Барокна порта

Барокната порта, денес заѕидана, се наоѓа на југоисточниот бедем на Горниот град на Белградската тврдина.

Барокот е краток момент во историјата на Белград кога австриската монархија го презела од речиси два века турско владеење и се обидела да го трансформира Белград од ориентален град во вистински европски утврден град за неколку децении владеење. Вака создадениот барокен град требало да биде средство за пропаганда со кое монархијата сакала да ја покаже сета своја сила и големина кон непријателот.

За време на горенаведените намери на Австрија биле извршени фортификациски работи на Белградската тврдина, во првата половина на XVIII век, на основа на проект на Никола Доксат де Морез. Белградската тврдина се претвора во современа тврдина со украсни барокни порти и иновативни градби како што се Големиот римски бунар и Големиот барут. Така е создадена барокната порта во тој градежен замав.^[4] Австријците ја изградиле оваа нова порта во рамките на југоисточниот бедем, со цел да создадат симетрија со главната порта на тврдината - Стамбол порта.

Барокната порта е градежна структура на барокниот архитектонски комплекс во стандарден декоративен стил за австриската монархија. На надворешната страна на југоисточниот бедем се гледаат со цигли заѕиданите остатоци од таа порта, која е археолошки истражена и обновена. При реновирањето се откриени остатоци од првобитната подна покривка: калдрма во ширината на преминот и тротоар од тули.

Кога Белградската тврдина била вратена на Турците, тие во согласност со одредбите на Белградскиот мировен договор од 1739 година, ја затвориле барокната австриска порта на југоисточниот бедем на Горниот град со преграден ѕид и повторно ја отвориле портата од Корнаровото време - денешната Сахат порта.

Барокната порта била заѕидана и не била во функција до 1987 година, кога со ревитализација станала Галерија на Белградската тврдина. Последното реновирање на овој комплекс било извршено во 2003 година, кога била утврдена комплексната состојба и потребата од дополнителни работи. Потоа била поставена привремена настрешница, која на овој простор се наоѓала веќе 17 години, поради што дошло до забрзано распаѓање во внатрешноста на портите, особено во Галеријата на Белградската тврдина, која денес е затворена за посетители.

Некогаш во него се наоѓала поставката „Изложба на Белградска тврдина“, во чиј оквир биле изложени:

• Римски статуи и жртвеници од просторот на Србија и Белград,
• модели на Тврдината од 15 век,
• модели на тврдината од 1736 и 1790 година,
• дел посветен на деспотот Стефан Лазаревиќ и на бранителите на Белград од XV век,
• Римски статуи и жртвеници од просторот на Србија и Белград,

• Белградска тврдина

• Туристички центар во барокната порта („Политика“, 19 јули 2020 година)