Kukabura chichotliwa

Kukabura chichotliwa[6], kukabura, łowiec olbrzymi (Dacelo novaeguineae) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny zimorodkowatych (Alcedinidae), zamieszkujący wschodnią i południowo-wschodnią Australię. Introdukowany na Tasmanii i w południowo-zachodniej Australii. Mimo swej nazwy gatunkowej nie występuje na Nowej Gwinei[2].

Kukabura chichotliwa
Dacelo novaeguineae[1]
(Hermann, 1783)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Nadrząd

ptaki neognatyczne

Rząd

kraskowe

Rodzina

zimorodkowate

Podrodzina

łowce

Rodzaj

Dacelo

Gatunek

kukabura chichotliwa

Synonimy
  • Alcedo novæ Guineæ Hermann, 1783[2]
  • Dacelo gigas Boddaert, 1783[3]
  • Alcedo gigantea Latham, 1790[4]
Podgatunki
  • D. n. novaeguineae (Hermann, 1783)
  • D. n. minor Robinson, 1900
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Charakterystyka

Wygląd zewnętrzny
Największy przedstawiciel rodziny zimorodkowatych, z dużą głową i masywnym dziobem. Obie płcie wyglądają jednakowo, ale samica jest nieco większa. Upierzenie ciała beżowe, skrzydła brunatne z niebieskimi plamkami. Ogon dość długi, brązowy z ciemnymi prążkami. Za okiem ciemna plama.
Rozmiary
Długość ciała: ok. 40–45 cm[7], rozpiętość skrzydeł: 64–66 cm[7].
Masa ciała
Około 340 g[7].
Głos
Charakterystyczny, głośny głos przypominający histeryczny, ludzki chichot. Odzywa się głównie o świcie i zmierzchu.
Zachowanie
W przeciwieństwie do innych zimorodków nie jest ściśle związany z wodą. Żyje w grupach rodzinnych do 8 osobników, składających się z rodziców oraz ich potomstwa z kilku lęgów (zwykle są to samce). Osiadłe, przez cały rok bronią swojego terytorium.

Środowisko

Luźne lasy, zadrzewienia, charakteryzujące się zwykle chłodnym i wilgotnym klimatem[8].

Pożywienie

Zjada owady i inne bezkręgowce, małe ssaki, gady, ptaki i ich pisklęta. W przeciwieństwie do innych zimorodków nie łowi ryb (choć sporadycznie może to robić). Poluje w dzień, zazwyczaj siedząc na gałęzi drzewa i czatując na ofiarę. Gdy pojawi się odpowiednia zdobycz, rzuca się w dół i chwyta ją dziobem[8].

Lęgi

Kukabura w locie
Gniazdo
W dziupli drzewa lub innym otworze, np. drzewnej termitierze, budce lęgowej, pęknięciu w murze, sporadycznie w norze wydrążonej w skarpie.
Jaja
Samica składa 2–4 czysto białe jaja w odstępach jednodniowych, rzadko większych[8].
Wysiadywanie
Trwa ok. 24–26 dni. Jaja są wysiadywane przez wszystkich członków grupy rodzinnej, na zmianę[8].
Pisklęta
Pisklęta klują się nagie i ślepe, są podobnej wielkości, co dorosłe, mają jednak mniejsze dzioby (czarne, jaśnieją z wiekiem). Gniazdo, opuszczają po 32-40 dniach. Dojrzałość płciową ptak osiąga w wieku jednego roku[8].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN kukabura chichotliwa jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern)[5].

Podgatunki

Wyróżnia się 2 podgatunki[2][9]:

  • Dacelo novaeguineae novaeguineae (Hermann, 1783) – wschodnia i południowo-wschodnia Australia, introdukowany na Tasmanii i w południowo-zachodniej Australii,
  • Dacelo novaeguineae minor Robinson, 1900półwysep Jork (północno-wschodnia Australia). Ptaki z tego podgatunku są nieco mniejsze od D. n. novaeguineae.

Przypisy

Linki zewnętrzne