มณฑลชานซี
ชานซี ตามสำเนียงกลาง (จีน: ⓘ; พินอิน: Shānxī) หรือ ซัวไซ ตามสำเนียงฮกเกี้ยน เป็นมณฑลหนึ่งของสาธารณรัฐประชาชนจีน ตั้งอยู่ในภาคเหนือของประเทศจีน เมืองหลวงและเมืองใหญ่สุดของมณฑลคือ ไท่หยวน และเมืองที่ใหญ่รองลงมา คือ ฉางจื้อและต้าทง ชื่อย่อหนึ่งตัวอักษรของมณฑลนี้ คือ "จิ้น" (晋 พินอิน: Jìn) ตั้งตามชื่อของรัฐจิ้นซึ่งเป็นรัฐในยุควสันตสารท
มณฑลชานซี 山西省 | |
|---|---|
| การถอดเสียงชื่อมณฑล | |
| • ภาษาจีน | ชานซีเฉิ่ง (山西省 Shānxī Shěng) |
| • อักษรย่อ | SX / จิ้น (晋 Jìn) |
 | |
.svg) แผนที่แสดงที่ตั้งของมณฑลชานซี | |
| พิกัด: 37°42′N 112°24′E / 37.7°N 112.4°E | |
| ตั้งชื่อจาก | ซาน (山 shān) – ภูเขา ซี (西 xī) – ตะวันตก "ทางตะวันตกของภูเขาไท่หาง" |
| เมืองหลวง (และเมืองใหญ่สุด) | ไท่หยวน |
| จำนวนเขตการปกครอง | 11 จังหวัด, 119 อำเภอ, 1,388 ตำบล |
| การปกครอง | |
| • เลขาธิการพรรค | โหลว หยางเชิง (楼阳生) |
| • ผู้ว่าการ | หลิน อู่ (林武) |
| พื้นที่[1] | |
| • ทั้งหมด | 156,000 ตร.กม. (60,000 ตร.ไมล์) |
| อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 19 |
| ความสูงจุดสูงสุด (เขาอู่ไถ) | 3,058 เมตร (10,033 ฟุต) |
| ประชากร (ค.ศ. 2014)[2] | |
| • ทั้งหมด | 36,500,000 คน |
| • อันดับ | อันดับที่ 18 |
| • ความหนาแน่น | 230 คน/ตร.กม. (610 คน/ตร.ไมล์) |
| • อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 19 |
| ประชากรศาสตร์ | |
| • องค์ประกอบทางชาติพันธุ์ | ฮั่น – 99.7% หุย – 0.2% |
| • ภาษาและภาษาถิ่น | ภาษาจีนจิ้น, ภาษาจีนกลางที่ราบภาคกลาง, ภาษาจีนกลางจี้หลู่ |
| รหัส ISO 3166 | CN-SX |
| GDP (ค.ศ. 2017) | 1.50 ล้านล้านเหรินหมินปี้ 221.77 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[3] (อันดับที่ 24) |
| • ต่อหัว | 40,557 เหรินหมินปี้ 6,007 ดอลลาร์สหรัฐ (อันดับที่ 27) |
| HDI (ค.ศ. 2014) | 0.738[4] (สูง) (อันดับที่ 16) |
| เว็บไซต์ | www |
คำว่า ชานซี แปลตรงตัวว่า "ทิศตะวันตกของภูเขา" เนื่องจากมณฑลนี้ตั้งอยู่ทางตะวันตกของภูเขาไท่หัง[5] ทางทิศตะวันออกของมณฑลติดกับมณฑลเหอเป่ย์ ทิศใต้ติดกับมณฑลเหอหนาน ทิศตะวันตกติดกับมณฑลฉ่านซี และทิศเหนือติดกับเขตปกครองตนเองมองโกเลียใน ภูมิประเทศของมณฑลชานซีมีลักษณะเป็นที่ราบสูง บางส่วนถูกล้อมรอบด้วยเทือกเขา วัฒนธรรมของชานซีส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลจากชาวฮั่นที่เป็นชนกลุ่มใหญ่ ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 99 ของประชากร ภาษาถิ่นที่ใช้ในมณฑล คือ ภาษาจีนจิ้น ซึ่งนักภาษาศาสตร์บางคนเห็นว่าเป็นภาษาที่แตกต่างจากภาษาจีนกลาง และขอบเขตทางภูมิศาสตร์ของผู้ที่ใช้ภาษานี้ครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของมณฑลชานซี โดยในมณฑลนี้มีพูดทั้งภาษาจิ้นและจีนกลาง
มณฑลชานซีเป็นแหล่งผลิตถ่านหินชั้นนำในประเทศจีน โดยมีปริมาณถ่านหินประมาณหนึ่งในสามของถ่านหินทั้งหมดในจีน อย่างไรก็ตาม ผลิตภัณฑ์มวลรวมต่อหัวของมณฑลยังคงต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศ
เขตการปกครอง
มณฑลชานซีแบ่งออกเป็นเขตการปกครองระดับจังหวัดจำนวน 11 แห่ง โดยทั้งหมดมีฐานะเป็นนครระดับจังหวัด
- นครไท่หยวน (จีน: 太原市; พินอิน: Tàiyuán Shì)
- นครต้าทง (จีน: 大同市; พินอิน: Dàtóng Shì)
- นครหยางเชฺวี่ยน (จีน: 阳泉市; พินอิน: Yángquán Shì)
- นครฉางจื้อ (จีน: 长治市; พินอิน: Chángzhì Shì)
- นครจิ้นเฉิง (จีน: 晋城市; พินอิน: Jìnchéng Shì)
- นครชั่วโจว (จีน: 朔州市; พินอิน: Shuòzhōu Shì)
- นครจิ้นจง (จีน: 晋中市; พินอิน: Jìnzhōng Shì)
- นครยฺวิ่นเฉิง (จีน: 运城市; พินอิน: Yùnchéng Shì)
- นครซินโจว (จีน: 忻州市; พินอิน: Xīnzhōu Shì)
- นครหลินเฝิน (จีน: 临汾市; พินอิน: Línfén Shì)
- นครลฺหวี่เหลียง (จีน: 吕梁市; พินอิน: Lǚliáng Shì)
นครระดับจังหวัดทั้ง 11 แห่ง แบ่งย่อยเป็นเขตการปกครองระดับอำเภอ 118 แห่ง (ประกอบด้วย 23 เขต, 11 นครระดับอำเภอ, และ 84 อำเภอ) และแบ่งย่อยลงไปอีกเป็นเขตการปกครองระดับตำบล 1,388 แห่ง (ประกอบด้วย 561 เมือง, 634 ตำบล, และ 193 แขวง) ณ สิ้นปี 2017 ประชากรทั้งหมดของมณฑลชานซีมีจำนวน 37.02 ล้านคน[6]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ มณฑลชานซี
คู่มือการท่องเที่ยว Shanxi จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)- เว็บไซต์ทางการ (ภาษาจีน)
