Oskar Sosnowski

polski architekt

Oskar Wiktor Sosnowski (ur. 6 listopada 1880 w Petersburgu, zm. 1939 w Warszawie) – polski architekt i konserwator zabytków.

Oskar Sosnowski
Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1880
Petersburg, Rosja

Data i miejsce śmierci

1939
Warszawa, Polska

Zawód, zajęcie

architekt

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Kościół św. Rocha w Białymstoku
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (1911–1923)
Przykład twórczości plastycznej Sosnowskiego – Glosa św. Teresy, pastel z 1928
Grób Oskara Sosnowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys

W 1903 ukończył studia w Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Po studiach pracował w wydziale budowlanym kolei warszawsko-wiedeńskiej. Pracował także u Józefa Piusa Dziekońskiego. W 1914 został profesorem zwyczajnym Politechniki Lwowskiej, zaś w 1919 Politechniki Warszawskiej. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej[1]. Był kierownikiem wydziału w Ministerstwie Spraw Polskich Ukraińskiej Republiki Ludowej[1].

W swoich projektach nawiązywał do form historycznych, stosując jednak nowe materiały, jak na przykład żelbet. W projekcie osiedla Miasto-Ogród Czerniaków po raz pierwszy zastosował formę urbanistyczną, znaną jako okolnica.

W 1922 był inicjatorem utworzenia Towarzystwa Urbanistów Polskich. W 1929 założył Zakład Architektury Polskiej na Politechnice Warszawskiej.

Po wybuchu II wojny światowej w trakcie obrony Warszawy osobiście czuwał nad bezpieczeństwem gmachu Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej przy ul. Koszykowej 55, na podwórzu którego w dniu 24 września 1939 podczas bombardowania został trafiony odłamkiem, wskutek czego utracił obie nogi, po czym zmarł 4 października 1939[2]. Według A. Kunerta zmarł na zakażenie krwi po zmiażdżeniu nogi podczas ratowania zbiorów zbombardowanego gmachu WA PW[1]. Prowizorycznie został pochowany na dziedzińcu Wydziału Architektury PW[3]. W późniejszym czasie jego szczątki zostały pochowane w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 88-6-20/21)[4] w Warszawie, gdzie inskrypcja podała, iż poległ 24 września 1939[5]. Według innego źródła zmarł 28 września 1939[6].

Życie prywatne

Jego dwaj synowie zginęli w powstaniu warszawskim[1].

Wybrane prace

Publikacje

  • Powstanie, układ i cechy charakterystyczne sieci ulicznej na obszarze wielkiej Warszawy (1930)
  • Dzieje budownictwa w Polsce (nieukończone, t. 1 opublikowany przez PWN w 1964)

Odznaczenia

Upamiętnienie

  • Tablica pamiątkowa w miejscu śmierci, na podwórzu gmachu Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej przy ul. Koszykowej 55, odsłonięta w 1979[8].
  • W 1975 jego imieniem nazwano ulicę w obecnej dzielnicy Ursynów w Warszawie[9].
  • W 2012 jego imieniem nazwano ulicę w Białymstoku[10].

Przypisy

Bibliografia

  • Maria Brykowska, Sosnowski Oskar, [w:] Polski słownik biograficzny konserwatorów zabytków, red. Henryk Kondziela, Hanna Krzyżanowska, z. 2, Poznań, Wydaw. Poznańskie 2006, ISBN 83-7177-416-8
  • Oskar Sosnowski. sowa.website.pl. [dostęp 2016-06-13]. (pol.).