Suseł

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji^[14][15][16].

Długość ciała (bez ogona) 145–320 mm, długość ogona 25–105 mm; masa ciała 125–1100 g^[15][17].

Rodzaj zdefiniował w 1825 roku francuski przyrodnik Frédéric Cuvier w publikacji swojego autorstwa o tytule Des dents des mammifères considérées comme caractères zoologiques^[1]. Na gatunek typowy Cuvier wyznaczył (oznaczenie monotypowe) susła moręgowanego (S. citellus).

Etymologia

• Citellus (Citillus): epitet gatunkowy Mus citellus Linnaeus, 1766; łac. cititius lub citellus ‘suseł’^[18]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Mus citellus Linnaeus, 1766.
• Spermophilus (Spermophillus, Spermatophilus, Spermophilis): gr. σπερμα sperma, σπερματος spermatos ‘nasienie, ziarno’; φιλος philos ‘wielbiciel, miłośnik’, od φιλεω phileō ‘kochać’^[19].
• Colobotis (Otocolobus, Colobates): gr. κολοβος kolobos ‘skarłowaciały, krótki, okaleczony’; ους ous, ωτος ōtos ‘ucho’^[20]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Arctomys fulvus Lichtenstein, 1823.
• Mamspermophilus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju przedrostka Mam (od Mammalia)^[21].

Podział systematyczny

Do niedawna do rodzaju zaliczano kilkadziesiąt gatunków^[16], lecz na podstawie badań filogenetycznych z wykorzystaniem mitochondrialnego genu cytochromu b, takson podzielono na kilka mniejszych rodzajów: Callospermophilus, Ictidomys, Notocitellus, Otospermophilus, Spermophilus (sensu stricto), Poliocitellus, Urocitellus, oraz Xerospermophilus^[22].

Po wspomnianej rewizji rodzaj Spermophilus obejmuje współcześnie występujące gatunki^{[23][17][14][12]}:

• Spermophilus citellus (Linnaeus, 1766) – suseł moręgowany
• Spermophilus taurensis Gündüz, Jaarola, Tez, Yeniyurt, Polly & Searle, 2007 – suseł tauryjski
• Spermophilus xanthoprymnus (E.T. Bennett, 1835) – suseł anatolijski
• Spermophilus suslicus (Güldenstaedt, 1770) – suseł perełkowany
• Spermophilus dauricus Brandt, 1843 – suseł dauryjski
• Spermophilus musicus Ménétries, 1832 – suseł kaukaski
• Spermophilus pygmaeus (Pallas, 1778) – suseł karłowaty
• Spermophilus major (Pallas, 1778) – suseł rdzawy
• Spermophilus erythrogenys Brandt, 1841 – suseł rudolicy
• Spermophilus brevicauda Brandt, 1843 – suseł krótkoogonowy
• Spermophilus fulvus (H. Lichtenstein, 1823) – suseł żółty
• Spermophilus relictus (Kashkarov, 1923) – suseł reliktowy
• Spermophilus nilkaensis Huo Lanxin & Wang Sibo, 1989 – suseł tienszański
• Spermophilus alashanicus Büchner, 1888 – suseł plamkoplecy
• Spermophilus pallidicaudus (Satunin, 1903) – suseł blady

Opisano również gatunki wymarłe w czasach prehistorycznych^[24]:

• Spermophilus ambiguus (Pomel, 1853)^[25] (Francja; fanerozoik)
• Spermophilus citelloides Kormos, 1916^[26] (Węgry; późny plejstocen i holocen)^[27]
• Spermophilus dietrichi Kretzoi, 1965^[28] (Niemcy; plejstocen)
• Spermophilus musicoides (Gromov, 1957^[29] (Kazachstan; plejstocen)
• Spermophilus nogaici (Topachevsky, 1957)^[30] (Ukraina; plejstocen)^[27]
• Spermophilus polonicus (Gromov, 1965^[31] (Polska; plejstocen)
• Spermophilus praecox Sinitsa & Pogodina, 2019^[32] (Ukraina; późny pliocen i wczesny plejstocen)
• Spermophilus primigenius (Kormos, 1934)^[33] (Węgry; plejstocen)^[27]
• Spermophilus severskensis (Gromov, 1965)^[34] (Rosja; plejstocen)
• Spermophilus tologoicus (Erbajeva & Pokatolov, 1965)^[35] (Rosja; plejstocen)^[27]

• ssaki Polski

• J.F. von Brandt. Observations sur les différentes espèces de Sousliks de Russie, suivies de remarques sur l’arrangement et la distribution geographique du genre Spermophilus, ainsi que sur la classification de la famille des Ecureuils (Sciurina) en général. „Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg”. 2, s. 357–382, 1844. (fr. • łac.). 
• T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.). 
• И.М. Громов, Д.И. Бибиков, H.И. Кaлабухов & М.Н. Мейер: Фауна СССР. Млекопитающие. T. 3: выпуск 2. Наземные беличьи (Marmotinae). Москва: Издательство «Наука», 1965, s. 1–466. (ros.).