Spoorlijn 69

spoorlijn in België

Lijn 69 is een Belgische spoorlijn gelegen in West-Vlaanderen en Henegouwen. Het begin van de lijn ligt aan de vertakking en voormalige station Kortrijk-West, waar de lijn afsplitst van spoorlijn 66. Oorspronkelijk liep de lijn door tot de grens met Frankrijk bij Abele, en gaf daar aansluiting op lijn 299 000 naar Hazebroek, maar het eindpunt ligt nu in Poperinge; vanaf daar zijn de sporen opgebroken. De lijn heeft een maximumsnelheid van 120 km/h en werd in 2022 uitgerust met het automatisch treinbeïnvloedingssysteem ETCS 1 LS (Limited Supervision). Bij de Limited Version ligt er enkel een baken bij seinen die voor gevaarpunten staan en waar de risico's bij een seinvoorbijrijding groter zijn.

Spoorlijn 69
Y Kortrijk-West - Abele
Spoorlijn 69 op de kaart
Totale lengte48,9 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd doorFlandre Occidentale
Geopend
Y Kortrijk-West - Wervik: 14 januari 1853
Wervik - Komen: 18 juni 1853
Komen - Ieper: 1 januari 1854
Ieper - Poperinge: 20 maart 1854
Poperinge - Abele grens: 10 juni 1870
GeslotenPoperinge - Abele: 1970
Huidige status
Y Kortrijk-West - Poperinge: in gebruik
Poperinge - Abele: opgebroken
GeëlektrificeerdY Kortrijk-West - Poperinge: 1987
Aantal sporen
Y Kortrijk-West - Komen: 2
Komen - Poperinge: 1
Baanvaksnelheid120 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingETCS 1 LS
Treindienst doorNMBS
Traject
STRlijn 66 van Kortrijk
ABZgr0,0Y Kortrijk-West
lijn 66 naar Brugge
eHST0,3Kortrijk-West
BHF1,6Bissegem
SKRZ-AoR8
SKRZ-AoA17E403
HST5,1Wevelgem
SKRZ-AuN32
exdABZq+redABZgrdlijn 65 van Roeselare opgebroken
evÜSTrd
vBHFd10,4Menen
evÜSTld
vexSTR-eABZgldlijn 65 naar Menen grens opgebroken
exdKBSTevSTR-militaire aansluiting WO I opgebroken
eHST12,2Menen-Koekoek
devSHI2gl-
dxvSTR-ENDEemilitaire aansluiting WO I opgebroken
BHF15,6Wervik
exdENDEaqedABZgrdmilitaire aansluiting WO I opgebroken
STR+GRZqgrens West-Vlaanderen - Henegouwen
exdENDEaqedABZg+rdmilitaire aansluiting WO I opgebroken
eHST17,5Comines-Hospice
dxvSTR-STR+llijn 68 van Komen grens opgebroken
dxvÜSTx
dvBHF-exBHF19,2Komen
dxvÜSTx
dxvSTR-STRllijn 67 naar Le Touquet opgebroken
SKRZ-AuN58
eBHF22,8Houthem
STR+GRZqgrens Henegouwen - West-Vlaanderen
eHST24,6Hollebeke
eHST28,5Zillebeke
ev-SHI2grd
vexDST-STRd
vexABZg+r-STRdlijn 64 van Roeselare opgebroken
evÜSTrxld
vBHFd31,9Ieper
evÜSTlxrd
evSTRr-STRdlijn 63 naar Torhout opgebroken
exdKBSTavSTR-
exdABZl+ledABZg+rdmilitaire aansluiting WO I opgebroken
exdKBSTevSTR-
SKRZ-AuN38
eBHF35,7Vlamertinge
eABZg+lmilitaire lijn van Paddington jct. opgebroken
eHST38,2Brandhoek
eABZgr+rmilitaire lijn naar Elverdinge opgebroken
devSHI2gl-
v-KBHFxeexdKDSTe42,0Poperinge
exABZgr+rlijn 76 naar Adinkerke opgebroken
exBHF48,0Abele
xGRENZE48,9grens België - Frankrijk
exSTRlijn 299 000 naar Hazebrouck

