Kopanica (województwo wielkopolskie)

W styczniu 1919 stoczono tu bitwę powstania wielkopolskiego. W okresie międzywojennym stacjonowała tu placówka 17 batalionu celnego, a później placówka Straży Granicznej I linii „Kopanica”^[7].

Do 1934 roku Kopanica posiadała prawa miejskie. Była najmniejszym miastem II RP, licząc w 1931 roku zaledwie 640 mieszkańców^[8]. Prawa miejskie utraciła 13 czerwca 1934 roku^[9]. Do 1939 roku mieścił się w Kopanicy posterunek graniczny (okazały ostatni dom we wsi po prawej stronie jadąc z Poznania do Zielonej Góry). Pozostałości budynków celnych, strażniczych po dawnej niemieckiej stronie granicy są zachowane częściowo (m.in. fundamenty po budynku strażniczym bezpośrednio przy drodze krajowej 32).

10 sierpnia 2008 miała miejsce kulminacja obchodów 600-lecia Parafii pw. Najświętszej Maryi Panny w Kopanicy - mszę dziękczynną odprawił ksiądz arcybiskup metropolita krakowski Marek Jędraszewski, wówczas biskup pomocniczy diecezji poznańskiej. Specjalnie z tej okazji angielski dudziarz Paul Martin zaprezentował aranżację „Bogarodzicy”.

1 stycznia 2013 część obszaru administracyjnego Kopanicy (1,23 ha)^[10] przyłączono do gminy Kargowa w województwie lubuskim.

W kościele parafialnym znajduje się tablica pamiątkowa z 1930 roku poświęcona tragicznym wydarzeniom w Kargowej z 1793 roku^[11]. Wówczas – w tym położonym 5 km na zachód od Kopanicy miasteczku – miał miejsce czynny zbrojny opór skierowany przeciw zaborcom^[12], w tym wypadku wojskom pruskim. W 2004 roku do rejestru zabytków został wpisany dawny kościół ewangelicki z lat 1858-59 oraz Kościół Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Kopanicy^[13].

W Kopanicy odbywa się (reaktywowany w 2001 roku) Konkurs Muzyki Ludowej. Pierwsza edycja miała miejsce w 1937 roku. Jest to jeden z największych przeglądów muzyki koźlarskiej i dudziarskiej w Polsce, mający bogatą oprawę programową m.in.: przejazd zabytkowym pociągiem z parowozem z Poznania przez Wolsztyn do Kopanicy, który dowozi uczestników festiwalu, msza koźlarska w Kościele NMP w Wolsztynie (najstarszy wizerunek koźlarza w Wielkopolsce znajduje się na plafonie nawy głównej).

VI Konkurs Muzyki Ludowej – w 70. rocznicę pierwszego spotkania muzyków odbył się w dniach 15–17 czerwca 2007.Udział wzięli artyści m.in. z Podhala (Kapela Góralska Jana Karpiela Bułecki z Zakopanego, Zespół Regionalny „Połanioki” z Kościeliska), Czech (Kapela Dudziarska „Prdus” z Pragi) oraz Anglii („Horseplay” z Durham).Muzycy zaprezentowali swój kunszt na Szlaku Koźlarskim im. Tomasza i Walentego Brudłów (Kopanica-Wąchabno-Wojnowo-Stare Kramsko), w czasie Dudziarskiego Pleneru i Nocy Świętojańskiej nad jeziorem w Wąchabnie, a także na trasie przejazdu specjalnego pociągu 16 czerwca 2007 relacji Wolsztyn-Kopanica (na stacjach Wolsztyn, Powodowo, Żodyń i Kopanica) oraz „Dudziarskiego Pociągu” na trasie Poznań-Wolsztyn 17 czerwca 2007.Wykonano także pamiątkową fotografią uczestników Konkursu pod kościołem w Kopanicy – na wzór fotografii z 1937 roku.

• Kopanica
• Lampartopol

• Kopanica 3, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 371 .
• Kopanica 2, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 119 .