Uniwersytet Kalifornijski

amerykański uniwersytet publiczny w Oakland

Uniwersytet Kalifornijski, Uniwersytet Kalifornii (ang. University of California, UC) – amerykański uniwersytet publiczny w Oakland w stanie Kalifornia, złożony z dziesięciu uniwersytetów i stanowiący ich zespół. Wraz z zespołem uczelni wchodzących w skład Uniwersytetu Stanu Kalifornia oraz California Community Colleges tworzy trójgałęziowy system publicznego szkolnictwa wyższego w Kalifornii[3]. Pierwszy kampus UC powołano w Oakland aktem z 23 marca 1868[4]. Już w 1873 przeniesiono go do Berkeley[5]. Najmłodszy kampus powstał w 2005 w Merced.

Uniwersytet Kalifornijski
Universitas Californiensis
University of California
Godło
ilustracja
Dewiza

Fiat lux (Niech się stanie światłość)

Data założenia

23 marca 1868

Państwo

 Stany Zjednoczone

Adres

1111 Franklin Street, Oakland, Kalifornia

Liczba pracowników
• naukowych

154 900 (2020)[1]
22 700 (2020)

Liczba studentów

285 862 (2020)[2]

Rektor

Michael V. Drake

Położenie na mapie Kalifornii
Mapa konturowa Kalifornii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet Kalifornijski”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Uniwersytet Kalifornijski”
Ziemia37°48′07,805″N 122°16′16,612″W/37,802168 -122,271281
Strona internetowa
Mapka Kalifornii pokazująca 10 kampusów i 2 zrzeszone laboratoria (trzecie znajduje się w Nowym Meksyku)

Podział organizacyjny

Obecnie uniwersytet składa się z 10 samodzielnych kampusów:

ZdjęcieNazwaData założeniaStrona www
Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley1868[6][a]http://www.berkeley.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Davis1908[7]http://www.ucdavis.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Irvine1965[8]http://www.uci.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Los Angeles1919[9]http://www.ucla.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Merced2005[10]http://www.ucmerced.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Riverside1954[11]http://www.ucr.edu
Uniwersytet Kalifornijski w San Diego1960[12]http://www.ucsd.edu
Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco1864[13]http://www.ucsf.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Santa Barbara1909[14]http://www.ucsb.edu
Uniwersytet Kalifornijski w Santa Cruz1965[15]http://www.ucsc.edu

Jednostki ogólnouczelniane i międzywydziałowe

W skład UC wchodzi ponad 100 bibliotek z 34 mln książek, kilkadziesiąt muzeów i archiwów, kilkadziesiąt instytucji kulturalnych wraz z teatrem, kilkanaście ogrodów botanicznych, kilka akwariów, 5 obserwatoriów (w tym teleskopy Kecka na Hawajach) i 2 planetaria, 4 stacje TV, 10 stacji radiowych, ponadto uczelnia dysponuje prasą i wydawnictwem. W 2002 kosztem 30 mln dolarów uruchomiono w Waszyngtonie centrum lobbingowo-edukacyjno-badawcze (UC Washington Center). Centra edukacyjne funkcjonują też w Londynie, Meksyku i Paryżu.

Uniwersytet Kalifornijski ma długą tradycję angażowania się w wiele przedsięwzięć, które są odległe geograficznie lub niezależne organizacyjnie od jego zasadniczych kampusów, na przykład laboratoria krajowe, pięć centrów medycznych (szpitali), programy kontynuowania edukacji, hotele, centra konferencyjne, lotnisko, port morski, instytut sztuki.

Badania naukowe

Od 1943 uczestniczy w badaniach naukowych w trzech laboratoriach krajowych należących do Departamentu Energii Stanów Zjednoczonych[16]:

Rektorzy

Osoby sprawujące urząd rektora (prezydenta) Uniwersytetu Kalifornijskiego[17]
L. p.RektorCzas sprawowania urzęduUwagi
John LeConte1869–1870pełniący obowiązki
1.Henry Durant1870–1872
2.Daniel Coit Gilman1872–1875
3.John LeConte1876–1881
4.W. T. Reid1881–1885
5.Edward S. Holden1885–1888
6.Horace Davis1880–1890
Martin Kellogg1890–1893pełniący obowiązki
7.Martin Kellogg1893–1899
8.Benjamin Ide Wheeler1899–1919
9.David Prescott Barrows1919–1923
10.William Wallace Campbell1923–1930
11.Robert Gordon Sproul1930–1958
12.Clark Kerr1958–1967
Henry R. Wellman1967pełniący obowiązki
13.Charles J. Hitch1968–1975
14.David S. Saxon1975–1983
15.David P. Gardner1983–1992
16.J. W. Peltason1992–1995
17.Richard C. Atkinson1995–2003
18.Robert C. Dynes2003–2008
19.Mark G. Yudof2008–2013
20.Janet Napolitano2013–2020
21.Michael V. Drakeod 2020

Laureaci Nagrody Nobla

Do 2021, 68 pracowników naukowych UC zostało nagrodzonych 69 Nagrodami Nobla (Linus Pauling został nagrodzony dwukrotnie – w 1954 i 1962)[18].

