การประท้วงกรณีแมฮ์ซอ แอมีนี

การประท้วงกรณีแมฮ์ซอ แอมีนี (เปอร์เซีย: مهسا امینی) เป็นชุดการประท้วงและการก่อความไม่สงบที่กำลังดำเนินอยู่ในประเทศอิหร่านตั้งแต่วันที่ 16 กันยายน ค.ศ. 2022 หลังการเสียชีวิตของแมฮ์ซอ แอมีนี ระหว่างที่เธอถูกตำรวจคุมขัง กล่าวกันว่าเธอถูกสายตรวจศีลธรรมของอิหร่านทุบตีหลังจากถูกกล่าวหาว่าละเมิดรูปแบบการสวมฮิญาบมาตรฐานตามกฎหมายในที่สาธารณะ^[5] การประท้วงเริ่มต้นในเมืองใหญ่อย่างแซกเกซ, แซแนนแดจ, ดีวอนแดร์เร, บอเน และบีจอร์ในจังหวัดเคอร์ดิสถาน ต่อมาจึงได้กระจายไปตามเมืองใหญ่อื่น ๆ ในประเทศอิหร่าน รวมถึงในกรุงเตหะราน รวมทั้งมีการชุมนุมชาวอิหร่านในอาศัยในต่างประเทศเช่น ทวีปยุโรป แคนาดา สหรัฐฯ และตุรกี^[6][7]

การประท้วงกรณี แมฮ์ซอ แอมีนี
ส่วนหนึ่งของ การประท้วงในอิหร่าน ปี 2021–2022, ขบวนการประชาธิปไตยอิหร่าน, การประท้วงกฎหมายบังคับสวมฮิญาบในประเทศอิหร่าน และการเสียชีวิตของแมฮ์ซอ แอมีนี
วันที่	16 กันยายน ค.ศ. 2022 – ปัจจุบัน
สถานที่	ประเทศอิหร่าน
สาเหตุ	การเสียชีวิตของแมฮ์ซอ แอมีนี กฎหมายบังคับสวมฮิญาบตั้งแต่ปี 1979 การสลายการชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตยในอิหร่าน การสลายการชุมนุมต้านกฎหมายบังคับสวมฮิญาบ การละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อสตรีและเด็กผู้หญิงโดยสายตรวจคุณธรรมของอิหร่าน ความรุนแรงต่อสตรีในอิหร่าน การเสียชีวิตของผู้ชุมนุมจากสลายการชุมนุม
เป้าหมาย	ล้มล้างสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน การจัดตั้งระบอบประชาธิปไตย การส่งคืนอำนาจแด่ราชวงศ์ปาห์ลาวี (บางส่วน) ยกเลิกข้อบังคับบางส่วนในกฎหมาย ยุบเลิกสายตรวจคุณธรรม หยุดความรุนแรงต่อสตรี แยกรัฐศาสนาออกจากการเมืองให้เป็นรัฐฆราวาส ดำเนินคดีกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการเสียชีวิตของแมฮ์ซอ แอมีนี
วิธีการ	การประท้วง, การเดินขบวน, การจลาจล, การปิดถนน, การตั้งสิ่งกีดขวาง, การนัดหยุดงาน, การนัดหยุดเรียน และการดื้อแพ่งต่อกฎหมายสวมฮิญาบในที่สาธารณะ
สถานะ	ดำเนินอยู่
คู่ขัดแย้ง
ผู้ประท้วง สาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน แฟรอจอ แอร์เทช กองพิทักษ์ปฏิวัติอิสลาม แบซีจ นอกเครื่องแบบ ตำรวจปราบจลาจล
ผู้นำ
ไม่มีศูนย์กลาง แอลี ฆอเมเนอี เอบรอฮีม แรอีซี แอฮ์แมด แวฮีดี แอลี แชมฆอนี โฮเซย์น แอชแทรี
ความเสียหาย
เสียชีวิต	มากกว่า 319 คน[2][3][4]
บาดเจ็บ	1160 คน [1]

ข้อมูลเมื่อ 22 กันยายน ค.ศ. 2022 (2022 -09-22)^[update] มีผู้ประท้วงอย่างน้อย 31 รายที่เสียชีวิตจากการปราบปรามผู้ชุมนุม ถือเป็นการประท้วงที่มีผู้เสียชีวิตมากที่สุดนับตั้งแต่การประท้วงในปี 2019–2020 ซึ่งมีผู้เสียชีวิต 1,500 ราย^[2]

นอกจากจะพยายามสลายการชุมนุมแล้ว รัฐบาลอิหร่านยังจำกัดการเข้าถึงแอปพลิเคชันอย่างอินสตาแกรมและวอตแซปส์ ไปจนถึงการจำกัดการเข้าถึงอินเทอร์เน็ต เพื่อให้การจัดการประท้วงเป็นไปอย่างยากลำบาก ถือเป็นการจำกัดอินเทอร์เน็ตครั้งที่หนักที่สุดนับตั้งแต่การประท้วงในปี 2019 ที่ตัดขาดการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตโดยสมบูรณ์^[8]การโจมตีผู้ชุมนุมได้นำไปสู่การที่ผู้ชุมนุมบุกทำลายสถานที่ราชการ, ฐานทัพของรัฐบาล, ศูนย์ศาสนา, เผารถตำรวจ ยังมีการฉีกทำลายป้ายโฆษณาชวนเชื่อต่อต้านอเมริกา, โปสเตอร์และรูปปั้นของผู้นำสูงสุด แอลี ฆอเมเนอี และอดีตผู้นำสูงสุด รูฮุลลอฮ์ โคมัยนี โดยการชุมนุมของกลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยเตหะรานและมีการชุมนุมนักศึกษาในสถานศึกษาทั่วในประเทศเพื่อต้องการความยุติธรรม ต่อมาตำรวจควบุมฝูงชนได้เอาแก๊สน้ำตา รถควบคุมฝูงชน หนังสติ๊กยิง ทำให้กลุ่มผู้ชุนนุมได้รับบาดเจ็บ