เบลเจียนคองโก
คองโกของเบลเยียม หรือ เบลเจียนคองโก (อังกฤษ: Belgian Congo; ฝรั่งเศส: Congo Belge; ดัตช์: ⓘ) เป็นชื่อทางการในอดีตของสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (DRC) ในปัจจุบัน เป็นช่วงระหว่างที่พระเจ้าเลออปอลที่ 2 แห่งเบลเยียมทรงปลดปล่อยการควบคุมดินแดนในฐานะดินแดนส่วนพระองค์ให้กับราชอาณาจักรเบลเยียมเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน ค.ศ. 1908 กับการประกาศอิสรภาพของคองโก เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน ค.ศ. 1960[3]
เบลเจียนคองโก Congo Belge (ฝรั่งเศส) Belgisch-Kongo (ดัตช์) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ค.ศ. 1908–ค.ศ. 1960 | |||||||||
 ตราแผ่นดิน | |||||||||
คำขวัญ: Travail et Progrès "งาน และความก้าวหน้า" | |||||||||
 แผนที่ของเบลเจียนคองโก | |||||||||
| สถานะ | อาณานิคมของราชอาณาจักรเบลเยียม | ||||||||
| เมืองหลวง | เลออปอลวีล | ||||||||
| ภาษาทั่วไป | ฝรั่งเศส,[1] ดัตช์,[2] และภาษาพื้นเมือง | ||||||||
| ศาสนา | โรมันคาทอลิก | ||||||||
| พระมหากษัตริย์ | |||||||||
• 1908–1909 | พระเจ้าเลออปอลที่ 2 | ||||||||
• 1909–1934 | พระเจ้าอาลแบร์ที่ 1 | ||||||||
• 1934–1951 | พระเจ้าเลออปอลที่ 3 | ||||||||
• 1951–1960 | พระราชาธิบดีโบดวง | ||||||||
| ผู้ว่าการอาณานิคม | |||||||||
• ค.ศ. 1908 – ค.ศ. 1910 | เตออฟีล วาอิส (คนแรก) | ||||||||
• ค.ศ. 1958 – ค.ศ. 1960 | อ็องรี กอร์เนอลิส (คนสุดท้าย) | ||||||||
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||
• การควบรวมของเบลเยียม | 15 พฤศจิกายน ค.ศ. 1908 | ||||||||
| 30 มิถุนายน ค.ศ. 1960 | |||||||||
| พื้นที่ | |||||||||
| 1960 | 2,344,858 ตารางกิโลเมตร (905,355 ตารางไมล์) | ||||||||
| ประชากร | |||||||||
• 1960 | 16610000 | ||||||||
| สกุลเงิน | ฟรังก์คองโก (CDF) | ||||||||
| |||||||||
| ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ |  สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก | ||||||||
การปกครองแบบอาณานิคมในคองโกเริ่มขึ้นในปลายศตวรรษที่ 19 กษัตริย์เลออปอลที่ 2 แห่งเบลเยียมทรงพยายามชักชวนรัฐบาลเบลเยียมให้สนับสนุนการขยายอาณานิคมรอบ ๆ ลุ่มน้ำคองโกซึ่งส่วนใหญ่ยังมิได้ใช้ประโยชน์ในขณะนั้น ความสับสนวุ่นวายของพวกเขาส่งผลให้พระองค์สถาปนาอาณานิคมด้วยตัวเอง ด้วยการสนับสนุนจากประเทศตะวันตกหลายประเทศ เบลเยียมจึงได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติต่อเสรีรัฐคองโกในปี 1885[4] ในช่วงเปลี่ยนศตวรรษ ความรุนแรงที่เจ้าหน้าที่ของเสรีรัฐใช้ต่อชนพื้นเมืองคองโก และระบบการแสวงประโยชน์ทางเศรษฐกิจที่โหดเหี้ยม ทำให้เกิดแรงกดดันทางการทูตอย่างรุนแรงต่อเบลเยียมให้เข้าควบคุมคองโกอย่างเป็นทางการ ซึ่งเกิดขึ้นโดยการก่อตั้งเบลเจียนคองโกในปี 1908
