सान्दोङ

सान्दोङ जनवादी गणतन्त्र चीनको एक तटीय प्रदेश हो र यो पूर्वी चीन क्षेत्रको एक भाग हो। पहेँलो नदीको तल्लो भागमा चिनियाँ सभ्यताको सुरुवातदेखि नै सान्दोङले चिनियाँ इतिहासमा प्रमुख भूमिका निर्वाह गर्दै आएको छ। यसले ताओवाद, चिनियाँ बौद्ध धर्म र कन्फ्युसियनवादको लागि एक प्रमुख सांस्कृतिक र धार्मिक केन्द्रको रूपमा सेवा गरेको छ। सान्दोङको माउन्ट ताई ताओवादको सबैभन्दा श्रद्धेय पर्वत हो र संसारमा निरन्तर धार्मिक उपासनाको सबैभन्दा लामो इतिहास भएको स्थान हो। प्रदेशीय राजधानी जिनानको दक्षिणमा पहाडमा रहेका बौद्ध मन्दिरहरू कुनै समय चीनका प्रमुख बौद्ध स्थलहरूमध्ये एक थिए। कुफू शहर कन्फ्युसियसको जन्मस्थान हो र पछि कन्फ्युसियनवादको केन्द्रको रूपमा स्थापित भयो। कन्फ्युसियनवादको विकास चिनियाँ दार्शनिक कन्फ्युसियसको शिक्षाबाट पछि विचारका सय विद्यालयहरू भनियो।^[३]

सान्दोङ 山东
प्रदेश
सान्दोङ प्रदेश
माथि बायाँबाट घडीको दिशामा: ताई पर्वत, छिङदाओ, कन्फुसियसको मन्दिर, र हजारौँ बुद्ध पर्वत
सान्दोङ प्रदेशको स्थान
निर्देशाङ्क: ३६°२४′०″उ॰ ११८°२४′०″पू॰ / ३६.४००००°N ११८.४००००°E / 36.40000; 118.40000 ११८°२४′०″पू॰ / ३६.४००००°N ११८.४००००°E / 36.40000; 118.40000
देश	चीन
राजधानी	जिनान
सबैभन्दा ठुलो सहर	लिन्यी
विभागहरू	१६ प्रिफेक्चरहरू, १४० काउन्टीहरू, १९४१ बस्तीहरू
सरकार
• प्रकार	प्रदेश
• अङ्ग	सान्दोङ प्रान्तीय जन कांग्रेस
क्षेत्रफल [१]
• जम्मा	१५७१०० किमी२ (६०७०० वर्ग माइल)
• क्रम	२०औँ
उच्चतम उचाई (ताई पर्वत)	१५४५ मिटर (५०६९ फिट)
जनसङ्ख्या  (सन् २०२०)[२]
• जम्मा	१०१५२७४५३
• क्रम	दोस्रो
• घनत्व	६५०/किमी२ (१७००/वर्ग माइल)
• क्रम	५औँ
जनसाङ्ख्यिकी
• जातीय संरचना	हान - ९९.३% हुइ - ०.६%

प्राचीन र आधुनिक उत्तर-दक्षिण र पूर्व-पश्चिम व्यापारिक मार्गहरूको चौराहेमा सान्दोङको अवस्थितिले यसलाई आर्थिक केन्द्रको रूपमा स्थापित गर्न मद्दत गरेको छ। उन्नाइसौं शताब्दीको उत्तरार्धमा सुरु भएको राजनीतिक अस्थिरता र आर्थिक कठिनाइको अवधिपछि सान्दोङले हालैका दसकहरूमा तीव्र विकासको अनुभव गरेको छ। १० करोड भन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको सान्दोङ विश्वको छैटौँ सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको उपराष्ट्रिय संस्था हो र चीनको दोस्रो सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको प्रदेश हो। सन् २०२१ मा ८.३ ट्रिलियन चिनियाँ युआन वा १.३ ट्रिलियन अमेरिकी डलरको जीडीपीका साथ सान्दोङको अर्थव्यवस्था चीनको तेस्रो ठुलो प्रदेशीय अर्थव्यवस्था हो, जुन मेक्सिकोको जीडीपी को बराबर हो। कुनै पनि देशको तुलनामा यो सन् २०२१ सम्ममा १५औँ ठुलो अर्थतन्त्र र १५औँ ठुलो जनसङ्ख्या भएको देश हुनेछ। यहाँको प्रतिव्यक्ति कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) राष्ट्रिय औसतको हाराहारीमा छ।^[४]