ସେବୋରିକ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ

ସେବୋରିକ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Seborrhoeic dermatitis, also known as seborrhoea) ଏକ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଚର୍ମ ରୋଗ (skin disorder).^[୨] ଏହି ରୋଗରେ ଚର୍ମ ଗଲୁ, କାତି ଛାଡ଼େ, ତେଲିଆ, ଲାଲ ଓ ପ୍ରଦାହ‌ଯୁକ୍ତ ଚର୍ମ ଆଦି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ ।^[୨] ସେବମ (oil) ପ୍ରସ୍ତୁତକାରୀ ଗ୍ରନ୍ଥି (glands) ଥିବା ଚର୍ମ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ବିଶେଷତଃ ସ୍କାଲ୍ପ (scalp), ମୁହଁ ଓ ଛାତି । ^[୨] ରୋଗ ହେବା ଫଳରେ ସମାଜ ସମସ୍ୟା ଓ ଆତ୍ମାଭିମାନରେ ବାଧା ଆସେ ।^[୨] ଶିଶୁମାନଙ୍କରେ ସ୍କାଲ୍ପରେ ରୋଗ ହେଲେ କ୍ରେଡଲ କ୍ୟାପ (cradle cap) କୁହାଯାଏ ।^[୨] ସାମାନ୍ୟ ଧରଣର ଏହି ରୋଗକୁ ଡାଣ୍ଡ୍ରଫ (Dandruff) କୁହାଯାଏ । ^[୨]

ସେବୋରିକ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ (Seborrheic dermatitis)
Seborrhoea, sebopsoriasis, seborrhoeic eczema, pityriasis capitis[୧]
ନାକ ଓ ପାଟି ମଧ୍ୟସ୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ସେବୋରିକ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ
ବିଭାଗ	ଚର୍ମରୋଗ ବିଜ୍ଞାନ (Dermatology)
ଲକ୍ଷଣ	ଗଲୁ, କାତି, ତେଲିଆ, ଲାଲ ଓ ପ୍ରଦାହ ଥିବା ଚର୍ମ [୨]
ଅବଧି	ଦୀର୍ଘକାଳୀନ[୨]
କାରଣ	ଜେନେଟିକ ଓ ପରିବେଶ କାରକ [୨]
ବିପଦ କାରକ	ମାନସିକ ଚାପ (Stress), ଶୀତ ଋତୁ, କମ ଇମ୍ମ୍ୟୁନିଟି (poor immune function), ପାର୍କିନସନ ରୋଗ, ପାର୍କିନସନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ (Parkinson disease), ଅପସ୍ମାର ବାତ, ଡାଉନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ[୨]
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି	ଲକ୍ଷଣ ଅନୁଯାୟୀ[୨]
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ	ସୋରିଆସିସ, ଆଟୋପିକ ଡର୍ମାଟାଇଟିସ, ଟିନିଆ କ୍ୟାପିଟିସ (tinea capitis), ରୋଜେସା, ସିସ୍ଟମିକ ଲୁପସ୍ ଏରିଦେମାଟୋସସ୍[୨]
ଔଷଧ	ଆଣ୍ଟିଫଙ୍ଗାଲ କ୍ରିମ (Antifungal cream), ଆଣ୍ଟିଇନଫ୍ଲାମେଟରି ଏଜେଣ୍ଟ (anti-inflammatory agents), କୋଲ ଟାର, ଫୋଟୋଥେରାପି (phototherapy)[୨]
ପୁନଃପୌନିକ	~୨% (ଯୁବକ), ~୪୦% (ଶିଶୁ)[୨]
[edit on Wikidata]

ଏହି ରୋଗର କାରଣ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜେନେଟିକ ଓ ପରିବେଶର ଭୂମିକା ଥିବା ଜଣାଯାଏ ।^[୨] ଇମ୍ମ୍ୟୁନିଟି କମ (poor immune function) ଥିଲେ, ପାର୍କିନସନ ରୋଗ, (Parkinson disease), ଅପସ୍ମାର ବାତ, ଡାଉନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମ ଇତ୍ୟାଦି କାରକମାନ ଏହି ରୋଗ ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ।^[୨] ମାନସିକ ଚାପ (Stress) ଥିଲେ ଓ ଶୀତ ଋତୁରେ ଏହା ସାଂଘାତିକ ହୋଇପାରେ ।^[୨] ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା (hygiene) ଯୋଗୁ ଏହା ହୁଏନାହିଁ ।^[୩] ଲକ୍ଷଣ ଦେଖି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ ।^[୨]

ସାଧାରଣତଃ ଆଣ୍ଟିଫଙ୍ଗାଲ କ୍ରିମ (Antifungal cream) ଓ ଆଣ୍ଟିଇନଫ୍ଲାମେଟରି ଏଜେଣ୍ଟ (anti-inflammatory agents) ସାହାଯ୍ୟରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ ।^[୨] ବିଶେଷତଃ କିଟୋକୋନାଜୋଲ (ketoconazole) ବା ସିକ୍ଲୋପାଇରକ୍ସ (ciclopirox) ଭଲ କାମ କରେ ।^[୪] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଣ୍ଟିଫଙ୍ଗାଲ କ୍ରିମମାନଙ୍କର ପ୍ରଭାବ ଭଲରୂପେ ଅନୁଶୀଳନ ହୋଇନାହିଁ ।^[୪] କୋଲ ଟାର ଓ ଫୋଟୋଥେରାପି phototherapy) ସାହାଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଏ । ^[୨]

ପ୍ରାୟ ୫୦ ବର୍ଷ ବୟସ ପାଖାପାଖି, ଯୁବାବସ୍ଥା ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ଓ ୩ ମାସରୁ କମ ବୟସରେ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ ।^[୨] ଯୁବାବସ୍ଥାରେ ପ୍ରାୟ ୨% ଲୋକଙ୍କୁ ରୋଗ ହୁଏ । ^[୨] ମହିଳାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷମାନେ ଅଧିକ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।^[୨] ଶିଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୪୦% କିଛି ପରିମାଣରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ।^[୨]