Kalsiyo

Ang kalsyo o kalsyum (Kastila: calcio, Ingles: calcium, may sagisag na Ca, atomikong bilang na 20, atomikong timbang na 40.08, punto ng pagkatunaw na mula 842 hanggang 48 °C, punto ng pagkulong 1,487 °C, espesipikong grabidad na 1.55, at V na 2) ay isang elementong metalikong kahawig ng pilak at medyo may katigasan. Isa ito sa mahahalagang sangkap sa mga buto, sa mga kabibe, at sa mga dahon. Sangkap din ito sa paggawa ng plaster, apog, at semento. Natuklasan ito noong 1808 ni Humphry Davy.[3]

Calcium, 20Ca
Calcium
HitsuraDull gray, silver
Pamantayang atomikong timbang Ar°(Ca)
  • 40.078±0.004
  • 40.078±0.004 (pinaikli)[1]
Calcium sa talahanayang peryodiko
HydrogenHelium
LithiumBerylliumBoronCarbonNitrogenOxygenFluorineNeon
SodiumMagnesiumAluminiumSiliconPhosphorusSulfurChlorineArgon
PotassiumCalciumScandiumTitaniumVanadiumChromiumManganeseIronCobaltNickelCopperZincGalliumGermaniumArsenicSeleniumBromineKrypton
RubidiumStrontiumYttriumZirconiumNiobiumMolybdenumTechnetiumRutheniumRhodiumPalladiumSilverCadmiumIndiumTinAntimonyTelluriumIodineXenon
CaesiumBariumLanthanumCeriumPraseodymiumNeodymiumPromethiumSamariumEuropiumGadoliniumTerbiumDysprosiumHolmiumErbiumThuliumYtterbiumLutetiumHafniumTantalumTungstenRheniumOsmiumIridiumPlatinumGoldMercury (element)ThalliumLeadBismuthPoloniumAstatineRadon
FranciumRadiumActiniumThoriumProtactiniumUraniumNeptuniumPlutoniumAmericiumCuriumBerkeliumCaliforniumEinsteiniumFermiumMendeleviumNobeliumLawrenciumRutherfordiumDubniumSeaborgiumBohriumHassiumMeitneriumDarmstadtiumRoentgeniumCoperniciumNihoniumFleroviumMoscoviumLivermoriumTennessineOganesson
Mg

Ca

Sr
potassiumcalcium → scandium
Atomikong bilang (Z)20
Pangkatpangkat 2 (alkalinong mga lupang metal)
Peryodoperyodo 4
Bloke  s-bloke
Konpigurasyon ng elektron[Ar] 4s2
Mga elektron bawat kapa2, 8, 8, 2
Katangiang pisikal
Pase sa STPsolid
Punto ng pagkatunaw1115 K ​(842 °C, ​1548 °F)
Punto ng pagkulo1757 K ​(1484 °C, ​2703 °F)
Densidad (malapit sa r.t.)1.55 g/cm3
kapag likido (sa m.p.)1.378 g/cm3
Init ng pusyon8.54 kJ/mol
Init ng baporisasyon154.7 kJ/mol
Molar na kapasidad ng init25.929 J/(mol·K)
Presyon ng singaw
P (Pa)1101001 k10 k100 k
at T (K)8649561071122714431755
Katangiang atomiko
Mga estado ng oksidasyon+1,[2] +2 (isang matapang na panimulang oksido)
ElektronegatibidadEskala ni Pauling: 1.00
Mga enerhiyang ionisasyon
  • (marami pa)
Radyong atomikoemperiko: 197 pm
Radyong Kobalente176±10 pm
Radyong Van der Waals231 pm
Color lines in a spectral range
Mga linyang espektral ng calcium
Ibang katangian
Likas na paglitawprimordiyal
Kayarian ng krystalface-centered cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for calcium
Bilis ng tunog manipis na bara3810 m/s (at 20 °C)
Termal na pagpapalawak22.3 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Termal na konduktibidad201 W/(m⋅K)
Elektrikal na resistibidad33.6 n Ω⋅m (at 20 °C)
Magnetikong pagsasaayosdiamagnetic
Modulo ni Young20 GPa
Modulo ng tigas7.4 GPa
Bultong modulo17 GPa
Rasyo ni Poisson0.31
Eskala ni Mohs sa katigasan1.75
Subok sa katigasan ni Brinell167 MPa
Bilang ng CAS7440-70-2
Pangunahing isotopo ng calcium
Iso­topoAbudansyaHalf-life (t1/2)Paraan ng pagkabulokProdukto
40Ca96.941%Ang 40Ca ay tumatagal sa may 20 neutron
41Catrace1.03×105 yε-41K
42Ca0.647%Ang 42Ca ay tumatagal sa may 22 neutron
43Ca0.135%Ang 43Ca ay tumatagal sa may 23 neutron
44Ca2.086%Ang 44Ca ay tumatagal sa may 24 neutrons
45Casyn162.7 dβ0.25845Sc
46Ca0.004%>2.8×1015 yββ?46Ti
47Casyn4.536 dβ0.694, 1.9947Sc
γ1.297-
48Ca0.187%>4×1019 yββ?48Ti
Kategorya Kategorya: Calcium

Mga sanggunian