จังหวัดของประเทศศรีลังกา

หลังจากจักรวรรดิบริติชเข้าปกครองเกาะซีลอนโดยสมบูรณ์ใน ค.ศ. 1815 เกาะซีลอนถูกแบ่งออกเป็นสามเขตตามชนชาติได้แก่ชาวสิงหลพื้นที่ราบ ชาวสิงหลกัณฏิ และชาวทมิฬ ต่อมาใน ค.ศ. 1829 ทางจักรวรรดิบริติชได้ตั้งกรรมาธิการโคลบรุก–คาเมรอนเพื่อทบทวนการบริหารราชการบริติชซีลอนอีกครั้ง^[3] กรรมาธิการดังกล่าวเสนอว่าเขตชนชาติทั้งสามเขตควรยุบรวมกันเป็นหน่วยเดียวและแบ่งออกเป็นจังหวัดตามที่ตั้งภูมิศาสตร์แทน^[3] ในวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1833 จึงได้มีการจัดตั้งจังหวัด 5 จังหวัดดังนี้^[4][5][6][7]

• จังหวัดกลาง
• จังหวัดตะวันออก
• จังหวัดเหนือ
• จังหวัดใต้
• จังหวัดตะวันตก

ตลอดช่วงที่เหลือของคริสต์ศตวรรษที่ 19 ได้มีการจัดตั้งจังหวัดเพิ่มเติมอีก 4 จังหวัดได้แก่^[6][7][8]

• จังหวัดตะวันตกเฉียงเหนือ แยกตัวออกมาจากจังหวัดตะวันตกใน ค.ศ. 1845^[9]
• จังหวัดกลางเหนือ แยกตัวออกมาจากจังหวัดเหนือใน ค.ศ. 1873^[10]
• จังหวัดอูวะ จัดตั้งขึ้นจากพื้นที่บางส่วนของจังหวัดกลาง จังหวัดตะวันออก และจังหวัดใต้ใน ค.ศ. 1886^[10]
• จังหวัดสพรคมุวะ จัดตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1889^[11]

หลังจากที่ประธานาธิบดี เจ. อาร์. ชยวรรธนะแห่งสาธารณรัฐสังคมนิยมประชาธิปไตยศรีลังกาและนายกรัฐมนตรีแห่งสาธารณรัฐอินเดียร่วมลงนามในข้อตกลงอินโด-ลังกาในช่วงสงครามกลางเมืองศรีลังกาใน ค.ศ. 1987 ในปีถัดมาประธานาธิบดีชยวรรธนะได้ประกาศยุบรวมจังหวัดตะวันออกและจังหวัดเหนือเข้าด้วยกันเป็นจังหวัดตะวันออกเฉียงเหนือ^[12] โดยตั้งใจจะให้เป็นมาตรการชั่วคราวจนกว่าจะมีการจัดประชามติประชาชนในจังหวัดตะวันออกว่าจะให้ยุบรวมเป็นการถาวรหรือไม่ อย่างไรก็ตาม ประธานาธิบดีหลายคนที่ขึ้นดำรงตำแหน่งต่อจากประธานาธิบดีชยวรรธนะตัดสินใจที่จะต่ออายุมาตรการชั่วคราวดังกล่าวออกไปเรื่อย ๆ แทนที่จะจัดประชามติ ประชามติดังกล่าวนั้นไม่เคยเกิดขึ้น^[13] ชาวศรีลังกาชาตินิยมไม่พอใจกับการยุบรวมสองจังหวัดดังกล่าว ในวันที่ 14 กรกฎาคม ค.ศ. 2006 พรรคจนตาวิมุกติเปรมุณะ หรือพรรคแนวร่วมประชาชนปลดปล่อยของศรีลังกาได้ยื่นคำร้องต่อศาลสูงสุดเพื่อให้พิจารณาตั้งสภาจังหวัดตะวันออกขึ้นมาใหม่อีกครั้ง ในวันที่ 16 ตุลาคมปีเดียวกัน ศาลสูงสุดได้วินิจฉัยว่าการยุบรวมจังหวัดตะวันออกและจังหวัดเหนือตามประกาศของประธานาธิบดีชยวรรธนะเป็นโมฆะ^[12] จังหวัดตะวันออกเฉียงเหนือแยกตัวกลับไปเป็นจังหวัดเหนือและจังหวัดตะวันออกตามเดิมในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2007

ในปัจจุบันประเทศศรีลังกาแบ่งการปกครองออกเป็น 9 จังหวัดได้แก่

ธงจังหวัด	ชื่อจังหวัด อักษรไทย	ชื่อจังหวัด อักษรสิงหล	ชื่อจังหวัด อักษรทมิฬ	แผนที่	เมืองเอก	ค.ศ. ที่จัดตั้ง	พื้นที่พื้นดิน (ตร.กม.)[14]	พื้นที่พื้นน้ำ (ตร.กม.)[14]	พื้นที่รวม (ตร.กม.)[14]	ประชากร (ค.ศ. 2012)[15]	ความหนาแน่น (ต่อ ตร.กม)[a]	รหัสไอเอสโอ[16]
	จังหวัดกลาง	මධ්‍යම පළාත มัธยมะปฬาตะ	மத்திய மாகாணம் มัตติยะมากาณัม		กัณฏิ	1833	5,575	99	5,674	2,571,557	461	LK-2
	จังหวัดกลางเหนือ	උතුරු මැද පළාත อุตุรุแมดะปฬาตะ	வட மத்திய மாகாணம் วฏะมัตติยะมากาณัม		อนุราธปุระ	1873	9,741	731	10,472	1,266,663	130	LK-7
	จังหวัดตะวันตก	බස්නාහිර පළාත บัสนาหิระปฬาตะ	மேல் மாகாணம் เมลมากาณัม		โคลัมโบ	1883	3,593	91	3,684	5,851,130	1628	LK-1
	จังหวัดตะวันตกเฉียงเหนือ	වයඹ පළාත วยัมบะปฬาตะ	வட மேல் மாகாணம் วฏะเมลมากาณัม		กุรุแณกละ	1845	7,506	382	7,888	2,380,861	317	LK-6
	จังหวัดตะวันออก	නැගෙනහිර පළාත แนเกนหิระปฬาตะ	கிழக்கு மாகாணம் กิฬักกุมากาณัม		ตรินโคมาลี	1833	9,361	635	9,996	1,555,510	166	LK-5
	จังหวัดใต้	දකුණු පළාත ดกุนุปฬาตะ	தென் மாகாணம் เต็ณมากาณัม		กอลล์	1833	5,383	161	5,544	2,477,285	460	LK-3
	จังหวัดสพรคมุวะ	සබරගමුව පළාත สพรคมุวะปฬาตะ	சபரகமுவ மாகாணம் จปรกมุวะมากาณัม		รัตนปุระ	1889	4,921	47	4,968	1,928,655	392	LK-9
	จังหวัดเหนือ	උතුරු පළාත อุตุรุปฬาตะ	வட மாகாணம் วฏะมากาณัม		แจฟฟ์นา	1833	8,290	594	8,884	1,061,315	128	LK-4
	จังหวัดอูวะ	ඌව පළාත อูวะปฬาตะ	ஊவா மாகாணம் อูวะมากาณัม		พทุลละ	1886	8,335	165	8,500	1,266,463	152	LK-8
รวม							62,705	2,905	65,610	20,359,439	325