Kanał Piaseczyński

kanał w Warszawie

Kanał Piaseczyński[1], także Kanał Królewski[2]kanał (założenie wodne) położony w Warszawie, w pobliżu parku Agrykola, będący częścią Osi Stanisławowskiej.

Kanał Piaseczyński
Obiekt zabytkowy nr rej. 168/4 z 1965-07-01
Ilustracja
Kanał Piaseczyński, widok z ul. Myśliwieckiej w kierunku Zamku Ujazdowskiego
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Lata budowy

1717–1726

Długość

820 m

Początek
Miejsce

Zamek Ujazdowski

współrzędne

52°13′10″N 21°02′01″E/52,219444 21,033611

Koniec
Miejsce

ul. Czerniakowska

współrzędne

52°13′09″N 21°02′41″E/52,219167 21,044722

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „początek”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „początek”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „początek”, po prawej znajduje się również punkt z opisem „koniec”
Kanał Piaseczyński, 1919
Kanał Piaseczyński widziany z tarasu Zamku Ujazdowskiego

Położenie i charakterystyka

Kanał biegnie w Warszawie, na terenie dzielnicy Śródmieście, od Zamku Ujazdowskiego w Łazienkach Królewskich do ulicy Czerniakowskiej nad Wisłą[1], prostopadle do skarpy warszawskiej[3]. Znajduje się w pobliżu stadionu Agrykola, a także kortów i stadionu Legii Warszawa[4]. Nad kanałem przebiega most w ciągu ul. Myśliwieckiej[5][4].

Jego długość wynosi 820 m, szerokość 25 m, a głębokość około 2 m[3]. Kanał posiada połączenie ze stawami w Łazienkach, a kończy się przepustem i kanałem prowadzącym wody do Portu Czerniakowskiego[5]. Jego długość łącznie z odcinkami zarurowanymi wynosi 925 m[6]. Położony jest na obszarze zlewni Kanału Głównego „A”[5]. Stanowi końcowy odcinek ciągu wodnego wiodącego ze Stawów pod Królikarnią, poprzez staw Arkadia, Rów Piaseczyński i stawy w Łazienkach do basenu Portu Czerniakowskiego i dalej do Wisły[5].

Historia

Kanał Piaseczyński został wykopany w latach 1717–1726 na polecenie Augusta II Mocnego, który w tym okresiedzierżawił od Lubomirskich teren Ujazdowa jako swoją podmiejską rezydencję[7]. Był wzorowany na kanale w Wersalu[2]. Pracami przy budowie kanału kierowali inżynierowie wojskowi gen. Burkhard Christoph Münnich i płk. Krzysztof d'Isebrandt.

W okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego Kanał Piaseczyński pełnił funkcję reprezentacyjną, jednak utracił ją, gdy Zamek Ujazdowski przestał być rezydencją królewską. W 1781 drewniany mostek nad kanałem zbudowany na drodze łączącej Łazienki Stanisława Augusta z rezydencją jego starszego brata Kazimierza Poniatowskiego na Solcu, biegnącej dzisiejszymi ulicami: Myśliwiecką i Rozbrat, zastąpiono mostkiem kamiennym zaprojektowanym przez Dominika Merliniego[8].

W XIX w. kanał został obudowany drewnianymi pawilonami koszarowymi, sam zbiornik wykorzystywano jako basen ćwiczebny, w którym rosyjscy kawalerzyści uczyli się pływać i pokonywać przeszkody wodne.

W 1963 na kanale uruchomiono ośrodek sportów wodnych dla młodzieży[9]. W 1965 kanał wraz z parkiem Agrykola został wpisany do rejestru zabytków[10].

Na początku lat 70. XX wieku kanał został skrócony od wschodu ze względu na wybudowanie Wisłostrady. Jako duży zbiornik wodny przyciąga ptaki. Gniazdują tam m.in. nurogęsi, kaczki krzyżówki i łyski[11].

W 2011 ciągom pieszym biegnącym wzdłuż Kanału Piaseczyńskiego od ul. Myśliwieckiej do Zamku Ujazdowskiego nadano nazwy: aleja Radiowej Trójki (po stronie północnej)[12] i aleja George'a Harrisona (po stronie południowej)[13].

Przypisy

Bibliografia