สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1 (กีแอซ: ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ ; การถอดเป็นอักษรโรมัน: Qädamawi Häylä Səllasé ;^{[nb 2]}พระนามเดิม ทาฟารี มาโคนเนน; 23 กรกฎาคม 1892 - 27 สิงหาคม 1975)^[3] เป็นจักรพรรดิแห่งจักรวรรดิเอธิโอเปีย ครองราชย์ตั้งแต่ปี 1930 และสละราชสมบัติในปี 1974 และทรงเคยดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ก่อนขึ้นครองราชย์ตั้งแต่ปี 1916 พระองค์เป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของเอธิโอเปีย^[4][5] และเป็นสมาชิกในราชวงศ์โซโลมอนซึ่งสืบทอดเชื้อสายมาจากเมเนลิคที่หนึ่ง

สมเด็จพระจักรพรรดิฮัยเลอ ซึลลาเซที่ 1
พระราชาธิราช(Negusa Nagast) ผู้ปกป้องศรัทธา
พระบรมฉายาลักษณ์เมื่อปี 1969
จักรพรรดิแห่งเอธิโอเปีย
ครองราชย์	2 เมษายน 1930 – 12 กันยายน 1974[nb 1]
ราชาภิเษก	2 พฤศจิกายน 1930
ก่อนหน้า	เซาดีตู
ถัดไป	อามฮา เซลาซี
นายกรัฐมนตรี	รายชื่อนายกรัฐมนตรี Himself Wolde Tzaddick Makonnen Endelkachew Abebe Aregai Imru Haile Selassie Aklilu Habte-Wold Endelkachew Makonnen Mikael Imru
ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
ครองราชย์	27 กันยายน 1916 – 2 เมษายน 1930
ก่อนหน้า	เทสอซมา นาเดว
ถัดไป	อีจีกาเยฮู อามฮา ซึลลาเซ
กษัตริย์	เซวดีทู
พระราชสมภพ	23 กรกฎาคม ค.ศ. 1892(1892-07-23) เอเยร์ซาโกโร, ฮาราเกตะวันออก, จักรวรรดิเอธิโอเปีย ราส ทาฟารี มาโคนเนน
สวรรคต	27 สิงหาคม ค.ศ. 1975(1975-08-27) (83 ปี) พระราชวังแห่งชาติ, อาดดิสอาบาบา, รัฐสังคมนิยมเอธิโอเปีย
ฝังพระศพ	5 พฤศจิกายน 2000 อาสนวิหารตรีเอกภาพอันศักดิ์สิทธิ์, อาดดิสอาบาบา, เอธิโอเปีย
คู่อภิเษก	สมเด็จพระจักรพรรดินีเมเนน อัสเฟาแห่งเอธิโอเปีย
พระราชบุตร	เจ้าหญิงโรมาเนเวิค เฮลี ซึลลาเซ เจ้าหญิงเทเน็คเนเวิก สมเด็จพระจักรพรรดิอัมฮา ซึลลาเซ แห่งเอธิโอเปีย เจ้าหญิงเซเนเบเวิค เจ้าหญิงซีไฮน์ เจ้าชายมาคอนเนน เจ้าชายซาห์เล ซึลลาเซ
พระนามครองราชย์ (ภาษาพื้นเมือง) Haile Selassie I (ቀዳማዊ ኀይለ ሥላሴ, qädamawi häylä səllasé); (ภาษาอังกฤษ) "Power of the Trinity"
ราชวงศ์	ซาฮเล ซึลลาเซ (ราชวงศ์โซโลมอนิกแขนงอามฮาริก)
พระราชบิดา	Makonnen Wolde Mikael
พระราชมารดา	Yeshimebet Ali
ศาสนา	เทวาเฮโดเอธิโอเปียออร์ทอดอกซ์
ประธานสมาคมเอกภาพแอฟริกา 1st & 5th
ดำรงตำแหน่ง 25 พฤษภาคม 1963 – 17 กรกฎาคม 1964
ถัดไป	กามาล อาบเดล นาสเซร์
ดำรงตำแหน่ง 5 พฤศจิกายน 1966 – 11 กันยายน 1967
ก่อนหน้า	Joseph Arthur Ankrah
ถัดไป	Joseph-Désiré Mobutu

ธงพระอิสริยยศของจักรพรรดิ ฮัยเลอ ซึลลาเซที่1

หน้า

หลัง

พระองค์มีความพยายามในการพัฒนาเอธิโอเปียให้ทันสมัยผ่านการปฏิรูปทางการเมืองและสังคม รวมถึงร่างรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศและยกเลิกทาส รวมถึงเป็นผู้บัญชาการการรบในสงครามกับอิตาลีครั้งที่สองซึ่งจบลงด้วยความพ่ายแพ้ ขณะประเทศอยู่ภายใต้ปกครองของอิตาลีพระองค์ทรงลี้ภัยอยู่ในอังกฤษก่อนจะเสด็จกลับเอธิโอเปียในปี 1941 หลังอังกฤษเอาชนะอิตาลีในยุทธการแอฟริกาตะวันออก พระองค์ทรงยุบเลิกสหพันธ์เอธิโอเปียและเอริเทรียซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยสภาของสหประชาชาติในปี 1950 และรวมเอริเทรียเข้าเป็นจังหวัดหนึ่งของประเทศภายใต้การต่อสู้เพื่อกดขี่การพยายามแยกตัวเป็นอิสระ^[6]

พระองค์ทรงเป็นผู้มีความสากลนิยมมาก และนำพาเอธิโอเปียเข้าเป็นสมาชิกของสหประชาชาติ^[7] และในปี 1963 ได้นำการจัดตั้งรวมถึงเป็นประธานคนแรกขององค์กรสามัคคีแอฟริกา ซึ่งในปัจจุบันคือสหภาพแอฟริกา พระองค์ทรงถูกล้มราชบัลลังก์ในปีโดยการรัฐประหารของกองทัพภายใต้ชื่อคณะเดร์กในปี 1974 ทรงถูกสำเร็จโทษโดยคณะรัฐประหารและเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 1975 ^[8]