Pracownicy naukowi Uniwersytetu Kalifornijskiego wyróżnieni Nagrodą Nobla
L. p.LaureatAfiliacjaRok wyróżnieniaDziedzina
1.Harold UreyUC San Diego1934chemia
2.Ernest LawrenceUC Berkeley1939fizyka
3.Wendell Meredith StanleyUC Berkeley1946chemia
4.John Howard NorthropUC Berkeley1946chemia
5.William GiauqueUC Berkeley1949chemia
6.Glenn T. SeaborgUC Berkeley1951chemia
7.Edwin McMillanUC Berkeley1951chemia
8.Linus PaulingUC San Diego1954chemia
9.Emilio SergèUC Berkeley1959chemia
10.Owen ChamberlainUC Berkeley1959fizyka
11.Willard LibbyUC Los Angeles1960chemia
12.Donald A. GlaserUC Berkeley1960fizyka
13.Melvin CalvinUC Berkeley1961chemia
14.Francis CrickUC San Diego1962fizjologia lub medycyna
15.Linus PaulingUC San Diego1962nagroda pokojowa
16.Maria Goeppert MayerUC San Diego1963fizyka
17.Charles H. TownesUC Berkeley1964fizyka
18.Julian SchwingerUC Los Angeles1965fizyka
19.Robert W. HolleyUC San Diego1968fizjologia lub medycyna
20.Luis Walter AlvarezUC Berkeley1968fizyka
21.Hannes AlfvenUC San Diego1970fizyka
22.John Robert SchriefferUS Santa Barbara1972fizyka
23.George Emil PaladeUC San Diego1974fizjologia lub medycyna
24.Renato DulbeccoUC San Diego1975fizjologia lub medycyna
25.Roger GuilleminUC San Diego1977fizjologia lub medycyna
26.Czesław MiłoszUC Berkeley1980literatura
27.Gerard DebreuUC Berkeley1983ekonomia
28.Yuan T. LeeUC Berkeley1986chemia
29.Donald J. CramUC Los Angeles1987chemia
30.Harold E. VarmusUC San Francisco1989fizjologia lub medycyna
31.J. Michael BishopUC San Francisco1989fizjologia lub medycyna
32.Harry MarkowitzUC San Diego1990ekonomia
33.John HarsanyiUC Berkeley1994ekonomia
34.F. Sherwood RowlandUC Irvine1995chemia
35.Frederick ReinesUC Irvine1995fizyka
36.Mario J. MolinaUC San Diego1995chemia
37.Paul CrutzenUC San Diego1995chemia
38.Stanley B. PrusinerUC San Francisco1997fizjologia lub medycyna
39.Steven ChuUC Berkeley1997fizyka
40.Paul D. BoyerUC Los Angeles1997chemia
41.Robert B. LaughlinUC Livermore Lab1998fizyka
42.Walter KohnUC Santa Barbara1998chemia
43.Louis J. IgnarroUC Los Angeles1998fizjologia lub medycyna
44.Daniel McFaddenUC Berkeley2000ekonomia
45.Herbert KroemerUC Santa Barbara2000fizyka
46.Alan J. HeegerUC Santa Barbara2000chemia
47.George AkerlofUC Berkeley2001ekonomia
48.Sydney BrennerUC San Diego2002fizjologia i medycyna
49.Clive GrangerUC San Diego2003ekonomia
50.Robert F. EngleUC San Diego2003ekonomia
51.Irwin RoseUC Irvine2004chemia
52.Finn E. KydlandUC Santa Barbara2004ekonomia
53.David GrossUC Santa Barbara2004fizyka
54.Richard R. SchrockUC Riverside2005chemia
55.George SmootUC Berkeley2006fizyka
56.Roger Y. TsienUC San Diego2008chemia
57.Oliver E. WilliamsonUC Berkeley2009ekonomia
58.Elizabeth BlackburnUC San Francisco2009fizjologia lub medycyna
59.Carol W. GreiderUC Santa Cruz2009fizjologia lub medycyna
60.Saul PerlmutterUC Berkeley2011fizyka
61.Shinya YamanakaUC San Francisco2012fizjologia lub medycyna
62.Lloyd ShapleyUC Los Angeles2012ekonomia
63.Randy SchekmanUC Berkeley2013fizjologia lub medycyna
64.Shuji NakamuraUC Santa Barbara2014fizyka
65.Eric BetzigUC Berkeley2014chemia
66.Barry BarishUC Riverside2017fizyka
67.Reinhard GenzelUC Berkeley2020fizyka
68.Andrea GhezUC Los Angeles2020fizyka
69.Jennifer DoudnaUC Berkeley2020chemia

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne