Ејнар Херцшпрунг

дански астроном

Ејнар Херцшпрунг (дански: Ejnar Hertzsprung; 8 октомври 187321 октомври 1967) — дански хемичар и астроном. Во периодот од 1911–13 г. заедно со американскиот астроном Хенри Норис Расел го разработил познатиот Херцшпрунг-Раселовиот дијаграм за класификација на ѕвездите.

Ејнар Херцшпрунг
Ejnar Hertzsprung
Херцшпрунг (десно) со Карл Шварцшилд пред Гетингенскиот универзитет, 1909 г.
Роден(а)8 октомври 1873(1873-10-08)
Копенхаген, Данска
Починал(а)21 октомври 1967(1967-10-21) (возр. 94)
Роскилде, Данска
Полињахемија, астрономија
УстановиЛајденска опсерваторија
ОбразованиеКопенхагенска техничка школа
Познат поХерцшпрунг-Раселов дијаграм
Поважни наградиЗлатен медал на КАД (1929)
Брусов медал 1937

Роден е во Копенхаген. Во 1913 г. ги утврдил растојанијата на неколку кефеидни променливи ѕвезди според нивната паралакса,[1] и со тоа успеал да го избаждари односот (откриен од Хенриета Левит) помеѓу периодот на кефеидите и нивната сјајност. При оваа работа по случајна грешка ги одредил ѕвездите на десетпати помала далечина. Со овој однос ја проценил оддалеченоста на Малиот Магеланов Облак. Од 1919 до 1946 г. Херцшпрунг работел во Лајденската опсерваторија во ХОландија, каде од 1937 г. бил нејзин директор. Меѓу дипломците во Лајден бил и истакнатиот астроном Џерард Кајпер.

Веројатно најголемиот придонес за астрономијата го дал со разработката на класификација на ѕвездите според спектрален тип, развојна фаза и сјајност. Во неговат работа ја проучувал и постоечката класификација осмислена од Антонија Мори.[2] Таканаречениот Херцшпрунг-Раселов дијаграм до денес се користи како начин на типолошко претставување на ѕвездите и нивниот развој. Открил и два астероида, од кои еден е аморскиот астероид наречен 1627 Ивар.[3]

Неговата сопруга Хенриета (1881–1956) била ќерка на холандскиот астроном Јакобус Каптајн. Херцшпрунг починал во Роскилде во 1967 г. Во негова чест е наречен астероидот 1693 Херцшпрунг.[4]

Откриени астероиди

  • 1627 Ивар (25 септември 1929)
  • 1702 Калахари (7 јули 1924)

Почести

Награди
  • Златен медал на Кралското астрономско друштво во 1929 г.
  • Брусов медал во 1937 г.
Именувања
  • Херцшпрунг — ударен кратер на Месечината
  • 1693 Херцшпрунг — астероид од главниот појас

Извори

  • Sky & Telescope, January, 1968, Sky Publishing Corporation, Cambridge

Наводи

Надворешни врски

🔥 Top keywords: Главна страницаМакедонски претседателски избори (2024)Македонски парламентарни избори (2024)Специјална:БарајГордана Силјановска-ДавковаМакедонски парламентарни избори (2020)Карлес ПуџдемонСписок на македонски народни поговоркиОче нашСтево ПендаровскиСредоземно МореМакедонијаБилјана ВанковскаМочуриштеГоце ДелчевСпецијална:СкорешниПромениМасакр во СребреницаСкопјеМарија АнтоанетаЛокални избори во Македонија (2021)Министерство за животна средина и просторно планирањеСвети Кирил и МетодијЈане СанданскиКиро ГлигоровСвети Климент ОхридскиСкиентологијаБалканска приказна (ТВ-серија)Втора светска војнаБедија БеговскаДржавни празници во МакедонијаХемофилијаМакедонски претседателски избори (2019)Хороскопски знациГригор ПрличевПретседател на МакедонијаКонстантин МиладиновИзбори во МакедонијаМакедонска крвава свадбаНационален парк Галичица