ประวัติศาสตร์สหราชอาณาจักร

บทความนี้อ้างอิงคริสต์ศักราช/คริสต์ทศวรรษ/คริสต์ศตวรรษ ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

ประวัติศาสตร์สหราชอาณาจักร (อังกฤษ: History of the United Kingdom) เป็นประวัติศาสตร์ของอาณาจักรที่เกิดจากการรวมตัวของราชอาณาจักรอังกฤษที่รวมทั้งราชอาณาจักรเวลส์ กับ ราชอาณาจักรสกอตแลนด์เป็นอาณาจักรเดียวกันเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคมค.ศ. 1707 ตามสนธิสัญญาสหภาพ (Treaty of Union) ที่ลงนามกันเมื่อวันที่ 22 กรกฎาคนค.ศ. 1706^[1] พระราชบัญญัติได้รับการอนุมัติทั้งโดยรัฐสภาแห่งอังกฤษและรัฐสภาแห่งสกอตแลนด์ แต่ละสภาก็ผ่านพระราชบัญญัติสหภาพ ก่อนหน้านั้นราชอาณาจักรอังกฤษและราชอาณาจักรสกอตแลนด์เป็นราชอาณาจักรอิสระที่แยกจากกันแม้ว่าจะมีการปกครองโดยพระมหากษัตริย์ร่วม (Union of the Crowns) กันมตั้งแต่ปี ค.ศ. 1603 เมื่อสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 6 แห่งสกอตแลนด์ทรงขึ้นครองราชย์ต่อจากสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 1 แห่งอังกฤษเป็นสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ การรวมตัวกันในปี ค.ศ. 1707 ทำให้เกิดราชอาณาจักรบริเตนใหญ่^[2] ที่มีพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญองค์เดียวกันและรัฐสภาร่วมกันที่เวสต์มินสเตอร์ นักประวัติศาสตร์ไซมอน ชามา (Simon Schama) กล่าวถึงราชอาณาจักรใหม่ว่า “เรื่องที่เริ่มโดยการรวมตัวกันอย่างคู่อริกลายมาเป็นรวมตัวของหุ้นส่วนที่กลายมาเป็นสิ่งที่มีอำนาจมากที่สุดในโลก...ซึ่งเป็นเหตุการณ์ของความเปลี่ยนแปลงที่น่าฉงนที่สุดในประวัติศาสตร์ยุโรป”^[3] พระราชบัญญัติฉบับต่อมาพระราชบัญญัติสหภาพ (Act of Union (1800)) ที่ออกในปี ค.ศ. 1800 รวมราชอาณาจักรไอร์แลนด์ที่ทำให้เกิดสหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์

ก่อนหน้า ค.ศ. 1707 ประวัติศาสตร์หมู่เกาะอังกฤษเป็นประวัติศาสตร์ที่เริ่มตั้งแต่สมัยเคลท์, การรุกรานของโรมันในบริเวณตอนใต้ของแม่น้ำฟอร์ธที่รวมบริเตนเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิโรมัน หลังจากนั้นก็เป็นการขยายตัวของแองโกล-แซ็กซอน ระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 5 ถึง 6, การรุกรานของไวกิงในคริสต์ศตวรรษที่ 9 ไปจนถึงชัยชนะของชาวนอร์มันต่ออังกฤษในปี ค.ศ. 1066 ในคริสต์ศตวรรษที่ 9 อังกฤษและสกอตแลนด์ก็แยกตัวจากกัน เกาะบริเตนใหญ่มิได้รับการรุกรานที่สำคัญอีกหลังจากปี ค.ศ. 1066 ซึ่งทำให้ทั้งอังกฤษและสกอตแลนด์ต่างก็มีโอกาสวิวัฒนาการระบบการปกครองที่กลายมาเป็นรากฐานของการรวมตัวกันเป็นสหราชอาณาจักร

ประวัติศาสตร์ในสมัยแรกของสหราชอาณาจักรเห็นการการปฏิวัติจาโคเบียน (Jacobite rising) ที่ได้รับความพ่ายแพ้ในยุทธการคัลโลดัน (Battle of Culloden) และในปี ค.ศ. 1746 ต่อมาในชัยชนะในสงครามเจ็ดปี ในปี ค.ศ. 1763 ที่ทำให้จักรวรรดิบริติชกลายเป็นมหาอำนาจที่มีอำนาจมากที่สุดมหาอำนาจหนึ่งในประวัติศาสตร์ เมื่อมาถึงปี ค.ศ. 1921 จักรวรรดิบริติชก็มีประชากรทั้งหมดราว 458 ล้านคน ราวหนึ่งในสี่ของประชากรของโลก^[4]

ในปี ค.ศ. 1922 ดินแดนที่ปัจจุบันเป็นสาธารรัฐไอร์แลนด์ก็ได้รับอิสรภาพ เหลือแต่ไอร์แลนด์เหนือที่ยังเป็นส่วนหนึ่งของสหราชอาณาจักร ฉะนั้นในปี ค.ศ. 1927 สหราชอาณาจักรจึงเปลี่ยนชื่อเป็น “สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์เหนือ”^[5] ที่เรียกสั้นๆ ว่า “สหราชอาณาจักร” หลังสงครามโลกครั้งที่สอง อาณานิคมต่างๆ ของจักรวรรดิบริติชก็ได้รับอิสรภาพ ในบรรดาประเทศเหล่านี้ต่อมาก็มาเป็นสมาชิกของเครือจักรภพแห่งชาติซึ่งเป็นกลุ่มประเทศอิสระ^[6] บางประเทศก็ยังมีพระมหากษัตริย์สหราชอาณาจักรเป็นประมุข