ฮินะมัตสึริ

ฮินะมัตสึริเป็นหนึ่งในเทศกาลประจำฤดูกาลทั้ง 5 (ญี่ปุ่น: 五節句; โรมาจิ: go-sekku) ที่จัดขึ้นตามวันที่ในปฏิทินจีน ได้แก่: วันแรกของเดือนที่ 1, วันที่สามของเดือนที่ 3 เป็นต้น หลังจากนำรูปแบบปฏิทินกริกอเรียนมาใช้ ก็มีการจัดวันที่ใหม่ในวันที่ 1 มกราคม, 3 มีนาคม, 5 พฤษภาคม, 7 กรกฎาคม และ 9 กันยายน เทศกาลนี้มีอีกชื่อหนึ่งว่าเทศกาลลูกท้อ (ญี่ปุ่น: 桃の節句; โรมาจิ: Momo no Sekku) เพราะผลลูกท้อเริ่มออกดอกในช่วงนี้^[4] ถึงแม้ว่ามันไม่เป็นความจริงอีกต่อไปเพราะการเปลี่ยนไปใช้ปฏิทินกริกอเรียน ชื่อและลูกท้อยังคงเป็นสัญลักษณ์ของเทศกาลเช่นเดิม^[5]

แง่มุมหลักของฮินะมัตสึริคือการจัดวางดุ๊กตาชายและหญิง (โอบีนะ ญี่ปุ่น: 男雛; โรมาจิ: obina กับเมบีนะ ญี่ปุ่น: 女雛; โรมาจิ: mebina แปลตรงตัว "ตุ๊กตาชาย" และ "ตุ๊กตาหญิง") ซึ่งแสดงถึงงานแต่งงานยุคเฮอัง^[5] แต่มักอธิบายเป็นจักรพรรดิกับจักรพรรดินีญี่ปุ่น^[6]) ซึ่งใส่เสื้อคลุมแดง และมีการจัดชั้นวางตุ๊กตา (ญี่ปุ่น: 雛壇; โรมาจิ: hinadan) อีกหลายชั้นที่แสดงถึงนางสนองพระโอษฐ์, นักดนตรี และผู้เข้าร่วมคนอื่น ๆ เซ็ตตุ๊กตากับเครื่องประดับทั้งหมดเรียกว่า ฮินากาซาริ (ญี่ปุ่น: 雛飾り; โรมาจิ: hinakazari)^[4]

ครอบครัวต่าง ๆ ต้องมั่นใจว่าเด็กหญิงมีตุ๊กตาสองตัวหลักก่อนที่จะเริ่มฮินะมัตสึริครั้งแรก โดยตุ๊กตาเหล่านี้มักมีราคาแพง (1,500 ถึง 2,500 ดอลลาร์สหรัฐต่อเซ็ตตุ๊กตาห้าชั้น ขึ้นอยู่กับคุณภาพ) และพวกเด็กหญิงกับแม่ของพวกเธอเริ่มจัดของในไม่กี่วันก่อนวันที่ 3 มีนาคม (เด็กชายมักไม่เข้าร่วม เพราะในวันที่ 5 พฤษภาคม วันเด็กในปัจจุบัน เคยถูกเรียกเป็น "วันเด็กผู้ชาย" มาก่อน)^[7] ตามธรรมเนียม กลุ่มตุ๊กตาควรถูกทิ้งหลังวันฮินะมัตสึริ โดยมีความเชื่อว่าการตั้งตุ๊กตานานกว่านี้ จะทำให้การแต่งงานของลูกสาวล่าช้า^[8] แต่บางครอบครัวยังคงตั้ตไว้ทั้งเดือนมีนาคม^[7] ถ้าพูดไปตามตรง การรีบกำจัดทิ้งให้เร็ว มีไว้เพื่อหลีกเลี่ยงฤดูฝนกับความชื้นที่ตามฮินะมัตสึริไป^[9] ตามประวัติศาสตร์แล้ว ตุ๊กตาเหล่านี้เคยเป็นของเล่นมาก่อน^[6] แต่ในปัจจุบัน พวกมันเป็นแค่ของจัดแสดงอย่างเดียว^[7] และจะเลิกจัดงานนี้เมื่อเด็กหญิงมีอายุ 10 ขวบ^[6]

ในช่วงฮินะมัตสึริและวันถัดมา ผู้หญิงจะจัดงานเลี้ยงกับเพื่อน โดยทำอาหารในเทศกาลนี้ เช่น ฮินะ-อาราเระ (ญี่ปุ่น: 雛あられ; โรมาจิ: hina-arare; ข้าวเกรียบหลากสี), จิราชิซูชิ (ญี่ปุ่น: ちらし寿司; โรมาจิ: chirashizushi; ชามข้าวหรือกล่อง เบ็นโต ที่มีปลาดิบกับผัก), ฮิชิโมจิ (ญี่ปุ่น: 菱餅; โรมาจิ: hishi mochi; เค้กข้าวหลากสี),^[4] อิจิโงะ ไดฟูกุ (ญี่ปุ่น: いちご大福; โรมาจิ: ichigo daifuku; สตรอเบอร์รีห่อด้วยแผ่นถั่วอะซูกิ), ซากุระโมจิ (ญี่ปุ่น: 桜餅; โรมาจิ: Sakura mochi) และอูชิโอจิรุ (ญี่ปุ่น: うしお汁; โรมาจิ: ushiojiru; ซุปหอยที่เป็นคู่ติดกัน)^[5] เครื่องดื่มในประเพณีนี้ได้แก่ ชิโรซาเกะ (ญี่ปุ่น: 白酒; โรมาจิ: shirozake; แปล "ซาเกะขาว") ซึ่งถูกเรียกเป็น อามาซาเกะ (ญี่ปุ่น: 甘酒; โรมาจิ: amazake; แปล. "ซาเกะหวาน") โดยเป็นเหล้าสาเกที่ไม่มีแอลกอฮอล์^[10][5]

• วันหยุดราชการในประเทศญี่ปุ่น
• เทศกาลของชาวญี่ปุ่น
• ทังโงะ โนะ เซ็กกุ
• โฮโกะ (ตุ๊กตา) – ตุ๊กตาเครื่องรางที่ให้แก่หญิงตั้งท้อง เพื่อปกป้องแม่และลูกของเธอ

• Ishii, Minako. Girls' Day/Boys' Day. Honolulu: Bess Press Inc.,　2007. ISBN 1-57306-274-X. A children's picture book.

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ฮินะมัตสึริ

• Hinamatsuri (Doll's Festival)
• Hinamatsuri in Sado, Niigata, Japan (Doll's Festival)
• Video on Hinamatsuri (Hinamatsuri Girls' Day | Doll's Festival)
• “ฮินะมัตสึริ” เทศกาลตุ๊กตาสำหรับเจ้าหญิงตัวน้อยแห่งแดนอาทิตย์อุทัย