दक्षिण आफ्रिका
दक्षिण आफ्रिकेचे गणराज्य हा आफ्रिका खंडाच्या दक्षिण टोकाला असलेला एक देश आहे. ही/येथे इंग्रजांची वसाहत/राज्य होती/होते.
दक्षिण आफ्रिका Republic of South Africa दक्षिण आफ्रिकेचे प्रजासत्ताक | |||||
| |||||
ब्रीद वाक्य: “Unity In Diversity” (विविधतेमध्ये एकता) | |||||
दक्षिण आफ्रिकाचे जागतिक नकाशावरील स्थान | |||||
राजधानी | प्रिटोरिया, | ||||
सर्वात मोठे शहर | जोहान्सबर्ग | ||||
अधिकृत भाषा | ११ राष्ट्रीय भाषा[१] | ||||
सरकार | अध्यक्षीय प्रजासत्ताक | ||||
- राष्ट्रप्रमुख | जेकब झुमा | ||||
महत्त्वपूर्ण घटना | |||||
---|---|---|---|---|---|
- स्वातंत्र्य दिवस | ३१ मे १९१० | ||||
- प्रजासत्ताक दिन | ३१ मे १९६१ | ||||
क्षेत्रफळ | |||||
- एकूण | १२,२१,०३७ किमी२ (२५वा क्रमांक) | ||||
लोकसंख्या | |||||
- २०१० | ४,९९,९१,३००[२] (२५वा क्रमांक) | ||||
- गणती | {{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}} | ||||
- घनता | ४१/किमी² | ||||
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी) | |||||
- एकूण | ५०५.२१४ अब्ज[३] अमेरिकन डॉलर | ||||
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न | १०,२४३ अमेरिकन डॉलर | ||||
मानवी विकास निर्देशांक . | ०.६८३ ▲ (मध्यम) (१२९ वा) (२००९) | ||||
राष्ट्रीय चलन | दक्षिण आफ्रिकन रॅंड | ||||
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग | यूटीसी + २:०० | ||||
आय.एस.ओ. ३१६६-१ | ZA | ||||
आंतरजाल प्रत्यय | .za | ||||
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक | २७ | ||||
इतिहास
नावाची व्युत्पत्ती
प्रागैतिहासिक कालखंड
भूगोल
क्षेत्रफळानुसार आफ्रिका जगात २५ वा आणि लोकसंख्येनुसार २४ वा मोठा देश आहे
चतुःसीमा
दक्षिण आफ्रिकेच्या नैऋत्येस अटलांटिक महासागर व दक्षिण, आग्नेय व पूर्व दिशेला हिंदी महासागर आहे. उत्तरेला नामिबिया, बोत्स्वाना व झिंबाब्वे हे देश असून ईशान्य दिशेला मोझांबिक व स्वाझीलँड हे देश आहेत. लेसोथो हा देश पुर्णपणे दक्षिण आफ्रिकेच्या अंतर्गत आहे. दक्षिण आफ्रिकेला एकूण २,७९८ किमी लांब समुद्रकिनारा लाभलेला आहे.
राजकीय विभाग
दक्षिण आफ्रिका देशात खालील प्रांत आहेत.
प्रांत | राजधानी | क्षेत्रफळ (वर्ग किमी) | क्षेत्रफळ (वर्ग मैल) | लोकसंख्या (२००१) |
---|---|---|---|---|
ईस्टर्न केप | भिशो | १,६९,५८० | ६५,४७५ | ६४,३६,७६१ |
फ्री स्टेट | ब्लूमफॉंटेन | १,२९,४८० | ४९,९९२ | २७,०६,७७६ |
ग्वाटेंग | जोहान्सबर्ग | १७,०१० | ६,५६८ | ८८,३७,१७२ |
नाताल | पीटरमारित्झबर्ग | ९२,१०० | ३५,५६० | ९४,२६,०१८ |
लिम्पोपो | पोलोक्वाने | १,२३,९०० | ४७,८३८ | ५२,७३,६३७ |
उम्पुमालांगा | नेल्स्प्रूट | ७९,४९० | ३०,६९१ | ३१,२२,९९४ |
नॉर्दर्न केप | किंबर्ले | ३,६१,८३० | १,३९,७०३ | ८,२२,७२६ |
नॉर्थ वेस्ट | माफिकेंग | १,१६,३२० | ४४,९११ | ३६,६९,३४९ |
वेस्टर्न केप | केपटाउन | १,२९,३७० | ४९,९५० | ४५,२४,३३५ |
एकूण | १२,१९,०८० | ४,७०,६८८ | ४,४८,१९,७६८ |
समाजव्यवस्था
दक्षिण आफ्रिका हा विविध संस्कृती आणि भाषा बोलणाऱ्यांचा बहुवांशिक देश आहे. देशाच्या राज्यघटनेने अकरा भाषा अधिकृत जाहीर केल्या आहेत. डच भाषेपासून विकसित झालेली आफ्रिकान्स ही भाषा बहुतांश लोक बोलतात. सार्वजनिक आणि व्यावसायिक जीवनात इंग्रजी सर्वसाधारणपणे वापरली जाते.
वस्तीविभागणी
धर्म
दक्षिण आफ्रिकेत एकूण लोकसंख्येच्यापैकी बहुतांश लोकसंख्या ही ख्रिश्चन आहे.इतर मूळ आदिवासी धर्मीय आहेत. थोड्या प्रमाणामध्ये इतर धर्मीय आहेत.
राजकारण
सर्व वांशिक गटांना सामावून घेणारी घटनाआधारित लोकशाही, अध्यक्षीय प्रजासत्ताकाची राज्यपद्धती दक्षिण आफ्रिकेच्या स्विकारली आहे. मात्र अशा राज्यपद्धतीत सहसा आढळणे राष्ट्रप्रमुख आणि सरकारचा प्रमुख या दोन्ही पदांचे अधिकार राष्ट्रपती या एकाच पदाकडे सोपविले आहेत.
खेळ
संदर्भ
बाह्य दुवे
- सरकारी संकेतस्थळ
- नेते व मंत्रीमंडळ Archived 2008-11-22 at the Wayback Machine.
- विकिव्हॉयेज वरील दक्षिण आफ्रिका पर्यटन गाईड (इंग्रजी)
विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: |