จิมมี เวลส์
จิมมี ดอนอล เวลส์ (อังกฤษ: Jimmy Donal Wales; เกิดวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966) รู้จักในนามแฝง จิมโบ (Jimbo) เป็นเว็บมาสเตอร์ ผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต และอดีตนักธุรกิจการเงิน[3][4]ชาวอเมริกันเชื้อสายอังกฤษ[5] เขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมไม่แสวงหาผลกำไรออนไลน์[6] และวิเกีย ซึ่งภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นแฟนดอม เว็บโฮสติงแสวงหากำไร[7]
จิมมี เวลส์ | |
---|---|
เวลส์ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2019 | |
เกิด | จิมมี ดอนอล เวลส์ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา สหรัฐ |
ชื่ออื่น | จิมโบ (ชื่อบนเวที)[1] |
การศึกษา |
|
อาชีพ | ผู้ประกอบการด้านอินเทอร์เน็ต, เว็บมาสเตอร์, นักธุรกิจการเงิน (อดีต) |
ตำแหน่ง |
|
ผู้สืบตำแหน่ง | Florence Devouard (ในฐานะประธานมูลนิธิวิกิมีเดีย) |
กรรมการใน |
|
คู่สมรส | Pamela Green (สมรส 1986; หย่า 1993) Christine Rohan (สมรส 1997; หย่า 2011) Kate Garvey (สมรส 2012) |
บุตร | ลูกสาว 3 คน |
รางวัล | ดูข้างล่าง |
เว็บไซต์ | jimmywales |
ลายมือชื่อ | |
เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา โดยเริ่มศึกษาที่โรงเรียนรูด็อล์ฟ โรงเรียนเตรียมมหาวิทยาลัย[8][9][10] เขาจบปริญญาตรีและปริญญาโทสาขาการเงินจากมหาวิทยาลัยออเบิร์นและมหาวิทยาลัยแอละแบมาตามลำดับ[9]
ใน ค.ศ. 1996 เวลส์กับพันธมิตรสองคนก่อตั้งเซิร์ชพอร์ทัลชื่อโบมิส ซึ่งโดยหลักเป็นที่รู้จักจากการแสดงเนื้อหาผู้ใหญ่ โบมิสได้ลงทุนให้กับนูพีเดีย (2000–2003) สารานุกรมพิชญพิจารณ์เสรี ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เขาร่วมกับแลร์รี แซงเงอร์กับคนอื่น ๆ ก่อตั้งวิกิพีเดีย สารานุกรมเนื้อหาเสรีที่ได้เติบโตและเป็นที่นิยมอย่างมาก ถึงแม้ว่าเคยมีการระบุเขาเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง เขาโต้แย้งสิ่งนี้และประกาศตนเองเป็นผู้ก่อตั้งคนเดียว[11][12]
เวลส์ดำรงตำแหน่งคณะกรรมการจัดการมูลนิธิวิกิมีเดีย มูลนิธิที่เขาช่วยก่อตั้งเพื่อบริหารวิกิพีเดีย เนื่องจากบทบาทในการก่อตั้งวิกิพีเดียของเขา สารานุกรมขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ไทม์ จัดให้เขาเป็นหนึ่งใน "100 ผู้ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก" ใน ค.ศ. 2006[13]
ชึวิตช่วงต้น
เวลส์เกิดที่ฮันต์สวิลล์ รัฐแอละแบมา ในเวลาก่อนเที่ยงคืนวันที่ 7 สิงหาคม ค.ศ. 1966 อย่างไรก็ตาม สูติบัตรของเขาระบุวันเกิดเป็น 8 สิงหาคม[14][15] จิมมี ซีเนียร์ พ่อของเขา[16] ทำงานเป็นผู้จัดการร้านขายของชำ ส่วน ดอริส แอนน์ (สกุลเดิม ดัดลีย์) แม่ของเขา และเออร์มา ย่า/ยายของเขา ดำเนินกิจการ House of Learning[17][9]
ผลงาน
การพัฒนาวิกิพีเดีย
