrú, et Rodnovery Slavica.

Prudence Jones et Nigel Pennick in A History of Pagan Europe (1995) religiones paganas per has proprietates digerunt:

• Polytheismus: Religiones paganae pluralitatem entium divinorum agnoscunt, quae aspectus unitatis primae (distinctio polytheismi mollis et duri) considerari potest aut non potest.
• In natura condita: Religiones paganae notionem habent divinitatis naturae, quam manifestationem numinis habent, non creationem lapsam in cosmologia binaria inventa.
• Feminina sacra: Religiones paganae "principium divinum femininum" agnoscunt, in unica dea (contra varias deas singulas) iuxta vel in loco principii divini maris visa, ut in deo in religionibus Abrahamicis expressa.^[17] Temporibus recentioribus, heathen et heathenry magis magisque ad ramos paganismi a religionibus prae-Christianis gentium Germanicae, Scandinavianae, et Anglosaxonicae motos attingendos Anglice adhibentur.^[18]

In Islandia, sodales Ásatrúarfélagið, vix plus quam mille homines, sunt solum 0.4 centesimae totius numeri incolarum.^[19] In Lithuania, multi homines Romuvam exercent, religionem prae-Christianam illius civitatis redintegratam; Lithuania fuit una ex ultimis regionibus Europaeis Christianizata. In civitatibus Anglosaxonicis sicut Australia, Odinismus rite constituitur ex annis 1930 vel ante.

• Animismus
• Dionysus
• Gentilitas
• Metallum nigrum
• Mythos et ritus

• Augé, Marc. 1982. Génie du paganisme. Lutetiae: Gallimard. ISBN 2-07-023094-5.
• Becker, Jürgen. 1996. Pablo: el apóstol de los paganos. Salmanticae: Ediciones Sígueme. ISBN 978-84-301-1276-0.
• Cameron, Alan G. 2011. The Last Pagans of Rome. Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-978091-4.
• Carpenter, Dennis D. 2004. Emergent Nature Spirituality: An Examination of the Major Spiritual Contours of the Contemporary Pagan Worldview. In Magical Religion and Modern Witchcraft, ed. James R. Lewis. State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-2890-0.
• Davies, Owen. 2011. Paganism: A Very Short Introduction. Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-162001-0.
• Hanegraff, Wouter J. 2006. New Age Religion and Western Culture: Esotericism in the Mirror of Secular Thought. Brill Academic Publishers. ISBN 90-04-10696-0.
• Hua, Yih-Fen. 2013. Recognitio Maria Effinger, Cornelia Logemann, Ulrich Pfisterer, ed., Götterbilder und Götzendiener in der Frühen Neuzeit: Europas Blick auf fremde Religionen. Sehepunkte 13(5).
• Lewis, James R. 2004. The Oxford Handbook of New Religious Movements. Oxford University Press. ISBN 0-19-514986-6.
• O’Donnell, James J. 1979. The Demise of PaganismTraditio 35:45–88.
• Robert, P., et N. Scott. 1995. A History of Pagan Europe. Novi Eboraci: Barnes & Noble Books, ISBN 0-7607-1210-7.
• York, Michael. 2003. Pagan Theology: Paganism as a World Religion. NYU Press. ISBN 0-8147-9708-3.