น้ำประสานทอง

น้ำประสานทอง/บอแรกซ์
ชื่อ
	IUPAC name disodium;3,7-dioxido-2,4,6,8,9-pentaoxa-1,3,5,7-tetraborabicyclo[3.3.1]nonane;decahydrate
	ชื่ออื่น Borax decahydrate; Sodium borate decahydrate; Sodium tetraborate decahydrate; Sodium tetrahydroxy tetraborate hexahydrate;
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	1303-96-4 ;
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ;
ChEBI	CHEBI:86222;
ChEMBL	ChEMBL3833375;
เคมสไปเดอร์	17339255;
EC Number	603-411-9;
เลขอี	E285 (preservatives)
KEGG	D03243;
ผับเคม CID	16211214;
RTECS number	VZ2275000;
UNII	91MBZ8H3QO;
	InChI InChI=1S/B4O7.2Na.10H2O/c5-1-7-3-9-2(6)10-4(8-1)11-3;;;;;;;;;;;;/h;;;101H2/q-2;2+1;;;;;;;;;; Key: CDMADVZSLOHIFP-UHFFFAOYSA-N; InChI=1/B4O7.2Na.10H2O/c5-1-7-3-9-2(6)10-4(8-1)11-3;;;;;;;;;;;;/h;;;101H2/q-2;2+1;;;;;;;;;; Key: CDMADVZSLOHIFP-UHFFFAOYAP;
	SMILES [Na+].[Na+].O0B(O)O[B-]1(O)OB(O)O[B-]0(O)O1.O.O.O.O.O.O.O.O;
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	Na2B4O5(OH)4·8H2O
มวลโมเลกุล	381.36 g·mol−1
ลักษณะทางกายภาพ	ของแข็งผลึกสีขาวหรือไม่มีสี
ความหนาแน่น	1.73 g/cm3 (decahydrate, solid)
จุดหลอมเหลว	743 องศาเซลเซียส (1,369 องศาฟาเรนไฮต์; 1,016 เคลวิน) (anhydrous); 75 °C (decahydrate, decomposes)
จุดเดือด	1,575 องศาเซลเซียส (2,867 องศาฟาเรนไฮต์; 1,848 เคลวิน) (anhydrous)
ละลายในน้ำ	31.7 g/L
Magnetic susceptibility (χ)	−85.0·10−6 cm3/mol (anhydrous)
ดัชนีหักเหแสง (nD)	n1=1.447, n2=1.469, n3=1.472 (decahydrate)
โครงสร้าง
โครงสร้างผลึก	Monoclinic, mS92, No. 15
Space group	C2/c
กลุ่มจุด	2/m
Lattice constant	a = 1.1885 nm, b = 1.0654 nm, c = 1.2206 nm α = 90°, β = 106.623°°, γ = 90°
ปริมาณแลตทิซ (V)	1.4810 nm3
หน่วยสูตร (Z)	4
เภสัชวิทยา
ATC code	S01AX07 (WHO)
ความอันตราย
	GHS labelling:
Pictograms
Hazard statements	H360
Precautionary statements	P201, P308+P313
NFPA 704 (fire diamond)	1 0 0
	NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	ไม่มี
REL (Recommended)	TWA 1 mg/m3 (anhydrous and pentahydrate); TWA 5 mg/m3 (decahydrate)
IDLH (Immediate danger)	N.D.
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แอนไอออนอื่น ๆ	Sodium aluminate
แคทไอออนอื่น ๆ	Lithium tetraborate
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	Boric acid, sodium perborate
	หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

น้ำประสานทอง หรือ บอแรกซ์ เป็นสารประกอบที่สำคัญของโบรอน ชื่อทางเคมี โซเดียมโบเรท ชื่อสามัญ น้ำประสานทอง หรือผงเนื้อกรอบ หรือเพ่งแซ เมื่อถ้าอยู่ในรูปผลึกบริสุทธิ์จะไม่มีสี ถ้านำไปเผาต่อจนไม่มีน้ำอยู่ในโมเลกุลจะเรียกน้ำประสานทองสะตุ เป็นผงมีสีขาว ละลายน้ำได้ง่าย มีรสขมเล็กน้อย

การใช้งาน

บอแรกซ์เป็นสารสีขาวเป็นผงหรือที่เรียกว่าโซเดียมบอเรต โซเดียมเตตระบอเรตหรือไดโซเดียมเตตระบอเรต มีการใช้กันอย่างแพร่หลายในฐานะน้ำยาทำความสะอาดในครัวเรือนและสารเพิ่มคุณภาพสำหรับน้ำยาซักผ้า เป็นส่วนผสมของโบรอน โซเดียม และออกซิเจน และมีการใช้ในการเชื่อมทองตามชื่อน้ำประสานทอง

