สมเด็จพระเจ้าอัลแบร์ที่ 1 แห่งเบลเยียม

พระองค์ทรงมีพระนามเมื่อประสูติว่า อัลแบร์ เลโอโปลด์ เคลม็อง มารี ไมน์ราด (Albert Léopold Clément Marie Meinrad, เยอรมัน: Albrecht Leopold Clemens Marie Meinrad ประสูติ ณ กรุงบรัสเซลส์ ทรงเป็นพระโอรสลำดับที่ 2 ของเจ้าชายฟิลิป เคานต์แห่งแฟลนเดอส์ กับเจ้าหญิงมารีแห่งโฮเฮนซอลเลิร์น-ซิกมาริงเงิน ซึ่งพระราชบิดา (เจ้าชายฟิลิป) นั้นทรงเป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 3 (พระองค์ที่ 2 ที่ยังทรงพระชนม์) ในพระเจ้าเลออปอลที่ 1 แห่งเบลเยียม กับสมเด็จพระราชินีหลุยส์-มารี พระราชบิดานั้นเป็นพระราชอนุชาของสมเด็จพระเจ้าเลออปอลที่ 2

ฝ่ายพระราชมารดา คือ เจ้าหญิงมารีแห่งโฮเฮนซอลเลิร์น-ซิกมาริงเงินนั้นเป็นพระญาติสนิทของสมเด็จพระจักรพรรดิวิลเฮล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี และยังเป็นสมาชิกของราชวงศ์โฮเฮนซอลเลิร์นสายโรมันคาทอลิก (ซึ่งมิได้ปกครองอาณาจักรใด ๆ) เจ้าชายอัลแบร์ ทรงเจริญพระชันษาในพระราชวังแห่งฟลานเดอร์ และทรงเป็นรัชทายาทอันดับที่ 4 แห่งการสืบสันตติวงศ์ แต่อย่างไรก็ตาม เมื่อองค์รัชทายาทซึ่งมีสิทธิในราชบัลลังซึ่งเป็นพระราชโอรสของสมเด็จพระราชปิตุลา สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ และพระเชษฐาของพระองค์ คือ เจ้าชายโบดวงแห่งเบลเยียม ซึ่งได้เตรียมพระองค์ในการสืบราชสมบัติเป็นอย่างดี กลับสิ้นพระชนม์เมื่อทรงพระเยาว์เช่นกัน จึงทำให้พระองค์ทรงขยับขึ้นมาอยู่เป็นอันดับที่สองของการสืบราชสมบัติต่อจากสมเด็จพระราชบิดาเมื่อมีพระชนมายุเพียง 16 พรรษา

พระองค์ทรงตระเตรียมพระองค์เพื่อรับราชสมบัติเป็นอย่างดี ในสมัยที่ยังทรงพระเยาว์ เจ้าชายอัลแบร์ทรงห่วงใยในความเป็นอยู่ของราษฎรชั้นกรรมาชีพในเบลเยียม และเสด็จประพาสส่วนพระองค์ไปตามเขตอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยมิให้ราษฎรรู้ เพื่อทรงทราบถึงความเป็นอยู่ของราษฎร^[1] และภายหลังก่อนที่จะเสวยราชสมบัติในปีค.ศ. 1909 ได้เสด็จประพาสเบลเยียมคองโกอย่างจริงจัง ซึ่งได้รวมดินแดนเข้ากับราชอาณาจักรในปีค.ศ. 1908 (ภายหลังจากการถูกครอบครองในฐานะราชสมบัติส่วนพระองค์โดยสมเด็จพระเจ้าเลโอโปลด์ที่ 2) ทรงพบเห็นว่าสภาพของดินแดนนั้นอยู่ในสภาพย่ำแย่ และเมื่อเสด็จนิวัติแล้ว ทรงให้จัดการปฏิรูปเพื่อปกป้องชาวพื้นเมืองคองโก และเพื่อพัฒนาอาณานิคมแห่งนี้ให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้นต่อไป^[2]

พระองค์ทรงเป็นอัศวินแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์การ์เตอร์เป็นลำดับที่ 851 ในปีค.ศ. 1914 และอัศวินแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ขนแกะทองคำเป็นลำดับที่ 1,152