ในวันที่ 15 มกราคม ค.ศ. 2001 เวลส์และแซงเงอร์ได้ตั้งวิกิพีเดีย ซึ่งเป็นเว็บไซต์วิกิในรูปแบบที่คล้ายคลึงกับนูพีเดียขึ้น โดยตั้งใจว่าจะใช้วิกิพีเดียเป็นพื้นที่ระดมความคิดสำหรับเขียนเนื้อหาสารานุกรมในขั้นต้น ก่อนที่จะส่งไปที่นูพีเดียเพื่อตรวจสอบอีกครั้ง การเติบโตอย่างรวดเร็วของวิกิพีเดียในเวลาต่อมาทำให้วิกิพีเดียกลายเป็นโครงการหลักและโครงการนูพีเดียต้องระงับไป ในระยะแรกของการพัฒนาวิกิพีเดียนั้น แซงเงอร์เป็นผู้ดำเนินการเป็นส่วนใหญ่ ในขณะที่เวลส์เป็นผู้ออกเงินทุน เวลส์ถือว่าตนเองเป็นผู้ก่อตั้งวิกิพีเดียแต่เพียงผู้เดียว ถึงแม้ว่าแซงเงอร์จะยังคงเรียกตนเองว่าเป็น "ผู้ร่วมก่อตั้ง" วิกิพีเดียก็ตาม แซงเงอร์ได้ยุติการทำงานในโครงการวิกิพีเดียในเวลาต่อมา โดยประกาศการลาออกไว้ที่หน้าผู้ใช้วิกิพีเดียของเขาเอง หลังจากลาออก แซงเงอร์ได้วิพากษ์วีธีที่เวลส์ดำเนินโครงการ [18] โดยวิจารณ์ว่าเวลส์เป็นบุคคลจำพวก "ต่อต้านพวกหัวกะทิอย่างสิ้นเชิง" ("decidedly anti-elitist") ซึ่งเวลส์ไม่เห็นด้วยกับมุมมองนี้ของแซงเงอร์ และกล่าวว่าตนไม่ได้ต่อต้านพวกหัวกะทิ แต่ "น่าจะเป็นจำพวกต่อต้านพวกถือใบประกาศฯ (anti-credentialist) มากกว่า สำหรับผม สิ่งสำคัญคือทำให้ถูกต้อง และถ้ามีใครก็ตามที่เป็นคนฉลาดและทำงานได้น่าอัศจรรย์แล้วล่ะก็ ผมไม่สนหรอกว่าเขาจะเป็นนักเรียนมัธยมปลายหรือศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด งานที่เขาทำต่างหากที่สำคัญ ... คุณหวังพึ่งใบประกาศฯ ของคุณในวิกิพีเดียไม่ได้หรอก ... คุณต้องเดินเข้าตลาดความคิดและสัมพันธ์กับคนอื่น ๆ"
ในกลาง ค.ศ. 2003 เวลส์ได้ก่อตั้งมูลนิธิวิกิมีเดียขึ้น โดยเป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ตั้งในเมืองแทมปา รัฐฟลอริดา ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนวิกิพีเดียและโครงการพี่น้องอื่น ๆ นับแต่นั้น บทบาทของเวลส์จะเพิ่มขึ้นจากเดิมในด้านการส่งเสริมและการพูดในที่ต่าง ๆ ถึงโครงการของมูลนิธิ นับถึง ค.ศ. 2005 เวลส์ยังคงดำรงตำแหน่งประธานมูลนิธิและประธานกรรมการบริหารมูลนิธิอยู่
ใน ค.ศ. 2004 มีการอ้างคำพูดของเวลส์ว่าเขาใช้เงินส่วนตัวประมาณ 500,000 ดอลลาร์สหรัฐ ในการก่อตั้งและดำเนินงานโครงการวิกิต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม เมื่อสิ้นสุดการระดมทุนของมูลนิธิวิกิมีเดียในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2005 มูลนิธิได้รับการสนับสนุนที่จำเป็นทั้งหมดจากสิ่งของและเงินบริจาค
เวลส์ยังปฏิบัติหน้าที่ในฐานะ "จอมเผด็จการผู้เมตตา (benevolent dictator)" ของวิกิพีเดียด้วย ถึงแม้เวลส์จะไม่สนับสนุนการใช้คำนี้ก็ตาม เวลส์ยังคงมีอำนาจการควบคุมสูงสุดในมูลนิธิวิกิมีเดีย โดยนอกจากตัวเขาเองจะเป็นกรรมการบริหารมูลนิธิแล้ว เขายังเสนอชื่อหุ้นส่วนทางธุรกิจของเขาจำนวนสองคน ซึ่งมิได้เป็นผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอ ให้ร่วมเป็นกรรมการด้วย ซึ่งเนื่องจากคณะกรรมการบริหารมูลนิธิมีอยู่ด้วยกันห้าคน โดยพฤตินัยแล้วจึงถือว่าเวลส์ครองเสียงข้างมาก (สามเสียง) ในคณะกรรมการ อย่างไรก็ตาม เวลส์กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า หากกรรมการในฟากผู้แก้ไขวิกิพีเดียอย่างสม่ำเสมอทั้งสองคนเห็นพ้องกันในญัตติใดญัตติหนึ่งแล้ว ตนจะออกเสียงสนับสนุนด้วย ซึ่งมีผลทำให้กรรมการฟากผู้แก้ไขได้รับเสียงข้างมาก เวลส์ยังกล่าวด้วยว่าคำว่า "จอมเผด็จการผู้เมตตา" ใช้กันมากโดยสื่อมวลชน แต่ชุมชนวิกิพีเดียไม่ยอมรับคำนี้[ต้องการอ้างอิง]
โครงการอื่น ๆ
เมื่อเร็ว ๆ นี้ เวลส์ได้ก่อตั้งบริษัทวิเกีย ซึ่งเป็นบริษัทแสวงหาผลกำไร มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นเว็บโฮสต์ให้โครงการวิกิต่าง ๆ และดูแลโครงการวิกิซิตีส์ซึ่งมีลักษณะเดียวกับวิกิพีเดีย ทั้งนี้น่าจะเป็นเพราะอิทธิพลจากความสำเร็จของวิกิพีเดีย