บอแรกซ์ที่ใช้ในฐานะน้ำประสานทองจะพบได้ในธรรมชาติ มีมากในประเทศอินเดีย เนปาล ทิเบต และจีน ส่วนที่ใช้ในไทย นำเข้ามาจาก 2 แหล่ง คือ จากอินเดีย เรียก น้ำประสานทองเทศ และ จากจีน เรียก น้ำประสานทองจีน ซึ่งในการทำทองรูปพรรณจะมีการใช้คุณสมบัติของสารเคมีชนิดหนึ่งมาทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมทองคำบริสุทธิ์ให้เป็นเนื้อเดียวกัน สารเคมีตัวนั้น ก็คือ น้ำประสานทอง นั่นเอง

บอแรกซ์ถูกใช้เป็นส่วนผสมในอาหารมาตั้งแต่ยุคโบราณ^[8]โดยเฉพาะใช้ในการถนอมอาหาร บอแรกซ์สามารถใช้แทนเกลือแกงในกรณีที่ไม่ต้องการให้มีรสเค็ม เช่นใช้ดองไข่ปลาคาร์เวียร์เป็นต้น ชาวเอเชียบางประเทศนิยมใส่ในแป้งให้เหนียวกรุบ ใส่ในลูกชิ้นทำให้เนื้อเหนียวเด้ง ประวัติการใช้เป็นส่วนประกอบของอาหารที่ยาวนานนับพันปี

บอแรกซ์จะมีลักษณะเป็นผลึกใสหรือเป็นผงสีขาว ไม่มีกลิ่น รสหวาน ถ้านำไปผ่านความร้อนแบบรวดเร็วที่อุณหภูมิประมาณ 75 องศาเซลเซียสจะละลายกลายเป็นน้ำ แต่ถ้าเผาที่ความร้อน 350 องศาเซลเซียสจะไม่มีน้ำอยู่ในโมเลกุล เรียกว่า "น้ำประสานทองสะตุ" การนำน้ำประสานทองไปสะตุในอุณหภูมิที่สูงโดยตั้งเตาด้วยแกลบ จุดไฟและเผาผ่านหม้อดิน หรือการก่อไฟด้วยแกลบ จะให้ความร้อนที่อุณหภูมิสูงมาก แต่หากสะดวกจะใช้ถ่าน หรือเชื้อเพลิงชนิดอื่นๆ ก็สามารถใช้ได้

การใช้สารบอแรกซ์ในครัวเรือน

สารบอแรกซ์มีประโยชน์หลายอย่างในตัวมันเอง แถมยังเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์อื่นๆ ด้วย ต่อไปนี้คือการใช้ผงบอแรกซ์และบอแรกซ์บริสุทธิ์ในน้ำ

ยาฆ่าแมลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผลิตภัณฑ์กำจัดแมลงสาบและป้องกันมอด (สารละลาย 10 เปอร์เซ็นต์สำหรับผ้าขนสัตว์)
ยาฆ่าเชื้อรา
สารกำจัดวัชพืช
สารดูดความชื้น
น้ำยาซักผ้า
น้ำยาทำความสะอาดในครัวเรือน
น้ำยาปรับสภาพน้ำ
วัตถุเจือปนอาหารเป็นสารกันบูด (ห้ามในบางประเทศ)

บอแรกซ์เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์อื่นๆ อีกหลายอย่าง ได้แก่:

บัฟเฟอร์โซลูชั่น
สารหน่วงไฟ
ผลิตภัณฑ์ฟอกสีฟัน
แก้ว เซรามิก และเครื่องปั้นดินเผา
เคลือบอีนาเมล
สารตั้งต้นของกรดบอริก
โครงงานวิทยาศาสตร์ เช่น ไฟสีเขียวเมือกและผลึกบอแรกซ์
เคมีวิเคราะห์ บอแรกซ์บีดทดสอบ
ฟลักซ์สำหรับเชื่อมเหล็กและเหล็กกล้า

เชื่อมทองคำ

ความเป็นพิษ

การได้รับบอแรกซ์ต่อเนื่องอาจก่อการระคายเคืองในระบบทางเดินหายใจ การทานบอแรกซ์อาจก่ออาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่น อาเจียน, ปวดท้อง และ ท้องเสีย ผลกระทบต่อระบบหลอดเลือดและสมองได้แก่อาการปวดศีรษะและความเฉื่อยชา ในกรณีที่รุนแรงอาจพบผื่นแดงได้^[9] ข้อมูลจากศูนย์คุ้มครองผู้บริโภคอินโดนีเซีย (Indonesian Directorate of Consumer Protection) ระบุเตือนว่าบอแรกซ์อาจก่อมะเร็งตับได้หากมีการรับประทานบอแรกซ์ต่อเนื่องยาวนาน 5–10 ปี^[10]

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

[1]

[2]

[3]

[7]

[4]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]

Search