ఆపస్తంబ

• హిందూమతము నకు సంబంధించిన ఆధారాలు, నియమాలు, సిద్ధాంతాలు, తత్వాలను వివరించేవి హిందూ ధర్మశాస్త్రాలు. ఇవి ప్రధానంగా సంస్కృత భాషలో వ్రాయబడ్డాయి. ఈ విధమైన సంస్కృత సాహిత్యమును మతపరంగా ఆరు విభాగాలు, మతంతో సంబంధం లేకుండా నాలుగు విభాగాలుగా పరిగణిస్తారు. వీటిలో శ్రుతులు, ఉపవేదములు, వేదాంగములు, స్మృతులు అనేవి ప్రధాన విభాగాలు.
• "స్మృతి" అనగా "స్మరించినది" అనగా "గుర్తు ఉంచుకొన్నది. ఇవి శ్రుతుల తరువాతి ప్రమాణిక గ్రంథాలు. స్మృతి అనగా ధర్మశాస్త్రము.

• స్మృతులు ఇరవై ఉన్నాయి. అవి మను, అత్రి, విష్ణు, హరిత, యాజ్ఞవల్క్య, ఉశాన, ఆంగీరస, యమ, ఆపస్తంబ, సమ్వర్త, కాత్యాయన, బృహస్పతి, పరాశర, వ్యాస, శంఖ, లిఖితా, దక్ష, గౌతమ, శాతాతప, వసిష్ట అనే స్మృతులు ఇవి ధర్మశాస్త్రాలు.

• కృష్ణ యజుర్వేదం యొక్క పరిశోధనకు అంకితం అయిన తైత్తరీయ శాఖకు చెందిన వేద పాఠశాల నుండి ఒక బ్రాహ్మణ కుటుంబం లోని వచ్చిన ఒకరు ఆపస్థంబుడు.^[2] ఈ మొత్తం కల్పసూత్రములు అపాస్తంబుడుచే రచింపబడినది అని నమ్ముతారు, కానీ, కేన్ ^[1] (కేన్ ఈ ధర్మ సూత్రములకు కేటాయించే తేదీ సుమారు 450-350 బిసి మధ్య కాలము) ^[3] తెలియ చేసిన దాన్ని బట్టి, ఈ విషయము గురించి అధ్యయన కారులలో మాత్రం అభిప్రాయ భేదం ఉన్నది అని చెపుతూ ఉంది.

• ఈ ధర్మసూత్రాలు గురించి అనేక పురాతన వ్యాఖ్యానాలు వ్రాయబడినవి. వాటి అన్నీంటి మధ్యలో బ్రతికినది అత్యంత ప్రసిద్ధ మైనది అయిన హరదత్త ఒకటి మాత్రమే.^[1] పాట్రిక్ ఆలైవెల్లీ 1999 సం.లో అపస్తంబుడు యొక్క గృహ్య సూత్రములు, మంత్ర పాఠములు, గౌతమ మహర్షి యొక్క ధర్మసూత్రాల యొక్క ప్రశ్నలు గురించి వ్యాఖ్యానించారు.^[1] హరిదత్త దక్షిణ భారతదేశం చెందినట్లు, కేన్ అతనికి 1100-1300 సం. మధ్య తేదీలు సూచించాడు^[1]

ఈ ధర్మసూత్రములు బాగా నిర్వహించబడుతోంది, ఇది రెండు పుస్తకాలుగా విభజించబడింది. ముందు మొదటి భాగములో విద్యార్థి సాధారణ నియమాలు వంటి సంబంధిత అంశాలపై అవసరమైన ఒప్పందాలు, దీక్షా, ఉపకారవేతనం, వేదం అధ్యయనం, స్మరించడం, శుద్ధీకరణ, తినడం,, నిషిద్ధ ఆహారం, చట్టబద్ధమైన జీవనానికి,, తపస్సు. అంశాలతో పూర్తిగా అంకితం మైన ఒక విద్యార్థిచదువు పూర్తి చేసుకుని ఇంటికి తిరిగి రావడం అనే అంశాలు ఉంటాయి. రెండవ పుస్తకం భాగములలో గృహస్థు సంప్రదాయం అవసరమైనది. ఇది ఆశ్రమాలు లోని నాలుగు ఆదేశాలు అయిన ఒక గృహస్థు విధులు, అనువంశికత, అంత్యక్రియలు, రాజు వంటి అంశాలు పై వ్యవహరిస్తుంది.^[4]

• హిందూధర్మశాస్త్రాలు
• చతుర్వేదాలు
• కృష్ణయజుర్వేదం
• హిందూ సంస్కారములు

• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "ఆపస్తంబ", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews. (discussion of his Sulbasutra)
• Introduction to Apastamba (Hindu scriptures website)