Mato Lovrak

Urodził się 8 marca 1899 w Velikim Grđevacu niedaleko Bjelovaru. Uczęszczał do liceum w Bjelovarze. Po ukończeniu edukacji pracował przez 35 lat jako nauczyciel w małych miasteczkach Veliki Zdenci i Kutina na północy Chorwacji^[1]. Debiutował powieścią Sladki potok w 1930 roku^[2]. Najbardziej znane są Vlak u snijegu i Družba Pere Kvržice^[3]. Obie powieści zostały zekranizowane^[3]. Film fabularny Vlak u snijegu (Pociąg w śniegu) w 1976 roku wyreżyserował Mate Relja^[4]. Powieść Vlak u snijegu była tłumaczona na niemiecki, węgierski, macedoński, polski, czeski i słoweński^[3]. Družba Pere Kvržice została w 1998 roku przetłumaczona na esperanto^[3].

Od 1993 roku jest przyznawana nagroda Mato Lovraka dla najlepszej powieści dla dzieci i młodzieży opublikowanej w języku chorwackim^[5] w minionym roku^[6].

Powieść Dzieci Wielkiej Wsi była pierwszą książką chorwackiego pisarza opublikowaną w Polsce po II wojnie światowej^[4]. Przetłumaczył ją Stanisław Papierkowski, a wydał Czytelnik w maju 1948 roku^[4]. Miesiąc później 28 czerwca 1948 roku Komintern wydał rezolucję o zerwaniu wszelkich kontaktów z Jugosławią i jej wydanie nie byłoby możliwe. W 1949 roku ukazało się II wydanie książki^[4]. Lovrak akcję wszystkich utworów umieszcza na wsi. Głosi ideę porozumienia miasta i wsi, a dzieciom wpaja zasady współżycia w kolektywie^[2].

• Vlak u snijegu (Dzieci z Wielkiej Wsi) (1933)
• Družba Pere Kvržice (1933)
• Divlji dječak (1934)^[2]
• Desetorica hrabrih
• Francek Drugi Hrabi (1938)
• Anka Brazilijanka (1939)
• Neprijatelj broj 1 (1938)
• Prijatelji (1941)
• Nasi Dječaci (1954)
• Dječak konzul (1954)
• Devetorica hrabih (1958)
• Iskrica (1958)
• Zeleni otok (1961)
• Kitićev dom (1964)
• U mraku (1964)
• Gimnazijalac (1969)