Malkolmia
Malkolmia (Malcolmia W.T. Aiton) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego 11 gatunków[6], w szerszym ujęciu ok. 35[7][5][8]. Rośliny te (niezależnie od ujęcia) występują w basenie Morza Śródziemnego oraz w południowo-zachodniej i centralnej Azji[5][6]. Największe zróżnicowanie rodzaju jest w południowej Europie[7]; w Pakistanie występuje 7 gatunków[4], w Chinach – 4 gatunki[5]. Rośliny występują na terenach piaszczystych i skalistych, na wybrzeżach (na wydmach i klifach)[7]. W Polsce rejestrowana od przełomu XIX i XX wieku jako przejściowo zawlekana i dziczejąca (efemerofit) jest malkolmia nadmorska M. maritima[9][10].
 Kwiaty Malcolmia maritima | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | malkolmia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Malcolmia W. T. Aiton Hortus Kew. ed. 2. 4: 121. Dec 1812[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
M. maritima (Linnaeus) W. T. Aiton[3] | |||
| Synonimy | |||
Nazwa rodzajowa upamiętnia Williama Malcolma – ogrodnika spod Londynu z XVIII wieku[7].
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne, dwuletnie i byliny o pędach osiągających do 0,4 m wysokości[7]. Pędy są prosto wzniesione lub rozpostarte, zwykle owłosione, włoski u wielu gatunków gęste i sztywne, proste lub rozgałęzione[4].
- Liście
- Pojedyncze, lancetowate do eliptycznych[4], ząbkowane lub pierzasto klapowane[7]. Dolne liście są silniej klapowane, nie tworzą różyczki liściowej. Liście siedzące lub ogonkowe, nie obejmują nasadą łodygi[7][5].
- Kwiaty
- Zebrane w wielo- lub kilkukwiatowe grona. Działki kielicha 4 owalne do podługowatych, płatki korony 4, białe, różowe do fioletowych, dłuższe od kielicha, z wyraźnym paznokciem. Pręcików 6. Zalążnia górna, z 20-90 zalążkami[5]. Znamię głęboko dwudzielne, ale z łatkami prosto wzniesionymi, a nie rozpostartymi[7].
- Owoce
- Wielonasienne, wąskie łuszczyny[7].
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj należący do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[2][11]. Rodzaj należy do plemienia Anastaticeae[12].
- Wykaz gatunków[6]
- Malcolmia chia (L.) DC.
- Malcolmia doumetiana (Coss.) Rouy
- Malcolmia flexuosa (Sm.) Sm.
- Malcolmia graeca Boiss. & Spruner
- Malcolmia × hybrida Hausskn.
- Malcolmia komarovii Vassilcz.
- Malcolmia macrocalyx (Halácsy) Rech.
- Malcolmia malcolmioides (Coss. & Durieu) Greuter & Burdet
- Malcolmia maritima (L.) W.T.Aiton – malkolmia nadmorska[13][9]
- Malcolmia orsiniana (Ten.) Ten.
- Malcolmia pygmaea (DC.) Boiss.
- Malcolmia taraxacifolia Balb.