สาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 1
ในประวัติศาสตร์ฝรั่งเศส สาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 1 (ฝรั่งเศส: Première République) บางครั้งจะถูกเรียกในวิชาศึกษาประวัติศาสตร์ว่า ฝรั่งเศสภายใต้การปฏิวัติ (Revolutionary France) และชื่ออย่างเป็นทางการว่า สาธาณรัฐฝรั่งเศส (République française) ถูกสถาปนาขึ้นเมื่อวันที่ 21 กันยายน ค.ศ. 1792 ในช่วงการปฏิวัติฝรั่งเศส สาธารณรัฐฝรั่งเศสที่ 1 ดำเนินไปจนถึงการประกาศสถาปนาจักรวรรดิฝรั่งเศสที่ 1 เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม ค.ศ. 1804 ภายใต้การนำของนโปเลียน โบนาปาร์ต แม้ว่ารูปแบบของรัฐบาลจะเปลี่ยนไปหลายครั้งก็ตาม
สาธารณรัฐฝรั่งเศส République française | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1792–1804 | |||||||||
.svg) .svg) ธงชาติ (1792–1794) ธงชาติ (1794–1804) | |||||||||
 สาธารณรัฐฝรั่งเศสที่หนึ่งใน ค.ศ. 1799
| |||||||||
| เมืองหลวง | ปารีส | ||||||||
| ภาษาทั่วไป | ฝรั่งเศส | ||||||||
| การปกครอง | 1792–1795 ลัทธิอำนาจนิยมแบบดีแร็กตัวร์สาธารณรัฐปฏิวัติ 1795–1799 คณาธิปไตยแบบดีแร็กตัวร์สาธารณรัฐ 1799–1804 สาธารณรัฐอัตตาธิปไตยภายใต้เผด็จการทหารแบบลัทธิโบนาปาร์ต | ||||||||
| ประธานที่ประชุมใหญ่แห่งชาติ | |||||||||
• 1792 | Jérôme Pétion de Villeneuve (คนแรก) | ||||||||
• 1795 | Jean Joseph Victor Génissieu (คนสุดท้าย) | ||||||||
| ประธานดีแร็กตัวร์ | |||||||||
• 1795–1799 | By rotation: 3 months duration | ||||||||
| กงสุลเอก | |||||||||
• 1799–1804 | นโปเลียน โบนาปาร์ต | ||||||||
| สภานิติบัญญัติ | สภากงว็องซียงแห่งชาติ คณะดีแร็กตัวร์ฝรั่งเศส คณะกงสุลฝรั่งเศส | ||||||||
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||
| 14 กรกฎาคม 1789 | |||||||||
• การโค่นล้มพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 | 21 กันยายน 1792 | ||||||||
| 5 กันยายน 1793 ถึง 28 กรกฎาคม 1794 | |||||||||
• ปฏิกิริยาเดือนแตร์มีดอร์ | 24 กรกฎาคม 1794 | ||||||||
| 9 พฤศจิกายน 1799 | |||||||||
• วุฒิสภาประกาศให้นโปเลียนเป็นจักรพรรดิ | 18 พฤษภาคม 1804 1804 | ||||||||
| สกุลเงิน | ฟรังก์ฝรั่งเศส | ||||||||
| |||||||||
ช่วงเวลานี้มีความโดดเด่นคือการล่มสลายระบอบกษัตริย์ การก่อตั้งที่ประชุมใหญ่แห่งชาติและสมัยแห่งความน่าสะพรึงกลัว ปฏิกิริยาเดือนแตร์มิดอร์และการสถาปนาคณะดีแร็กตัวร์ และจบลงที่นโปเลียนก่อรัฐประหาร สถาปนาคณะกงสุล
จุดจบของราชาธิปไตยในฝรั่งเศส
ภายใต้สมัชชานิติบัญญัติซึ่งอยู่ในอำนาจก่อนการประกาศสถาปนาสาธาณรัฐฝรั่งเศสที่ 1 ฝรั่งเศสต้องพัวพันในสงครามกับปรัสเซียและออสเตรีย ในเดือนกรกฏาคม ค.ศ. 1792 จอมพลดยุกแห่งเบราน์ชไวค์ ผู้บัญชาการกองทัพออสเตรีย-ปรัสเซีย ได้ออกคำประกาศของดยุกแห่งเบราน์ชไวค์ ซึ่งได้ข่มขู่ว่า จะถล่มกรุงปารีสให้ราบ หากมีอันตรายใด ๆ เกิดขึ้นกับพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 แห่งฝรั่งเศส