พระองค์ทรงอภิเษกสมรสกับดัชเชสเอลิซาเบธ กาบรีเอล วาเลรี มารี แห่งบาวาเรีย เมื่อวันที่ 2 ตุลาคม ค.ศ. 1900 ที่มิวนิก พระคู่หมั้นนั้นคือเจ้าหญิงในราชวงศ์วิตเตลส์บาคที่ทรงพบเป็นครั้งแรกในงานศพของครอบครัว ทรงเป็นพระธิดาของดยุกคาร์ล-ธีโอดอร์แห่งบาวาเรีย กับอินฟานตามาเรีย โจเซฟาแห่งโปรตุเกส พระองค์ประสูติที่ปราสาทโพสเซินโฮเฟิน ในรัฐบาวาเรีย เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม ค.ศ. 1876 และสิ้นพระชนม์เมื่อ 23 พฤศจิกายน ค.ศ. 1965

จากพระราชสาสน์ที่ทรงตอบโต้กันในระหว่างช่วงทรงหมั้น (กล่าวถึงในบันทึกของพระราชธิดา คือ เจ้าหญิงมารี-โจเซ ว่าทรงรักใคร่ผูกพันกันมาก^[3] และทั้งสองพระองค์ยังทรงสนับสนุนซึ่งกันและกันในบทบาทของทั้งสองพระองค์ในฐานะพระมหากษัตริย์และพระราชินี ทั้งสองพระองค์ทรงมีส่วนร่วมในการอุทิศพระวรกายให้แก่ประเทศชาติและประชาชนของพระองค์ ทั้งสองพระองค์ยังมีความสนพระทัยในด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ศิลปะ การดนตรี และปรัชญา ทำให้ราชสำนักของพระองค์ที่ลาเคินนั้นเป็นเหมือนดั่งศูนย์วัฒนธรรมอย่างกลาย ๆ^[3][4]

• เลโอโปลด์ ฟิลิป ชาลส์ อัลแบร์ ไมน์ราด ฮิวเบอร์ตุส มารี มิเกล ดยุกแห่งบราบันต์, เจ้าชายแห่งเบลเยียม ซึ่งต่อมาในภายหลังได้สืบราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 4 แห่งเบลเยียม เฉลิมพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าเลโอโปลด์ที่ 3 แห่งเบลเยียม (พระราชสมภพเมื่อ 3 พฤศจิกายน ค.ศ. 1901 สวรรคตเมื่อ 25 กันยายน ค.ศ. 1983)

• ชาลส์-เธโอดอร์ อ็องรี อ็องตวน ไมน์ราด เคานท์แห่งฟลานเดอร์, เจ้าชายแห่งเบลเยียม, ผู้สำเร็จราชการแห่งเบลเยียม (ประสูติเมื่อ 10 คุลาคม ค.ศ. 1903 สิ้นพระชนม์เมื่อ 1 มิถุนายน ค.ศ. 1983)

• มารี-โจเซ ชาร์ล็อตต์ อาเมลี อ็องรีเอ็ตต์ กาบรีเอล, เจ้าหญิงแห่งเบลเยียม (ประสูติเมื่อ 4 สิงหาคม ค.ศ. 1906 สวรรคตเมื่อ 27 มกราคม ค.ศ. 2001) ทรงอภิเษกเมื่อวันที่ 8 มกราคม ค.ศ. 1930 กับเจ้าชายอุมแบร์โต นิโกลา ตอมมาโซ จิโอวานนี มาเรีย เจ้าชายแห่งปิเอมอนเต (ประสูติเมื่อ 15 กันยายน ค.ศ. 1904 สวรรคตเมื่อ 18 มีนาคม ค.ศ. 1983) พระองค์เสด็จขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระเจ้าอุมแบร์โตที่ 2 แห่งอิตาลี

