Ҷеймс Уэбб (телескоп)

расадхонаи мадорӣ

Телескопи фазоии Ҷеймс Уэбб (англ. James Webb Space Telescope, JWST) — расадхонаи инфрасурхи мадорӣ, ки шояд ҷои телескопи фазоии Ҳабблро иваз мекунад.

Ҷеймс Уэбб
англ. James Webb Space Telescope
Логотип
Нигора
Шахси калидӣJohn C. Mather[d]
Вазн6 161,42 кг[1]
Номида ба шарафиJames E. Webb[d]
Пеш азтелескопи Ҳаббл
Кишвари созанда
Арзиш9 700 000 000 $[2]
Мабдаи сафарELA-3[d][3][4]
Destination pointL2-Earth-Sun[d]
Ракетка-интиқолдиҳандаAriane 5 ECA[d][5][4]
ОператорSpace Telescope Science Institute[d][6] ва Goddard Space Flight Center[d][6]
Launch contractorArianespace[d]
Васоити таҳқиқоти ҳамроҳNIRCam[d], NIRSpec[d], MIRI[d] ва FGS-NIRISS[d]
Таърихи партоби фазопаймо25 декабр 2021[7][8][4]
Lagrangian pointL2-Earth-Sun[d]
Навъи мадорhalo orbit[d]
ИхтироъкорNorthrop Grumman[d][6][9], Ball Aerospace & Technologies[d][6][10], L3Harris Technologies[d][6][11], General Dynamics Mission Systems[d][6][12], Materion[d][6][13], Raytheon Company[d][6][14] ва Teledyne Technologies[d][6][15]
Has goalкайҳоншиносӣ ва Кайҳоннавардӣ
Focal length131,4 м
Maximum wavelength of sensitivity28,5 micrometre[16]
Minimum wavelength of sensitivity0,6 micrometre[16]
Дарозӣ
Бар14,2 м[17]
Масоҳат
  • 25,4 м²
Диаметр6,5 м[18][19] ва 0,74 м[20]
Вебгоҳи расмӣwebb.nasa.gov(англ.)
esawebb.org(англ.)
webbtelescope.org(англ.)
Official blog URLblogs.nasa.gov/we…(англ.)
ХештегиJWST
3D model
FunderНАСА[6], Еврокосмос[6] ва Canadian Space Agency[d][6]
Шумори пайгирон2 775 941 ва 231 000 ± 999[21]
 Парвандаҳо дар Викианбор

Он дар ибтидо телескопи фазоии насли оянда (англ. Next-generation space telescope, NGST) ном дошт. Дар соли 2002 он ба шарафи роҳбари дуюми NASA Ҷеймс Уэбб (1906—1992), ки дар солҳои 1961—1968 дар ҷараёни барномаи Аполлон ба ин оҷонсӣ роҳбарӣ мекард, номгузорӣ шуд.

Ҷеймс Уэбб дорои 6,5 метр диаметр оина, бо масоҳати сатҳи ҷамъоварӣ 25 м² дорад, ки аз радиатсияи инфрасурх аз Офтоб ва Замин бо сипари гармӣ пинҳон карда шудааст. Телескоп дар мадори гало дар нуктаи Лагранж L 2 системаи Офтоб-Замин гузошта мешавад.

Лоиҳа натиҷаи ҳамкории байналмилалии 17 кишвар аст, бо раҳбарии NASA, бо саҳми назарраси Агентии фазоии Аврупо ва Конодо мебошад.

Арзиши тахминии лоиҳа 9,815 миллиард долларро ташкил медиҳад (дар баробари истифода шудани телескоп он афзоиш хоҳад ёфт), ки саҳми NASA 8,8 миллиард доллар, саҳми Агентии кайҳонии Аврупо 850 миллион доллар бо шумули партоб, саҳми Агентии фазоии Конодо доллар 165 миллион[22] доллар аст. NASA 80 % вақти телескопро мегирад, дар ҳоле ки EKA — 15 %[23], CSA — 5 %[24] .

Телескоп бо мушаки Ariane 5 25 декабри соли 2021 партоб дода шуд. Дар ин ҳолат, аввалин тадқиқоти илмӣ дар аввали соли 2022 оғоз мешавад. Телескоп камаш панҷ сол кор мекунад;

Вижагиҳо

Телескоп вазни баробар бо нисфи вазни Ҳабл дорад аммо масоҳат оина асли он беш аз 6 баробари оина Ҳабл аст[25]. Ҷеймс Уэбб барои ахтаршиносӣ модунсурх тарроҳӣ шуда аммо ҳамчунин метавонад партавҳои норинҷӣ ва сурхро низ расад кунад.

Муқоисаи оинаҳои Ҳаббл ва Уэбб


Телескопҳои заминӣ бояд аз миёни атмосфера расад кунанд, ки бисёре аз амвоҷ ғайриқобили мушоҳида мешаванд. Ҳатто дар ҷоҳое, ки атмосфера шаффоф аст бисёре аз таркиботи шимиёӣ монанди об, диокседи карбун ва метан, ки дар ҷавви Замин вуҷуд доранд кори таҷзия ва таҳлилро бисёр сахт мекунанд. Телескопҳои фазоии мавҷуд монанди Ҳабл наметавонанд ин даста аз амвоҷро мутолиа кунанд, зеро оинаҳо ба андоза кофӣ хунук нестанд (оинаи Ҳабл дар ҳудуди 15 °C нигаҳдорӣ мешавад).

Эзоҳ