ชีวิตส่วนตัว
จิมมี เวลส์แต่งงานสามครั้ง ตอนอายุ 20 ปี เขาแต่งงานกับ Pamela Green[3] เพื่อนร่วมงานในร้านขายของชำที่รัฐแอละแบมา[19] ทั้งคู่หย่ากันใน ค.ศ. 1993[9] ต่อมาได้พบกับ Christine Rohan ภรรยาคนที่สองผ่านเพื่อนในชิคาโก โดยเธอทำงานเป็นแม่ค้าเหล็กของมิตซูบิชิ[20][21] ทั้งคู่แต่งงานกันที่เทศมณฑลมอนโร รัฐฟลอริดาในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1997[22] และมีลูกสาวคนเดียวก่อนที่จะแยกกันใน ค.ศ. 2008[3][20][19]
เวลส์แต่งงานกับ Kate Garvey ที่Wesley's Chapelในลอนดอนเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม ค.ศ. 2012[23] เธอเป็นอดีตเลขาธิการจดบันทึกของโทนี แบลร์ ซึ่งเวลส์พบเธอที่ดาโวส ประเทศสวิตเซอร์แลนด์[24][25] เวลส์มีลูกสาวสามคน: กับ Rohan หนึ่งคน และกับ Garvey สองคน[1][26]
เวลส์อาศัยอยู่ที่ลอนดอน ประเทศอังกฤษมาตั้งแต่ ค.ศ. 2012[27] เขาได้รับสิทธิพลเมืองอังกฤษใน ค.ศ. 2019[5] และระบุตนเองว่าเป็นเชฟที่หลงใหล[28]
สิ่งตีพิมพ์
อ้างอิง
บรรณานุกรม
- Poe, Marshall (September 2006). "The Hive". The Atlantic Monthly. 298 (2): 86–94. สืบค้นเมื่อ February 29, 2008.
อ่านเพิ่ม
- "Wikimania: Meet the Wikipedians. Those "persnickety," techy types who keep your favorite Internet information website brimming with data." 60 Minutes: Morley Safer interviewing Jimmy Wales. First aired on April 5, 2015. Rebroadcast on July 26, 2015.
- Wales, Jimmy (July 2005). "The birth of Wikipedia – Jimmy Wales recalls how he assembled "a ragtag band of volunteers," gave them tools for collaborating and created Wikipedia, the self-organizing, self-correcting, never-finished online encyclopedia". TED talks.
- On Being w/Krista Tippett เก็บถาวร 2017-01-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน; Jimmy Wales – The Sum of All Human Knowledge (broadcast WAMU American University) September 11, 2016
- Wikipedia Founder Jimmy Wales is Taking on Facebook and the Dangers Lurking in the Rise of Artificial Intelligence, by Fred Guterl, Newsweek, December 12, 2019.
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์ทางการ
- จิมมี เวลส์ ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
- แม่แบบ:Charlie Rose
- ข้อมูลการออกสื่อ บน ซี-สแปน
- จิมมี เวลส์ บน เท็ด
- Roberts, Russ (March 9, 2009). "Wales on Wikipedia". EconTalk. Library of Economics and Liberty.
- Wikipedia:Role of Jimmy Wales, Wales's role in the English Wikipedia as described by its editors
- You can look it up: The Wikipedia story – excerpt from the 2014 book The Innovators
- Wikipedia userpage
- Wikia userpage
- Wales, Jimmy (December 9, 2016). "How Wikipedia Works". cato.org. Cato Institute.
Jimmy Wales, founder of Wikipedia, discusses the site, how it's treated by governments, and how it's fueled by its users.