Wodorotlenek glinu

związek chemiczny

Wodorotlenek glinu, Al(OH)
3
nieorganiczny związek chemiczny o charakterze amfoterycznym.

Wodorotlenek glinu
struktura gibbsytu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

Al(OH)
3

Masa molowa

78,00 g/mol

Wygląd

bezwonny[2], biały, bezpostaciowy proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

21645-51-2

PubChem

10176082

DrugBank

DB06723

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

A02AB01

Otrzymywanie

Otrzymuje się go zwykle jako biały, krystaliczny osad w wyniku wprowadzenia dwutlenku węgla do roztworu glinianu:

2[Al(OH)
4
]
+ CO
2
→ 2Al(OH)
3
+ CO2−
3
+ H
2
O

Właściwości

Po wysuszeniu jest to biały proszek. Postać osadu zależy od sposobu strącenia – gdy wodorotlenek strąca się powoli, otrzymuje się krystaliczny osad, który ulega znacznie trudniej działaniu kwasów i ługów. Świeżo strącony bezpostaciowy osad, który nie zdążył się „zestarzeć” i przejść w postać krystaliczną łatwo rozpuszcza się w kwasach i zasadach.

Praktycznie nie rozpuszcza się w etanolu[2], rozpuszcza się w kwasach i zasadach z powodu charakteru amfoterycznego. W silnie kwasowych warunkach powstaje Al(OH)+
2
, w silnie zasadowych warunkach – Al(OH)
4
.

Znane są 2 odmiany krystaliczne – minerał gibbsyt (hydrargilit) i bajeryt (otrzymywany sztucznie), których struktura odpowiada wzorowi Al
2
O
3
·3H
2
O
(Al(OH)
3
). Oprócz tego znane są dwa minerały będące tlenkiem wodorotlenkiem glinu, które odpowiadają wzorowi AlO(OH) (Al
2
O
3
·H
2
O
) – diaspor i bemit. Wszystkie cztery minerały występują w boksycie (bemit w największych ilościach).

Ogrzewanie wodorotlenku glinu prowadzi do powstania tlenku glinu:

2Al(OH)
3
→ Al
2
O
3
+ 3H
2
O

Podczas działania zasad na roztwory soli glinu wytrąca się bezpostaciowy osad – żel, o zmiennej zawartości wody.

Zastosowanie

Jest on stosowany w produkcji papieru, mydła, kosmetyków, środków na nadkwaśność żołądka (w połączeniu z wodorotlenkiem magnezu) oraz w lecznictwie (substancja ścierająca i polerująca przy produkcji proszków i past do zębów). Z uwagi na wydzielanie wody w podwyższonej temperaturze, dodaje się go do izolacji specjalnych kabli energetycznych w celu zwiększenia ich odporności na ogień.

Zastosowania medyczne

Wodorotlenek glinu – jako wodorotlenek glinu (ATC A02AB01) lub algeldrat (ATC A02AB02) – jest stosowany w chorobach związanych z nadmierną kwasowością soku żołądkowego[4].

Stosowany jest też jako adiuwant w niektórych szczepionkach w celu zwiększenia ich skuteczności[5].Jego działanie opiera się na kilku mechanizmach. Jednym z nich jest zatrzymanie podanych antygenów w miejscu szczepienia. Są one następnie uwalniane stopniowo, przez co wydłuża się czas stymulacji układu odpornościowego. Jony glinu mogą wiązać antygeny w kompleksy, co zwiększa prawdopodobieństwo ich pobrania przez komórki prezentujące antygen. Glin pobudza również silną odpowiedź limfocytów Th2[6]. Sugeruje się związek inflamosomów NLRP3 z immunopobudzającym efektem glinu[6][7].

Przypisy