จากการสวรรคตของพระราชปิตุลา สมเด็จพระเจ้าเลออปอลที่ 2 แห่งเบลเยียม พระองค์จึงเสวยราชสมบัติขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์แห่งชาวเบลเยียมในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1909 เนื่องจากพระราชบิดานั้นสิ้นพระชนม์ไปแล้วตั้งแต่ปีค.ศ. 1905 ในอดีตนั้น พระมหากษัตริย์เบลเยียมนั้นจะทรงกล่าวคำปฏิญาณเป็นภาษาฝรั่งเศสเท่านั้น แต่พระองค์ได้ตรัสเป็นภาษาดัตช์ด้วย^[1] พระองค์และพระราชินีนั้นเป็นที่รักใคร่ของราษฎรมากอันเนื่องมาจากความเป็นกันเองต่อพสกนิกร และความรักใคร่กลมเกลียวของทั้งสองพระองค์ ซึ่งล้วนแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับรัชกาลก่อน ซึ่งเข้มงวดทางพิธีรีตอง เผด็จการ และชีวิตส่วนตัวแบบลับ ๆ ของสมเด็จพระเจ้าเลโอโปลด์ที่ 2

การเปลี่ยนแปลงสำคัญช่วงต้นรัชกาล ได้แก่การริเริ่มการปฏิรูปการปกครองของเบลเยียมคองโก ซึ่งเป็นอาณานิคมเพียงแห่งเดียวของราชอาณาจักรเบลเยียม^[5]

ช่วงเริ่มต้นของสงคราม พระองค์ได้ทรงปฏิบัติตามคำร้องขอของสหราชอาณาจักร ที่ให้ปฏิเสธคำร้องขอของกองทัพเยอรมันในการเคลื่อนทัพผ่านเบลเยียมเพื่อเข้าโจมตีฝรั่งเศสซึ่งเป็นสัมพันธมิตรของอังกฤษในขณะนั้น ซึ่งฝ่ายเยอรมันได้คาดการณ์ไว้ว่าฝรั่งเศสจะประกาศสงครามกับเยอรมนีเพื่อสนับสนุนรัสเซีย (อังกฤษเป็นหนึ่งในชาติมหาอำนาจยุโรปในสมัยนั้นที่รับรองสถานะของการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใดของเบลเยียมภายใต้สนธิสัญญาลอนดอน ค.ศ. 1839) ซึ่งพระองค์ได้ทรงตอบปฏิเสธคำร้องขอของฝ่ายเยอรมัน กองทัพเยอรมันจึงเปิดฉากบุกรุกเบลเยียม ซึ่งพระองค์ ในฐานะพระมหากษัตริย์มีพระราชอำนาจตามรัฐธรรมนูญของเบลเยียม เป็นจอมทัพของเบลเยียมและทรงกำกับดูแลเพื่อต้านกองกำลังของฝ่ายเยอรมันเป็นเวลานานพอให้กองทัพของอังกฤษและฝรั่งเศสเตรียมการสำหรับการรบในยุทธการแห่งมาร์น (6-9 กันยายน ค.ศ. 1914) พระองค์ทรงนำทัพผ่านการปิดล้อมเมืองแอนต์เวิร์ป และยุทธการแห่งอิแซร์ เมื่อกองทัพเบลเยียมถูกผลักดันให้ล่าถอยไปยังส่วนปลายที่สุดของดินแดน ซึ่งติดกับทะเลเหนือ ซึ่งเป็นสถานที่ที่กองทัพเบลเยียมได้รับการช่วยเหลือจากกองทัพไตรภาคี และทำสงครามเต็มรูปแบบในดินแดนแถบนี้กินเวลายาวนานถึงสี่ปี ซึ่งสมเด็จพระเจ้าอัลแบร์ได้ทรงนำทัพและบัญชาการอยู่ที่แนวหน้าเคียงข้างกับกองทัพของพระองค์ ในขณะที่สมเด็จพระราชินีนั้นทรงดูแลงานพยาบาลอยู่ที่แนวหน้า นอกจากนี้พระองค์ยังทรงมีพระบรมราชานุญาตให้พระราชโอรส เจ้าชายเลโอโปลด์ พระชันษาเพียง 14 ปีเข้าเป็นพลทหารร่วมกับกองทัพเบลเยียมในขณะนั้น ^[2][5]