การปกครองของเบลเยียมในคองโกมีพื้นฐานอยู่บน "หลักการอาณานิคมสามข้อ" (trinité coloniale) โดยมีผลประโยชน์ของรัฐ มิชชันนารี และบริษัทเอกชน[5] สิทธิพิเศษของผลประโยชน์ทางการค้าของเบลเยียมหมายความว่าเงินทุนจำนวนมากไหลเข้าสู่คองโกหลายครั้ง ผลประโยชน์ของรัฐบาลและองค์กรเอกชนมีการเชื่อมโยงกันอย่างใกล้ชิด และรัฐได้ช่วยเหลือบริษัทต่าง ๆ ทำลายการนัดหยุดงาน และขจัดอุปสรรคอื่น ๆ ที่เกิดจากประชากรพื้นเมือง[5] อาณานิคมถูกแบ่งออกเป็นเขตการปกครองที่มีการจัดระเบียบตามลำดับชั้นและดำเนินไปอย่างเท่าเทียมกันตาม "นโยบายดั้งเดิม" ที่กำหนดไว้ (politique indigène) สิ่งนี้แตกต่างไปจากแนวปฏิบัติของนโยบายอาณานิคมของอังกฤษและฝรั่งเศส ซึ่งโดยทั่วไปสนับสนุนระบบการปกครองทางอ้อม โดยยังคงรักษาผู้นำแบบดั้งเดิมไว้ในตำแหน่งที่มีอำนาจภายใต้การกำกับดูแลของอาณานิคม
ระหว่างคริสต์ทศวรรษ 1940 และ 1950 เบลเจียนคองโกเผชิญกับการขยายตัวของเมืองอย่างกว้างขวาง และการบริหารอาณานิคมได้เริ่มโครงการพัฒนาต่าง ๆ มุ่งเป้าไปที่การทำให้ดินแดนนี้กลายเป็น "อาณานิคมต้นแบบ"[6] ผลลัพธ์ประการหนึ่งคือการพัฒนาชนชั้นกลางชาวแอฟริกันในรูปแบบชาวยุโรปกลุ่มใหม่ในเมือง[6] ในทศวรรษที่ 1950 คองโกมีกำลังแรงงานที่ได้รับค่าจ้างมากกว่าในอาณานิคมอื่น ๆ ของแอฟริกาถึงสองเท่า[7]
ในปี 1960 อันเป็นผลมาจากขบวนการเรียกร้องเอกราชที่แพร่หลายและรุนแรงมากขึ้น เบลเจียนคองโกจึงได้รับเอกราช และกลายเป็นสาธารณรัฐคองโกภายใต้นายกรัฐมนตรีปาทริส ลูมูมบา และประธานาธิบดีโฌแซ็ฟ คาซา-วูบู ความสัมพันธ์ที่ย่ำแย่ระหว่างกลุ่มการเมืองในคองโก และการมีส่วนร่วมอย่างต่อเนื่องของเบลเยียมในกิจการคองโก และการแทรกแซงของพรรคการเมืองสำคัญ ๆ (โดยเฉพาะสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียต) ในช่วงสงครามเย็นนำไปสู่วิกฤติที่กินเวลานานห้าปีและ ความไม่มั่นคงทางการเมืองหรือที่เรียกว่าวิกฤตการณ์คองโก ตั้งแต่ปี 1960 ถึง 1965 ซึ่งจบลงด้วยการยึดอำนาจโดยโฌแซ็ฟ-เดซีเร โมบูตู ในเดือนพฤศจิกายน 1965
อ้างอิง
บรรณานุกรม
- Vanthemsche, Guy (2012). Belgium and the Congo, 1885-1980. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-19421-1.
- Ndaywel è Nziem, Isidore (1998). Histoire générale du Congo. Paris and Brussels: De Boeck & Larcier.
- Stengers, Jean (2005). Congo, Mythes et réalités. Brussels: Editions Racines.
- Van Reybrouck, David (2010). Congo, Een geschiedenis. Amsterdam: De Bezige Bij.