ภัยคุกคามจากต่างชาตินี้ทำให้ความปั่นป่วนทางการเมืองของฝรั่งเศสรุนแรงยิ่งขึ้นท่ามกลางการปฏิวัติฝรั่งเศส และความโกรธที่มากขึ้นและความรู้สึกเร่งด่วนในท่ามกลางฝ่ายต่าง ๆ ในเหตุการณ์จลาจล วันที่ 10 สิงหาคม ค.ศ. 1792 ประชาชนบุกโจมตีพระราชวังตุยเลอรี สังหารทหารองค์รักษ์สวิสของพระมหากษัตริย์จำนวนหกร้อยนาย และยืนยันที่จะทำการถอดถอนพระมหากษัตริย์[2]
ความหวาดกลัวครั้งใหม่ในการต่อต้านการปฏิวัติก่อให้เกิดความรุนแรงมากขึ้น และในสัปดาห์แรกของเดือนกันยายน ค.ศ. 1792 ม็อบชาวปารีสบุกเข้าไปในเรือนจำของเมือง พวกเขาสังหารนักโทษมากกว่าครึ่ง รวมทั้งขุนนาง นักบวช และนักโทษทางการเมือง แต่ยังรวมไปถึงอาชญากรทั่วไป เช่น โสเภณี หัวโขมย เหยื่อจำนวนมากถูกสังหารในห้องขัง: ถูกข่มขืน ถูกแทง และ/หรือถูกฟันจนถึงแก่ความตาย สิ่งเหล่านี้กลายเป็นที่รู้จักกันคือ การสังหารหมู่เดือนกันยายน[3]
ที่ประชุมใหญ่แห่งชาติ (ค.ศ. 1792-1795)
,_orateur_et_homme_politique_-_P712_-_mus%C3%A9e_Carnavalet.jpg)
.JPG)
ด้วยผลลัพธ์ของอุปสรรคที่เกิดขึ้นมาจากความรุนแรงในที่สาธารณะและความไม่มั่นคงทางการเมืองของระบอบกษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ พรรคทั้งหกที่เป็นสมาชิกของสมัชชานิติบัญญัติของฝรั่งเศสได้ถูกกำหนดให้ควบคุมดูแลการเลือกตั้ง ซึ่งก่อให้เกิดสภากงว็องซียง(Convention) ที่ถูกก่อตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์สองประการในการยกเลิกสถาบันพระมหากษัตริย์และร่างรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่
กฏหมายฉบับแรกของสภากงว็องซียงคือการก่อตั้งสาธารณรัฐที่หนึ่งและถอดถอนกษัตริย์จากอำนาจทางการเมืองทั้งหมดอย่างเป็นทางการ พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 โดยพระองค์ทรงอยู่ในสถานะสามัญชนคนธรรมดาที่มีนามสกุลว่า กาแป ต่อมาได้ถูกนำตัวขึ้นศาลอาญาในข้อหากบฏต่อแผ่นดินซึ่งเริ่มต้นในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1792 เมื่อวันที่ 16 มกราคม ค.ศ. 1793 พระองค์ทรงถูกตัดสินว่ามีความผิด และในวันที่ 21 มกราคม พระองค์ทรงถูกประหารชีวิต[4]
ตลอดช่วงฤดูหนาว ค.ศ. 1792 และฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1793 กรุงปารีสประสบปัญหาการก่อจลาจลทางอาหารและความอดอยากขนาดใหญ่ การประชุมใหญ่ครั้งใหม่ไม่ได้แก้ปัญหาเพียงแม้แต่เล็กน้อยจนถึงปลายฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1793 ครอบงำแทนที่ด้วยเรื่องของสงคราม ในท้ายที่สุด 6 เมษายน ค.ศ. 1793 สภากงว็องซียงได้ก่อตั้งคณะกรรมาธิการความปลอดภัยส่วนรวมและได้รับมอบหมายภารกิจที่ยิ่งใหญ่: "เพื่อจัดการกับกลุ่มเคลื่อนไหวที่หัวรุนแรงของฝ่าย Enragés การขาดแคลนอาหารและการก่อจลาจล และการลุกฮือในวองเดและในบริตทานี ความปราชัยล่าสุดของกองทัพ และการหนีทัพของนายพลผู้บัญชาการทหาร"[5]
สิ่งที่น่าสังเกตมากที่สุดคือ คณะกรรมาธิการความปลอดภัยส่วนรวมได้กำหนดนโยบายที่น่าสะพรึงกลัว และเครื่องกิโยตินได้เริ่มทำการประหัดประหารศัตรูของสาธารณรัฐซึ่งเป็นที่รับรู้ในอัตราที่สูงมากขึ้น เป็นจุดเริ่มต้นของช่วงเวลาที่เป็นที่รู้จักกันจนถึงปัจจุบันคือ สมัยแห่งความน่าสะพรึงกลัว[6]