Geschiedenis

De lijn werd aangelegd door de private spoorwegmaatschappij Société des chemins de fer de la Flandre-Occidentale als onderdeel van de lijn BruggeKortrijkIeperPoperinge. Dezelfde maatschappij legde ook de lijnen aan van Kortrijk naar Brugge (spoorlijn 66), van Roeselare naar Ieper (spoorlijn 64), van Ingelmunster over Tielt naar Deinze (spoorlijn 68 en 73). De maatschappij ging nog voor de opening van het deel PoperingeHazebroek (Hazebrouck) een samenwerking aan met andere maatschappijen, om dan later opnieuw zelfstandig te bestaan. Maar ze werd uiteindelijk vanaf 1907 door de staatsspoorwegen overgenomen.

De spoorlijn heeft een rijke geschiedenis, onder meer door het gebruik tijdens de Eerste Wereldoorlog. De lijn kreeg toen de bijnaam Sporen tussen IJzer en Leie. Getuige ook de talrijke militaire aansluitingen die dienden voor de bevoorrading van zowel de Entente als het Centrale mogendheden.

Hill 60

De spoorlijn kruist door de beroemde Hill 60, of het Zwarteleen. Deze heuvel staat bekend om de Britse mijnenaanvallen voor en tijdens 1917. De heuvel ontstond door het opwerpen van aarde tijdens de aanleg van de spoorweg. Onder Hill 60 zouden zich nog tunnels bevinden. Deze zorgden dat de spoorlijn een niet-stabiele ondergrond heeft. Hierdoor moest de trein noodgedwongen vertragen. De spoorlijn werd op deze plaats grondig vernieuwd waardoor de stabiliteitsproblemen zijn opgelost.

Stations

Met de sluiting van de loketten in het station van Wervik (op 1 oktober 2015), Menen en Poperinge (op 1 februari 2021), zijn er enkel nog bemande loketten te Ieper. De treinen blijven wel gewoon stoppen in die stations.

Treindiensten

De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC en Piekuurtreinen.Sinds 12 december 2021:

SerieVerbindingOpmerkingen
IC 04Antwerpen-CentraalGent-Sint-PietersKortrijkPoperinge
PPoperingeIeperKortrijkGent-Sint-PietersBrussel-ZuidSchaarbeekRijdt enkel tijdens de spits
PPoperingeIeperKortrijkRijdt enkel tijdens de spits
PPoperingeKortrijkZottegemRijdt enkel tijdens de schoolspits
PPoperingeIeperKortrijkGent-Sint-PietersMechelenLeuvenSint-Joris-WeertRijdt enkel op zondagavond tijdens het academiejaar

Jarenlang werd de lijn ook gekenmerkt door het uitzonderlijke vervoer van bieten. De bietentreinen reden van midden oktober tot begin december. In Poperinge werden de bieten overgeladen van vrachtwagens in wagons. Daarna werden ze met de trein vervoerd naar de suikerfabriek te Moerbeke-Waas. Door de sluiting van de suikerfabriek kwam in december 2007 een einde aan dit transport.

Aansluitingen

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:

Y Kortrijk-West
Spoorlijn 66 tussen Brugge en Kortrijk
Menen
Spoorlijn 65 tussen Roeselare en Menen
Komen
Spoorlijn 67 tussen Komen en Le Touquet
Spoorlijn 68 tussen Komen en Komen grens
Ieper
Spoorlijn 63 tussen Torhout en Ieper
Spoorlijn 64 tussen Roeselare en Ieper
Poperinge
Spoorlijn 76 tussen Adinkerke en Poperinge
Abele
RFN 299 000 tussen Hazebrouck - Boeschepe

Galerij

Zie ook