สงครามครั้งนั้นได้นำพาเบลเยียมเข้าสู่ช่วงยากลำบาก ซึ่งเกิดขึ้นจากการถูกยึดครองโดยกองทัพเยอรมัน พระองค์ด้วยทรงเกรงถึงผลลัพธ์อันร้ายแรงของสงครามต่อเบลเยียมและยุโรป รวมถึงจำนวนผู้สูญเสียอันมากมาย จึงได้ทรงเจรจาทางการทูตกับฝ่ายเยอรมันอย่างลับๆ และตกลงกันในพื้นฐานว่า "ไม่มีผู้ใดชนะ และไม่มีผู้ใดพ่ายแพ้" (no victors, no vanquished) แต่อย่างไรก็ตามทั้งฝ่ายเยอรมัน และฝ่ายไตรภาคีไม่มีผู้ใดเห็นด้วยต่อข้อเสนอของพระองค์ พระองค์จึงไม่สามารถเจรจาสันติภาพต่อไปได้อีก ท่ามกลางสถานการณ์นี้ พระองค์อาจจะพิจารณาถึงการเจรจาสงบศึกกับเยอรมนี หากแลกกับการรับรองอิสรภาพของเบลเยียม และนำพาเบลเยียมออกจากสงครามได้อย่างเด็ดขาด แต่ทัศนคติของฝ่ายเยอรมันในขณะนั้นทำให้ตัวเลือกนี้ดูจะเป็นไปไม่ได้เสียเลย เนื่องจากกองทัพฝ่ายเยอรมันนั้นกำลังใช้เบลเยียมเป็นแรงกดดันฝ่ายไตรภาคี และดังนั้นจึงไม่มีความต้องการที่จะนำความสงบสุขมาสู่ภูมิภาคนี้ได้ และช่วงปลายของสงคราม ในฐานะของผู้บัญชาการกองกำลังฟลานเดอร์ ซึ่งเป็นกองกำลังผสมระหว่างทหารเบลเยียม อังกฤษ และฝรั่งเศส พระองค์ได้นำทัพอย่างกล้าหาญและพาชัยชนะเข้าปลดปล่อยประเทศเบลเยียมจากการยึดครองของกองทัพเยอรมันได้ พระองค์และพระราชินีเสด็จนิวัติกลับกรุงบรัสเซลส์ด้วยการต้อนรับดั่งวีรบุรุษสงคราม

ในฐานะของประมุขแห่งพระราชวงศ์ ทรงเป็นองค์ประธานแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งเบลเยียม ได้แก่ Order of Leopold, Order of the African Star, Royal Order of the Lion, Order of the Crown และ Order of Leopold II