แม้ว่าความไม่พอใจที่เกิดขึ้นกับสภากงว็องซียงในฐานะคณะการปกครอง แต่ในเดือนมิถุนายน สภากงว็องซียงได้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับ ปี ค.ศ. 1793 ซึ่งได้รับสัตยาบันจากการลงคะแนนเสียงของประชาชนในช่วงต้นเดือนสิงหาคม อย่างไรก็ตาม คณะกรรมาธิการความปลอดภัยส่วนรวมได้ถูกมองว่าเป็นรัฐบาล"ภาวะฉุกเฉิน" และสิทธิ์การรับรองโดยคำประกาศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง ค.ศ. 1789 และรัฐธรรนูญฉบับใหม่ถูกระงับภายใต้การควบคุม
รัฐธรรนูญของสาธารณรัฐไม่ได้จัดให้มีประมุขแห่งรัฐหรือหัวหน้ารัฐบาลอย่างเป็นทางการ อาจมีการอภิปรายว่า ประมุขแห่งรัฐน่าจะเป็นประธานแห่งสมัชชาแห่งชาติภายใต้กฏหมายระหว่างประเทศ อย่างไรก็ตาม สิ่งนี้ได้เปลี่ยนไปทุกสัปดาห์ และดังนั้นจึงไม่มีการจัดรูปแบบใด ๆ
คณะดีแร็กตัวร์ (ค.ศ. 1795-1799)
ภายหลังจากรอแบ็สปีแยร์ถูกจับกุมและประหารชีวิต เมื่อวันที่ 28 กรกฏาคม ค.ศ. 1794 สโมสรฌากอแบ็งถูกสั่งปิดและกลุ่มฌีรงแด็งที่รอดชีวิตได้ถูกเรียกกลับคืนสถานะ อีกหนึ่งปีต่อมา สภากงว็องซียงแห่งชาติได้ประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับปีที่สาม(Constitution of the Year III) พวกเขาสร้างเสรีภาพในสักการะบูชาขึ้นมาใหม่ เริ่มปล่อยนักโทษจำนวนมาก และที่สำคัญที่สุดคือ การริเริ่มการเลือกตั้งสำหรับสภานิติบัญญัติขึ้นมาใหม่
เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน ค.ศ. 1795 คณะดีแร็กตัวร์ได้ถูกก่อตั้งขึ้น ภายใต้ระบบนี้ ฝรั่งเศลถูกนำโดยรัฐสภาแบบสองสภา ประกอบไปด้วยสภาสูงที่ถูกเรียกว่า สภาอาวุโส (มีสมาชิก 250 คน) และสภาล่างที่ถูกเรียกว่า สภาห้าร้อย (มีสมาชิก 500 คน) และคณะผู้บริหารร่วมกันของสมาชิกทั้งห้าคนจึงถูกเรียกว่า คณะดีแร็กตัวร์ (ซึ่งช่วงเวลาในประวัติศาตร์ได้ชื่อนี้มา) เนื่องจากความไม่มั่นคงภายใน สาเหตุเกิดขึ้นมาจากภาวะเงินเฟ้อที่สูงของเอกสารทางการเงินที่เรียกว่า อัสซิญาต์[7] และความหายนะทางทหารของฝรั่งเศสใน ค.ศ. 1798 และ ค.ศ. 1799 คณะดีแร็กตัวร์ได้ดำเนินมาเป็นเวลาเพียงแค่สี่ปีเท่านั้น จนกระทั่งถูกโค่นล้มอำนาจใน ค.ศ. 1799[ต้องการอ้างอิง]
คณะกงสุล (ค.ศ. 1799-1804)
ยุคสมัยคณะกงสุลได้เริ่มต้นขึ้นด้วยรัฐประหาร 18 บรูว์แมร์ เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน ค.ศ. 1799 สมาชิกของคณะดีแร็กตัวร์เองเป็นผู้วางแผนก่อรัฐประหาร เป็นการแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงอำนาจที่ล้มเหลวของคณะดีแร็กตัวร์ นโปเลียน โบนาปาร์ตเป็นผู้สมรู้ร่วมคิดในการก่อรัฐประหาร และกลายเป็นหัวหน้ารัฐบาลในฐานะกงสุลเอก
18 พฤษภาคม ค.ศ. 1804 นโปเลียนถูกประกาศให้เป็นจักรพรรดิโดยวุฒิสมาชิกสายอนุรักษนิยม (Sénat conservateur) ต่อมาเขาก็ปราบดาภิเษกเป็นจักรพรรดิ ถือว่าเป็นจุดสิ้นสุดของสาธารณรัฐที่ 1 และนำไปสู่ยุคสมัยของจักรวรรดิฝรั่งเศสที่หนึ่ง[8]