Malavi (jezero)
Malavi, znano i kao Njasa (što na svahiliju znači jezero),[1] najjužnije je i treće po veličini jezero u Dolini velike rasjeline u Istočnoj Africi. Najveći dio jezera leži u Malaviju, sjeverni dio dijele Tanzanija i Malavi, srednji Malavi i Mozambik, dok je južni sav u Malaviju.
| Malavi | |
|---|---|
 Karta jezera Malavi | |
| Lokacija | |
| Položaj | Malavi, Mozambik, Tanzanija |
| Države |  Malavi Mozambik Tanzanija |
| Koordinate | |
| Hidrografija | |
| Vrsta | protočno |
| Površina | 29 604[1] km² |
| Volumen | 8.400 km³ |
| Aps. visina | 472[1] m |
| Dužina | 584[1] km |
| Širina | 16 – 80[1] km |
| Dubina | 704[1] m |
| Hidrologija | |
| Pritoke | Ruhuhu |
Geografija
Jezero Malavi dugo je 584 km (u smjeru sjever-jug) a široko od 16 do 80 km, ukupne površine 29.604 km², najveće dubine 704 m.[1] Jezero leži u kotlini na nadmorskoj visini od 472 m, okruženo visokim planinskim masivom Livingstone i bitno nižim masivom Viphya i visoravni Nyika na istoku. Svježi jugoistočni vjetar (mwera) prevladava od maja do augusta, on se često pretvori u buru, koja uzrokuje velike valove, pa je tad plovidba izuzetno opasna jer obala ima malo zaštićenih luka.[1] U Malavi utječe 14 rijeka, od svih njih je najveći Ruhuhu, a ističe samo jedna rijeka – Shire (pritoka Zambezija).[1] Na jezeru postoje i otoci od kojih su dva najveća Likoma i Chizumulu naseljeni (oba pripadaju Malaviju).
Geologija
Po geološkim istraživanjima jezero Malavi nastalo je kad se Afrička ploča podijelila prije 2,000.000 ili 40.000 godina.[2]
Fauna
U vodama jezera Malavi živi najviše vrsta jezerskih riba na svijetu, od tog čak 1 000 vrsta ciklida,[3] mnoge od njih su endemske, jer je jezero zbog Vodopada Murchison odvojeno od voda Zambezija.[1] Zbog toga je u južnom dijelu jezera pored grada Monkey Bay 1980. osnovan Nacionalni park jezera Malavi s ciljem da se zaštiti njegov jedinstven riblji fond, ali i ostale životinje koje žive uz njegove obale. Park je od 1984. uvršten na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Africi. I mozambički dio jezera proglašen je rezervatom prirode 10. jula 2011.[4]
.jpg)
Uz obale jezera živi i veliki broj nilskih konja, krokodila i pitona i varana.
Privreda i transport
Ribolov je važna grana privrede lokalnog stnovništva, osobito je razvijen na njegovom južnom kraju. Ali se zbog prekomjernog izlova, upotrebe zabranjenih mreža, lova u vrijeme razmnožavanja, kao i zbog povećane urbanizacije duž obala, ribni fond smanjio.[1]
Po jezeru se odvija brodski promet putnika i tereta, između malavijskih luka Monkey Bay, Nkhotakota, Nkhata Bay, Otoka Likoma, Chilumba i Karonga.[1]
Historija
Portugalski istraživač Caspar Boccaro prvi je izvjestio Evropljane 1616. o postojanju tog jezera.[1] Nakon njega je njegov zemljak Candido José da Costa 1846. uspio i doći do jezera, a nakon njega je i slavni David Livingstone dospio do jezera 1859. godine.[1] Do kraja 19. vijeka Portugalci su zauzeli njegovu istočnu obalu (današnji Mozambik), a Britanci zapadnu i otoke te osnovali svoju koloniju Nyasaland (današnji Malavi).
