Porównanie z innymi językami
Nazwy miesięcy
| Język polski | Język angielski | Język niderlandzki | Język zachodniofryzyjski |
|---|
| Styczeń | January | Januari | Jannewaris (Foarmoanne) |
| Luty | February | Februari | Febrewaris (Sellemoanne) |
| Marzec | March | Maart | Maart (Foarjiersmoanne) |
| Kwiecień | April | April (Grasmaand) | April (Gersmoanne) |
| Maj | May | Mei (Bloeimaand) | Maaie (Blommemoanne) |
| Czerwiec | June | Juni (Zomermaand) | Juny (Simmermoanne) |
| Lipiec | July | Juli (Hooimaand) | July (Heamoanne) |
| Sierpień | August | Augustus | Augustus (Rispmoanne) |
| Wrzesień | September | September (Herfstmaand) | Septimber (Hjerstmoanne) |
| Październik | October | Oktober (Wijnmaand) | Oktober (Wynmoanne) |
| Listopad | November | November (Slachtmaand) | Novimber (Slachtmoanne) |
| Grudzień | December | December (Wintermaand) | Desimber (Wintermoanne) |
W językach niderlandzkim i zachodniofryzyjskim, miesiące, prócz nazw pochodzących z łaciny, mają swoje alternatywne, germańskie nazwy (niekiedy po kilka). Podano je w nawiasach, o ile niderlandzkie i fryzyjskie mają ten sam źródłosłów.
Język zachodniofryzyjski a język niderlandzki
Gramatyka
| Język niderlandzki | Język fryzyjski | Uwagi |
|---|
| door | troch | „przez” |
| in | yn | „w” |
| met | mei | „z” |
| onder | ûnder | „pod” |
| van | fan | „od” (odpowiednik angielskiego of) |
| voor | foar | „dla” |
- Wyrażenie niderlandzkie in de w języku fryzyjskim skraca się do yn'e.
| Język niderlandzki | Język fryzyjski | Uwagi |
|---|
| andere | oare | „inny” |
| vele | protte | „dużo” |
| Język niderlandzki | Język fryzyjski | Uwagi |
|---|
| als | as | „jako” |
| en | en | „i” |
| alleen | alleen | „tylko” |
| maar | mar | „ale” |
| Język niderlandzki | Język fryzyjski | Uwagi |
|---|
| aan- | oan- | |
| ge- | | Zwykle pomijany we fryzyjskim |
| hoofd- | haad- | „główny” |
| in- | yn- | |
| on- | ûn- | |
| onder- | ûnder- | |
| ont- | ûnt- | |
| over- | oer- | |
| semi- | semy- | „pół-” |
| tegen- | tsjin- | |
| toe- | ta- | |
| toegen- | ta- | |
| uit- | út- | |
| ver- | fer- | |
| voor- | foar- | |
| voort- | fuort- | |
| zelf- | sels- | |
| zoge- | sa- | |
| Język niderlandzki | Język fryzyjski | Uwagi |
|---|
| -ent | -int | Rzecz lub osoba, która coś wykonuje: (fryz.) presidint, assistint |
| -land | -lân | Końcówka nazwy państwa |
| -lijke | -like | Tworzenie przymiotnika lub przysłówka (odpowiednik niemieckiego -lich). Niderlandzką literę e przed tym przyrostkiem pomija się we fryzyjskim: nid. mogelijke – fryz. mooglike |
| -schap | -skip | Odpowiednik ang. -ship |
| -tie | -sje, -tje (po s) | Litera a przed końcówką -tie w niderlandzkim wyrazie jest podwajana w jego fryzyjskim odpowiedniku: nid. combinatie – fryz. kombinaasje. |
Różnice w ortografii
- Niderlandzkiemu c przed a, o, u lub przed spółgłoską t odpowiada fryzyjskie k, ale nie musi być odwrotnie: nid. combinatie, factoren – fryz. kombinaasje, faktoaren.
- Literze v w wyrazach niderlandzkich odpowiada f we fryzyjskich, choć niekoniecznie w odwrotną stronę: nid. variatie – fryz. farjaasje. Są wyjątki od tej reguły, głównie tam, gdzie v czyta się jak polskie „w” (np. w wyrazach zakończonych -ieve (fryz. -ive).
- Niderlandzkiej grupie -th- odpowiada fryzyjskie -t-, ale nie musi być odwrotnie: nid. theorie, methode – fryz. teory, metoade.
Przykłady
Ojcze Nasz po zachodniofryzyjsku
Us Heit yn 'e Himel,
lit jo namme hillige wurde,
lit jo keninkryk komme,
lit jo wil dien wurde
op ierde likegoed as yn 'e himel.
Jou ús hjoed ús deistich brea
en ferjou ús ús skulden,
sa't wy ús skuldners ek ferjûn hawwe;
en lit ús net yn fersiking komme,
mar ferlos ús fan 'e kweade.
want jowes is it keninkryk
en de krêft
en de hearlikheid
oant yn ivichheid.
Amen!
Przypisy
Linki zewnętrzne