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ

•  อัฟกานิสถาน : Collar of the Order of Ishtar ^[6]
•  ออสเตรีย-ฮังการี : Knight of the Order of the Golden Fleece (Austrian Branch, 1907) ^[7]
•  โบลิเวีย : Grand Cross of the Order of the Condor of the Andes ^[8]
•  ชิลี : Grand Cross of the Order of Merit ^[9]
•  โคลอมเบีย : Extraordinary Grand Cross of the Order of Bocaya ^[10]
•  คิวบา : Grand Cross of the Order of Merit "Carlos Manuel de Céspedes" ^[11]
•  เชโกสโลวาเกีย : Knight Grand Cross of the Order of the White Lion - Recipient of the War Cross ^[12]
•  เอกวาดอร์ : Grand Cross of the National Order of Merit ^[13]
•  อียิปต์ : Collar of the Order of Muhammad Ali (Egypt).^[14]
•  เอธิโอเปีย : Grand Cross of the Order of the Seal of Solomon ^[15]
•  ฝรั่งเศส
  • Grand Cross of the National Order of the Legion of Honour ^[16]
  • Médaille militaire ^[16] & Croix de guerre 1914–1918 (France) ^[16]
  • (Algeria) : Green Beetle of Tabelbala ^[17]
•  อิตาลี :
  • Supreme Knight of the Order of the Most Holy Annunciation
  • Knight Grand Cross of the Order of the Crown of Italy
  • Knight Grand Cross of the Military Order of Savoy
  • Cross of the War Merit (Italy) ^[18]
•  ญี่ปุ่น : Collar of the Order of the Chrysanthemum ^[19]
•  ลัตเวีย : Knight First Class of the Order of the Three Stars
•  ลิทัวเนีย : Grand Cross of the Order of the Cross of Vytis ^[20]
•  ลักเซมเบิร์ก : Knight of the Order of the Gold Lion of the House of Nassau ^[21]
•  โมนาโก : Grand Cross of the Order of Saint-Charles ^[22]
•  โมร็อกโก :
  • Order of Ouissam Alaouite ^[23]
  • Sharifian Order of Military Merit ^[23]
•  เนเธอร์แลนด์ : Knight Grand Cross of the Order of the Netherlands Lion ^[24]
•  นอร์เวย์ : Knight Grand Cross with Collar of the Order of St. Olav ^[25]
•  เปอร์เซีย : Collar of the Order of the Crown of Persia ^[26]
•  เปรู : Grand Cross of the Order of the Sun (Peru) ^[27]
•  โปแลนด์ :
  • Knight Grand Cross of the Order of the White Eagle
  • Knight Grand Cross of the Order of Virtuti Militari ^[28]
•  โปรตุเกส :
  • The Sash of the Three Orders (= GC of Christ - Aviz - Saint James of the Sword) ^[29]
  • Knight Grand Cross of the Order of the Tower and Sword ^[30]
•  ปรัสเซีย : Knight of the Order of the Black Eagle
•  โรมาเนีย :
  • Order of Carol I - ^[31]
  • Order of Michael the Brave, 1st class ^[32] · ^[31]
  • Order of the Star of Romania (Grand Cross ?) ^[31]
  • Order of the Aeronautical Virtue ^[32]
•  รัสเซีย :
  • Knight of the Order of St. Andrew (Russia)
  • Knight Grand Cross of the Order of St. Stanislaus
  • Knight Grand Cross of the Order of Saint Alexander Nevsky
  • Knight First Class of the Order of St. Anna
  • Medal of Saint George ^[33]
•  เซอร์เบีย :
  • Order of the Star of Karađorđe with swords ^[34]
  • Gold Medal for Bravery ^[34]
•  ฮาวาย: Knight Grand Cross of the Royal Order of Kamehameha I (1881)^[35]
•  สเปน : Collar of the Order of Charles III ^[36]
•  สวีเดน : Knight with Collar of the Royal Order of the Seraphim ^[37] - See List of Belgian Knights
•  สหราชอาณาจักร :
  • Knight of the Order of the Garter
  • Knight Grand Cross of the Order of the Bath, Military Division ^[38] · ^[39]
  • Order of St Michael and St George ? ^[39]
  • Knight Grand Cross of the Royal Victorian Order
  • Bailiff Grand Cross of the Venerable Order of St. John
  • Military Cross (United Kingdom)
  • Distinguished Flying Cross (United Kingdom) ^[38] · ^[39]
  • King Edward VII Coronation Medal, military version ^[38]
•  สหรัฐ : Distinguished Service Medal ^[40]
•  เวเนซุเอลา : Knight Grand Cross with Collar of the Order of the Liberator ^[41]
•  รัฐอธิปไตยทหารออร์เดอร์ ออฟ มอลตา : Knight of Honour and Devotion of the Sovereign Military Hospitaller Order of Malta

• Galet, Emile Joseph. Albert King of the Belgians in the Great War (1931), detailed memoir by the military advisor to the King; covers 1912 to the end of October, 1914
• Woodward, David. "King Albert in World War I" History Today (1975) 25#9 pp 638–43
• Catherine Barjansky. Portraits with Backgrounds.
• Mary Elizabeth Thomas, "Anglo-Belgian Military Relations and the Congo Question, 1911-1913," Journal of Modern History, Vol. 25, No. 2 (June 1953), pp. 157–165.

• Official biography from the Belgian Royal Family website
• Royal House of Belgium

ก่อนหน้า		สมเด็จพระเจ้าอัลแบร์ที่ 1 แห่งเบลเยียม		ถัดไป
สมเด็จพระเจ้าเลโอโปลด์ที่ 2 แห่งเบลเยียม		พระมหากษัตริย์เบลเยียม (23 ธันวาคม ค.ศ. 1909 – 17 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1934)		สมเด็จพระเจ้าเลโอโปลด์ที่ 3 แห่งเบลเยียม