Szczepan Wesoły
Szczepan Wesoły (ur. 16 października 1926 w Katowicach, zm. 28 sierpnia 2018 w Rzymie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy gnieźnieński w latach 1969–2003, delegat ds. duszpasterstwa emigracji polskiej w latach 1980–2003, arcybiskup ad personam od 1994, od 2003 arcybiskup pomoniczy senior archidiecezji gnieźnieńskiej, jako biskup na stałe rezydujący w Rzymie. Kawaler Orderu Orła Białego.
Arcybiskup tytularny Dragonary | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | 16 października 1926 | |
Data i miejsce śmierci | 28 sierpnia 2018 | |
Biskup pomocniczy gnieźnieński | ||
Okres sprawowania | 1969–2003 | |
Delegat ds. duszpasterstwa emigracji polskiej | ||
Okres sprawowania | 1980–2003 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Prezbiterat | 28 października 1956 | |
Nominacja biskupia | 11 grudnia 1968 | |
Sakra biskupia | 7 lutego 1969 | |
Odznaczenia | ||
Data konsekracji | 7 lutego 1969 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | Warszawa | ||||
Miejsce | prywatna kaplica prymasa Stefana Wyszyńskiego | ||||
Konsekrator | |||||
Współkonsekratorzy | |||||
|
Życiorys
Urodził się 16 października 1926 w Katowicach. W 1939 wybuch II wojny światowej uniemożliwił mu rozpoczęcie nauki w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Katowicach. Wraz z rodziną wyjechał do Jarosławia, a stamtąd do Sosnowca, gdzie spędził dwa lata, pracując jako uczeń kupiecki w sklepie. W 1941 powrócił do Katowic i został zatrudniony w przedsiębiorstwie Montanbetrieb, a następnie w hucie Marta. W 1943 został skierowany do budowy bunkrów w Cuxhaven, a na początku 1944 po przeszkoleniu wojskowym w Bielsku wysłany na front zachodni do Cannes we Francji. W sierpniu tego samego roku zbiegł na stronę aliancką. Przydzielony do polskich jednostek, pełnił służbę radiotelegrafisty w oddziałach łączności. Brał udział w walkach z Niemcami w Algierii i we Włoszech. Po zakończeniu wojny uczestniczył w kursach wojskowych w Alessano we Włoszech. Następnie pracował w Wielkiej Brytanii, wpierw w fabryce drutu w Wakefield, później w fabryce bawełny w Halifaxie. W latach 1950–1951 pobierał nauki w zakresie szkoły średniej w kolegium jezuickim Campion House, po czym przez krótki czas pracował w fabryce cukierków w Halifaxie[1].
W latach 1951–1957 studiował w Papieskim Kolegium Polskim w Rzymie i na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim, gdzie w 1957 uzyskał licencjat z teologii. Święceń prezbiteratu udzielił mu 28 października 1956 w Rzymie kardynał Valerio Valeri, prefekt Kongregacji ds. Zakonów. Studia kontynuował w Papieskim Instytucie Pastoralnym przy Uniwersytecie Laterańskim, w Akademii Alfonsjańskiej i Uniwersytecie Pro Deo w Rzymie. W 1967 uzyskał w Instytucie Teologii Pastoralnej Wydziału Teologicznego Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego stopień doktora nauk teologicznych[1].
Po otrzymaniu święceń prezbiteratu pracował w Rzymie przy polskich wydawnictwach związanych z jubileuszem milenium chrztu Polski. W 1958–1962 był duszpasterzem polskich emigrantów w Rzymie. Od 1962 do 1965 jako kierownik Sekcji Słowiańskiej Biura Prasowego Sekretariatu Soboru Watykańskiego II redagował biuletyn informacyjny dla dziennikarzy z Europy Środkowej. W 1967 został kierownikiem Centralnego Ośrodka Duszpasterstwa Emigracyjnego w Rzymie[1].
11 grudnia 1968 papież Paweł VI mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej (z przeznaczeniem do pracy wśród Polonii zagranicznej) i biskupem tytularnym Dragonary[2][3]. Święcenia biskupie otrzymał 7 lutego 1969 w Warszawie, w prywatnej kaplicy prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego[1][2]. Udzielił mu ich prymas Polski, któremu towarzyszyli Herbert Bednorz, biskup diecezjalny katowicki, i Władysław Rubin, biskup pomocniczy gnieźnieński[1]. Za dewizę biskupią przyjął słowa „Laetus serviam” (Będę służył z radością)[2]. Jako biskup rezydował w Rzymie[1]. W latach 1968–1980 wspomagał Władysława Rubina, delegata Prymasa Polski ds. duszpasterstwa emigracji[2], następnie w latach 1980–2003 sam pełnił funkcję delegata[2][4]. Był odpowiedzialny za koordynację duszpasterstwa emigracyjnego[2]. 7 lutego 1994 został wyniesiony do godności arcybiskupa ad personam[1]. Od 1980 do 2007 był rektorem kościoła św. Stanisława Biskupa Męczennika w Rzymie[5]. Objął ponadto funkcje przewodniczącego Rady Administracyjnej Fundacji Jana Pawła II w Rzymie i redaktora kwartalnika „Duszpasterz Polski Zagranicą”[1]. 8 kwietnia 2003 papież Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu biskupa pomocniczego archidiecezji gnieźnieńskiej i delegata ds. duszpasterstwa emigracji polskiej[6][4].
W ramach prac Episkopatu Polski został sekretarzem Komisji ds. Duszpasterstwa Emigracyjnego oraz członkiem Komisji Maryjnej i Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu. Ponadto wszedł w skład Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżnych[1]. W 1981 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa diecezjalnego kieleckiego Stanisława Szymeckiego[7].
Zmarł 28 sierpnia 2018 w Rzymie[8]. 10 września 2018[9] w archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach została odprawiona msza pogrzebowa w jego intencji, po której został pochowany w krypcie biskupów w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach[10].
Odznaczenia i wyróżnienia
W 2018 postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy został odznaczony Orderem Orła Białego[11] (dekoracja orderem odbyła się w ambasadzie RP przy Stolicy Apostolskiej)[12]. Wcześniej postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 2007 został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[13] (dekoracja orderem odbyła się w 2008 również w ambasadzie polskiej przy Stolicy Apostolskiej w Rzymie[14]), a zarządzeniem prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego z 1990 Wielką Wstęgą tego samego orderu[15].
W 2012 został odznaczony Odznaką Honorową Bene Merito[16]. W 1996 przyznano mu honorowe obywatelstwo Katowic[1]. W 1996 nadano mu tytuł doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[17], a w 2015 Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[18].
W 2007 został laureatem nagrody Lux ex Silesia[19], a także otrzymał medal „Fides et Ratio”[20] i Wawrzyn Polonijny Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”[21].
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Nota biograficzna Szczepana Wesołego na stronie archidiecezji gnieźnieńskiej. [dostęp 2021-10-30].
- Szczepan Wesoły (arch.) na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2019-05-19].
- Szczepan Wesoły [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-26] (ang.).